Χρήστος Χ. Καρύδης, Επιτάφιοι του Αγίου Όρους. Ιστορία, φυσικοχημικές αναλύσεις και διατήρηση. Γενικές αρχές προληπτικής συντήρησης, εκδ. Ινστιτούτο του Βιβλίου – Καρδαμίτσα, Αθήνα 2023, 192 σελ. ISBN: 978-960-354-558-3
Μέσα στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία, κατά την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας και των άλλων ακολουθιών, χρησιμοποιούνται λειτουργικά και διακοσμητικά ενδύματα και υφάσματα. Τα λειτουργικά υφάσματα και ιδιαίτερα ο επιτάφιος, που είναι ο σκοπός της παρούσης μελέτης, φέρουν συμβολισμούς τόσο στα χρώματα όσο και στη διακόσμησή τους.
Η βυζαντινή και μεταβυζαντινή εκκλησιαστική κεντητική δεν ήταν αφηγηματική ούτε και «αφαιρετική» αλλά πνευματική και συμβολική. Δείγματα βυζαντινών και μεταβυζαντινών λειτουργικών υφασμάτων, όπως είναι οι επιτάφιοι, αποθησαυρίζονται στα σκευοφυλάκια του Αγίου Όρους. Πρόκειται για έργα τα οποία δεν έχουν μελετηθεί συστηματικά από την πλευρά της ανάλυσης με φυσικοχημικές τεχνικές και της καταγραφής της διατήρησης των κατασκευαστικών τους υλικών.
Κύριος σκοπός της μελέτης είναι να αναδειχθούν συγκεκριμένοι αγιορείτικοι επιτάφιοι βάσει τεχνοτροπικών στοιχείων, ορισμένων από αυτά αδημοσίευτων για το κοινό, να παρουσιαστεί ο συμβολικός χαρακτήρας του επιταφίου και οι διαφορές με τα άλλα Ορθόδοξα λειτουργικά υφάσματα, καθώς και να αναδειχθούν οι συμβολισμοί των κατασκευαστικών υλικών που χρησιμοποιούνται κατά την Ορθόδοξη παράδοση.
Η μελέτη ολοκληρώνεται με την ανάλυση των κατασκευαστικών υλικών των συγκεκριμένων επιταφίων, με την καταγραφή της σημερινής κατάστασης και διατήρησης των υφασμάτων και με προτάσεις κατάλληλης αποθήκευσης και έκθεσης. Γενικές αρχές της προληπτικής συντήρησης ως μέτρο διατήρησης παρουσιάζονται ως κατακλείδα.
