Τοιχογραφίες, πάνω από 15.000 φορητές εικόνες, ξυλόγλυπτα, έργα μικροτεχνίας, χιλιάδες χειρόγραφα, ιστορικά έγγραφα και έντυπα βιβλία των βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων συγκαταλέγονται στα έργα τέχνης που συγκροτούν τον πλούτο της καλλιτεχνικής παραγωγής του Αγίου Όρους. Η μνημειακή ζωγραφική (κυρίως τοιχογραφίες και ψηφιδωτά) υπολογίζεται ότι καλύπτει επιφάνεια περίπου 35.000 τ.μ.

Η συντήρηση μεγάλου αριθμού των έργων αυτών από το προσωπικό της 10ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων έχει ενταχθεί για χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ, λόγω της μεγάλης ιστορικής και καλλιτεχνικής τους αξίας αλλά και της κατάστασης διατήρησής τους που επιβάλλει σωστικές επεμβάσεις.

Τα έργα, συνολικού προϋπολογισμού 6,5 εκατ. ευρώ, εγκρίθηκαν από την πρώην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στα τέλη του 2010. Ανάμεσα στα έργα που έχουν ενταχθεί (επεμβάσεις στις περίφημες τοιχογραφίες του Πρωτάτου και σ’ αυτές της μονής Μεγίστης Λαύρας, αποκαταστάσεις μαρμαροθετημένων δαπέδων στη Μονή Μεγίστης Λαύρας και στη σκήτη του Αγίου Δημητρίου της Μονής Βατοπεδίου) είναι και η συντήρηση μιας σειράς χειρογράφων των μονών Βατοπεδίου, Ιβήρων, Παντοκράτορος, Ξενοφώντος και Αγίου Παύλου.

Οι εργασίες συντήρησης περγαμηνών κωδίκων ακολουθούν μία πολυσύνθετη και ιδιαίτερα λεπτομερή διαδικασία, που ενίοτε ξεκινά με το λύσιμο του κώδικα, ενώ ακολουθεί η αφαίρεση ρύπων, συμπληρώσεις απολεσθέντων τμημάτων και συγκολλήσεις.