Ένα επάγγελμα που έχει οριστικά εγκαταλειφθεί, μια τέχνη που καθόρισε τις ενδυματολογικές παραδοσιακές συνήθειες των γυναικών αλλά και των αντρών της Κύπρου από το 18ο αιώνα μέχρι και τα μέσα του 20ού, αναβιώνει το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας στο «Σπίτι Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων». Πρόκειται για την έκθεση «Τα Σταμπωτά Μαντήλια και ο Τελευταίος Μαντηλάρης», η οποία παρουσιάζει την ιστορία της τέχνης των σταμπωτών μαντηλιών στην Κύπρο.
Ποιος είναι όμως ο Τελευταίος Μαντηλάρης της Κύπρου και πού αφήνει η απώλειά του την τέχνη και την παραγωγή των σταμπωτών μαντηλιών;
Στη Λευκωσία, τη Λάρνακα και την Αμμόχωστο είχαν τα εργαστήριά τους αρκετοί μαντηλάρηδες. Η δουλειά τους ήταν ολόχρονη και αρκετά προσοδοφόρα. Το τελευταίο σε λειτουργία εργαστήριο ιδρύθηκε το 1936 από τον Ευρή Μιχαήλ ή αλλιώς Ευριπίδη Μαντηλάρη, μαζί με τον Λεωνίδα και τον Κυριάκο Κακούλλη.
Ο Ευρής Μιχαήλ αποχώρησε το 1963 και μετά από το θάνατο του Κυριάκου Κακούλλη και του Λεωνίδα, το εργαστήρι κράτησαν οι τρεις γιοι του Κυριάκου, Ντίνος, Δημήτρης και Νίκος. Από αυτούς μόνο ο Νίκος Κακούλλης συνέχισε την παραγωγή σταμπωτών μαντηλιών.
Με την παύση της λειτουργίας του εργαστηρίου του τελευταίου μαντηλάρη Νίκου Κακούλλη, το 2004, η τέχνη των σταμπωτών, που κάποτε έκανε γνωστό το όνομα της Κύπρου σε Ανατολή και Δύση, έφτασε στο τέλος της.
Στην έκθεση τεκμηριώνονται αφενός η παραγωγή των σταμπωτών μαντηλιών, με σύνεργα και εξοπλισμό του τελευταίου εργαστηρίου της Λευκωσίας, αφετέρου η ποικιλία και η ιδιαιτερότητά τους.
Ποικιλία χρωμάτων, αποχρώσεων, κυρίως του βαθυκόκκινου και του πράσινου, όπως και πληθώρα διακοσμητικών ανθικών μοτίβων αποτελούν χαρακτηριστικά των «εργόχειρων» αυτών, που παρουσιάζονται στην έκθεση, αντανακλώντας τη μόδα και την παράδοση μιας σχετικά πρόσφατης πραγματικότητας.
Τα εκθέματα προέρχονται από τις συλλογές του Λεβέντειου Μουσείου, την Υπηρεσία Κυπριακής Χειροτεχνίας ενώ άλλα παραχωρήθηκαν από την οικογένεια του Τελευταίου Μαντηλάρη για τις ανάγκες της έκθεσης. Στην πραγματοποίηση της έκθεσης συνέβαλε ως επιστημονικός σύμβουλος η ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου Ευφροσύνη Ριζοπούλου-Ηγουμενίδου.
Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή μέχρι και τις 30 Αυγούστου 2015 και θα συνοδευτεί από διαλέξεις και εκπαιδευτικές διαδραστικές δραστηριότητες για μικρούς και μεγάλους.
