Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά: Πλήρης Οδηγός (συλλογικό έργο), επιμ.: Michelle L. Stefano / Michelle L. Stefano, μτφρ.: Φανή Γαϊδατζή, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Αθήνα 2021, σελ. xxxiv + 606. ISBN: 978-960-244-219-7

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει τη νέα έκδοση Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά: Πλήρης Οδηγός σε επιμέλεια Michelle L. Stefano και Peter Davis. Πρόκειται για ελληνική έκδοση του συλλογικού έργου The Routledge Companion to Intangible Cultural Heritage.

Η έκδοση εξετάζει την έννοια της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΑΠΚ), αποτυπώνοντας το διεθνές γίγνεσθαι σε 38 διεπιστημονικές μελέτες. Ερευνητές, ακαδημαϊκοί, φορείς ή κοινότητες από τα πεδία της μουσειολογίας, της κοινωνικής ανθρωπολογίας, της εθνολογίας, της λαογραφίας, της ιστορίας, της αρχιτεκτονικής κ.ά., παρουσιάζουν στις μελέτες τους όψεις της ΑΠΚ. Έτσι, ο τόμος επιχειρεί να φέρει σε επαφή τόσο τον ειδικό αναγνώστη όσο και τον μη μυημένο με τον παγκόσμιο χάρτη και τις εκφάνσεις της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Οι θεματικές που συνθέτουν την έκδοση εστιάζουν στην κριτική αποτίμηση και εξέταση της Σύμβασης της UNESCO του 2003 για τη Διαφύλαξη της ΑΠΚ. Επίσης, παρουσιάζονται χαρακτηριστικές περιπτώσεις διαχείρισης της ΑΠΚ, μελέτες για τη σχέση κοινωνικών ομάδων ή ατόμων και τη συμβολή τους στη διατήρηση της άυλης γνώσης και πρακτικής, όψεις της ΑΠΚ σε συγκεκριμένους τόπους ή πολιτιστικά τοπία. Τέλος, αποτυπώνονται η αλληλοσυμπληρούμενη σχέση μουσείων και αρχείων με την ΑΠΚ, καθώς και εφαρμοσμένες προτάσεις λειτουργίας και ανάδειξής της.

Η έκδοση εμπλουτίζει τη βιβλιογραφική συνεισφορά του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς στο πεδίο της ΑΠΚ. Το Ίδρυμα, διαπιστευμένος από την UNESCO συμβουλευτικός φορέας για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, είχε καίρια συμμετοχή στην επιτυχή διαδικασία ένταξης της μαστιχοκαλλιέργειας και της μαρμαροτεχνίας στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας, το 2014 και το 2015 αντίστοιχα. Οι άυλες αλλά και οι υλικές εκφράσεις που απορρέουν από τις δυο αυτές δραστηριότητες, καθώς και η αντίστοιχη παραγωγική διαδικασία, αναδεικνύονται σε δύο από τα μουσεία του Δικτύου Μουσείων ΠΙΟΠ, το Μουσείο Μαστίχας Χίου και το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, στον Πύργο της Τήνου. Παράλληλα, το Ίδρυμα ενισχύει τις προσπάθειες για ανάδειξη όψεων του άυλου πολιτιστικού αποθέματος που συνδέονται με τον πολιτισμό της ελιάς και με την αργυροτεχνία, πεδία τα οποία αναδεικνύονται επίσης από Μουσεία του Δικτύου.