Μια νέα έκθεση, με τίτλο «Παιδιόθεν…», εγκαινιάστηκε την περασμένη Κυριακή 2 Φεβρουαρίου στο Μουσείο Παιδικής Ηλικίας «Σταθμός» του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος «Β. Παπαντωνίου». Η έκθεση περιλαμβάνει παιχνίδια και αντικείμενα από τις συλλογές του ΠΛΙ, κυρίως του 19ου και του 20ού αιώνα, που αφορούν την παιδική ηλικία, και μέσα από τις διαφορετικές ενότητες, ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει την εξέλιξη της ζωής των παιδιών και των παιχνιδιών τους.

Μεταξύ άλλων εκτίθενται αντίγραφα αρχαίων παιχνιδιών, αντικείμενα που σχετίζονται με τη γέννηση, τη βάφτιση και τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού και πολλά παιχνίδια. Παρουσιάζονται επίσης δύο συλλογές που αφορούν αφενός την παιδική ηλικία δύο κοριτσιών, που γεννήθηκαν το 1938 και το 1948 αντίστοιχα, και αφετέρου τις επιλογές μιας συλλέκτριας με υψηλό αισθητικό κριτήριο και αγάπη για το παιχνίδι.

Ο «Σταθμός»

Τον Οκτώβριο του 1989 το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα «Βασίλειος Παπαντωνίου» εγκαινίασε στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό Ναυπλίου έναν πρότυπο χώρο αφιερωμένο στο παιδί. Ο χώρος αυτός, που περιλαμβάνει το κτίριο της παλιάς αποθήκης του σταθμού και την πλατφόρμα της, παραχωρήθηκε από τον Δήμο Ναυπλιέων στο ΠΛΙ, που τον μετέτρεψε με πολλή φροντίδα σ’ έναν παιδότοπο με πολλαπλές λειτουργίες, τον «Σταθμό».

Ο «Σταθμός» λειτουργεί ως χώρος προβολής των συλλογών του ΠΛΙ που αφορούν το παιδί και ως χώρος λειτουργίας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Οι συλλογές του ΠΛΙ περιλαμβάνουν παιχνίδια και αντικείμενα που αφορούν το παιδί (π.χ., ενδυμασίες, αντικείμενα σχετικά με τη διατροφή και την υγιεινή, σχολικά είδη), την εθιμική πλαισίωση των σταθμών στη ζωή των παιδιών (π.χ., γέννηση, βάφτιση), καθώς και τη συμμετοχή του παιδιού στην ευρύτερη ζωή των αγροτικών κυρίως κοινοτήτων, αλλά και αντικείμενα μορφών λαϊκού θεάτρου, που σήμερα είναι ταυτισμένες με το παιδί, ενώ παλιότερα αποτελούσαν τμήμα της διασκέδασης και των μεγάλων (κουκλοθέατρο, Καραγκιόζης).

Έμφαση δεν δίνεται μόνο στα συλλεκτικά κομμάτια -που συνήθως έχουν μεγάλη αισθητική αξία, όμως στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν μπορούν τα παιδιά να παίξουν μαζί τους, γεγονός στο οποίο οφείλουν κατά κύριο λόγο τη διάσωσή τους- αλλά και στα ταπεινά παιχνίδια που έχουν παιχτεί από τα παιδιά ή αποτελούν μαρτυρίες της μνήμης των σημερινών ενηλίκων για τα παιχνίδια των παιδικών τους χρόνων (π.χ. πάνινες κούκλες, πατίνια και άλλα παραδοσιακά αθύρματα).

Αρκετά από τα παιχνίδια προέρχονται από δωρεές ιδιωτών, οι οποίες προσφέρουν, σε αντίθεση με τα παιχνίδια που αγοράζονται μέσω παλαιοπωλών, το πλεονέκτημα της συλλογής στοιχείων για τα κοινωνικά συμφραζόμενα και την ιστορία του αντικειμένου και κυρίως της καταγραφής των τρόπων που παίχτηκε και μεταποιήθηκε από τους μικρούς του ιδιοκτήτες. Η ένταξη των παιχνιδιών στο κοινωνικό τους πλαίσιο επιτυγχάνεται πληρέστερα στις ομάδες παιχνιδιών που έχουν συγκεντρωθεί μετά από επιτόπια έρευνα. Στον «Σταθμό» εκτίθεται ένα μικρό τμήμα από τις συλλογές του ΠΛΙ που αφορούν το παιδί.