Στη διαμόρφωση του οικιστικού πλέγματος της Λέσβου καίριο ρόλο έπαιξαν οι κόλποι της Γέρας και της Καλλονής. Κατά τους ιστορικούς, προχριστιανικούς χρόνους, ο κόλπος της Γέρας ανήκε στην επικράτεια της Μυτιλήνης, ενώ τον Κόλπο της Καλλονής νέμονταν όλες οι άλλες πόλεις-κράτη, η Πύρρα, η Αρίσβη, η Άντισα και η Ερεσός. Η περιοχή του κόλπου της Καλλονής αποτελείται από ηφαιστειογενή πετρώματα της τριτογενούς περιόδου. Τόσο οι αποθέσεις πυριτόλιθου όσο και τα αποθέματα των λατομείων θεωρούνται σημαντικά για τα δεδομένα της Νεολιθικής Εποχής και της Πρώιμης Χαλκοκρατίας. Για τον εντοπισμό νέων θέσεων της τελευταίας αυτής περιόδου ξεκίνησε την έρευνά του ο συγραφέας. Παρουσιάζονται οι οικισμοί στις θέσεις: Χαλακιές Πολυχνίτου, Κουρτήρ Λισβορίου, Προφήτης Ηλίας – Κατάπυργος Λισβορίου, στο λόφο της Αχλαδερής, στο λόφο του Προφήτη Ηλία της Αγίας Παρασκευής, στο ύψωμα Μόσυνα της Αγίας Παρασκευής, στο λόφο Παλιόκαστρο, στο ύψωμα Σκεπαστός, στο λόφο Κατσαράς, στο ύψωμα της Ξηροκαστρινής, στο λόφο του «Άγιου Λια», στο ύψωμα Καστρέλλι Παρακοίλων, στην Αποθήκα, στην κοιλάδα των Μακάρων, στην κοιλάδα Κοντίσια και στους λόφους Κάικο και Χάλικα.