Χρυσοβαλάντη Ι. Παπαναστασοπούλου, Οι θυσίες των παιδιών στον βιβλικό Ισραήλ, την Εγγύς Ανατολή και την κεντρική Μεσόγειο. Θεολογική και Αρχαιολογική Μελέτη, εκδόσεις ΕΝΝΟΙΑ, Αθήνα 2023. 320 σελ. ISBN: 9789606410642
Ένα από τα πιο δυσεπίλυτα, αλλά ενδιαφέροντα ερευνητικά ζητήματα που απαντούν στο κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης είναι εκείνο των θυσιών παιδιών στον αρχαίο Ισραήλ. Πρόκειται για ένα θέμα που, ενώ οπωσδήποτε προκαλεί αποτροπιασμό στον σύγχρονο άνθρωπο, φαίνεται πως αποτελούσε συνήθη πρακτική στον αρχαίο κόσμο και κατά περίπτωση και στον βιβλικό Ισραήλ της εποχής του Σιδήρου (1200-586 π.Χ.).
Μία από τις πιο γνωστές αφηγήσεις του βιβλικού κειμένου είναι η ιστορία της θυσίας του Ισαάκ από τον Αβραάμ έπειτα από εντολή του Θεού των Πατριαρχών στον τελευταίο (Γεν. 22). Η πατριαρχική ιστορία της θυσίας ενός παιδιού δεν είναι ένα μοναδικό στο είδος του κείμενο ως προς τη θεματολογία, αφού το κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης μάς παρέχει αρκετά στοιχεία για το θέμα, τα οποία χρήζουν ιδιαίτερης έρευνας, καθώς δεν είναι πάντοτε εύκολο να ερμηνευτούν.
Το ερευνητικό υλικό που μελετήθηκε στο παρόν βιβλίο για το ζήτημα της θυσίας των παιδιών στον αρχαίο Ισραήλ περιλαμβάνει πρωτίστως το κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης, αλλά και εξωβιβλικό υλικό, δηλαδή αρχαιολογικά ευρήματα (για παράδειγμα, ταφές, που ερμηνεύτηκαν ως κατάλοιπα θυσιών παιδιών), αλλά και εικονογραφικά και επιγραφικά δεδομένα που σχετίζονται με το θέμα και προέρχονται από τον ευρύτερο χώρο της Εγγύς Ανατολής και της Μεσογείου.
Το θέμα εξετάζεται σε δύο μέρη: το πρώτο αναφέρεται σε εκείνες τις μαρτυρίες των θυσιών παιδιών που προέρχονται από τον εξωβιβλικό χώρο, προκειμένου να διαπιστωθούν τυχόν σχέσεις ή επιρροές ως προς τους θυσιαστικούς τύπους ή τη θυσιαστική ορολογία με τον αρχαίο Ισραήλ. Στο δεύτερο μέρος, εξετάζονται εκείνα τα βιβλικά κείμενα που αναφέρονται στο τελετουργικό των θυσιών παιδιών (αφηγηματικά, νομικά και προφητικά κείμενα). Τέλος, η έρευνα καταλήγει σε συμπεράσματα.
