Ολοκληρώθηκε με επιτυχία παρά τις δυσχέρειες από τους έντονους βόρειους ανέμους, η έρευνα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, με την υποστήριξη του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole, στην περιοχή του γνωστού Ναυαγίου των Αντικυθήρων, η οποία διήρκεσε από τις 15 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 7 Οκτωβρίου.

Στη διάρκεια της έρευνας πραγματοποιήθηκε η ακριβής τοπογραφική αποτύπωση της θέσης του ναυαγίου και δημιουργήθηκε τρισδιάστατο μοντέλο της βυθομετρικής και φωτογραφικής απεικόνισης. Οι εν λόγω απεικονίσεις εντάχθηκαν σε γεωπληροφοριακό σύστημα (GIS) στο οποίο τοποθετούνται τα κατά το δυνατόν γνωστά δεδομένα της ανέλκυσης του 1900, καθώς και τα στοιχεία της έρευνας του 1976 που διεξήγαγε το τότε ΥΠΠΕ, με επόπτη τον αρχαιολόγο Λ. Κολώνα, σε συνεργασία με τον πλοίαρχο  Cousteau, το πλήρωμα του Καλυψώ και Έλληνες εθελοντές. Στο ίδιο σύστημα τοποθετήθηκαν τα στοιχεία της φετινής διερεύνησης, τα οποία περιλαμβάνουν στόχους έντονου σήματος που προέρχονται από συστηματική επισκόπηση του βυθού της περιοχής με ανιχνευτές μετάλλων, προκειμένου να εξακριβωθεί η έκταση της διασποράς του ναυαγίου, και επιφανειακά ευρήματα.

Στο πλαίσιο της έρευνας εντοπίστηκε και ανασύρθηκε χάλκινο συμπαγές δόρυ με σαυρωτήρα, το οποίο προέρχεται από χάλκινο ή και μαρμάρινο άγαλμα. Από το ίδιο σημείο εντοπίστηκε και ανελκύστηκε χάλκινος δακτύλιος, προσαρμοσμένος σε χάλκινο καρφί, ο οποίος σώζει στο στέλεχός του συσσωμάτωμα, το οποίο ενδέχεται να περιλαμβάνει ξύλο του ίδιου του πλοίου όπου ήταν προσηλωμένος. Ανασύρθηκε επίσης δειγματοληπτικά μικρό τμήμα φύλλου μολύβδου, το οποίο προέρχεται από τη μολύβδινη επένδυση των υφάλων του αρχαίου σκάφους.  Τέλος από το χώρο του ναυαγίου, ανελκύστηκαν ο μολύβδινος στύπος άγκυρας του σκάφους που είχε εντοπιστεί το 2013 και άλλα επιφανειακά ευρήματα, μεταξύ των οποίων ένας δακτύλιος και μία χάλκινη απόληξη στηρίγματος κλίνης, καθώς και μία σχεδόν ακέραιη λάγυνος.

Τα νέα δεδομένα αποσαφηνίζουν την εικόνα του ναυαγίου και  τη διάταξή του στο χώρο.

Αντίστοιχα, η άμεση γειτνίαση με δεύτερη θέση, όπου εντοπίζονται τόσο συστάδες αμφορέων όσο και στοιχεία από τη δομή και την εξάρτυση του σκάφους, δημιουργεί νέα επιστημονικά ερωτήματα για το κατά πόσον η θέση αποτελεί συνέχεια της πρώτης ή τα κατάλοιπα ενός δεύτερου ναυαγίου.

Το ρομποτικό σκάφανδρο Exosuit, το οποίο είχε προγραμματιστεί να βοηθήσει τις έρευνες, κατέστη δυνατόν να πραγματοποιήσει μόνο δοκιμαστικές καταδύσεις για μία ημέρα, εξαιτίας των δύσκολων καιρικών συνθηκών.  Εντούτοις, η σαφέστερη εικόνα του χώρου του ναυαγίου και η  δοκιμή νέων τεχνικών κατάδυσης και τεχνικών μέσων κάνει εφικτό και απαραίτητο τον προγραμματισμό του επόμενου ερευνητικού βήματος της συστηματικής ανασκαφής του χώρου.

Η έρευνα διεξάγεται υπό τη διεύθυνση της Προϊσταμένης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων Α. Σίμωσι, με επιστημονικούς υπευθύνους τους αρχαιολόγους Θ. Θεοδούλου και Δ. Κουρκουμέλη από πλευράς ΕΕΑ και Β. Foley από πλευράς Woods Hole. Την ερευνητική ομάδα αποτελούν επιπλέον ο αρχαιολόγος Α. Τούρτας, Έλληνες και ξένοι δύτες και τεχνικοί δύτες (M. Τζεφρόνης, Λ. Μερσενιέ της ΕΕΑ, Ε. Ο’Brian, P. Short, Α. Σωτηρίου), οι τεχνικοί J. Clark, M. Lombardi, S. Faszcza, R. Lacoss, οι φωτογράφοι B. Seymour, J. Fardoulis, οι κινηματογραφιστές E. Kovacs, M. Τσιμπερόπουλος, η συντηρήτρια K. Giangrande κ.ά. Την έρευνα υποστήριξε, επιπλέον, το Πολεμικό Ναυτικό με δύτες της Μονάδας Υποβρυχίων Καταστροφών και διαθέτοντας την τορπιλλοθέτιδα «Θέτις», η οποία λειτούργησε ως  βάση επιχειρήσεων για το ρομποτικό καταδυτικό σκάφανδρο Exosuit.

Η αποτύπωση έγινε από εξειδικευμένη ομάδα του Πανεπιστημίου του Σίδνεϋ (O. Pizzaro, S. Williams, C. Lees) με τη χρήση του αυτόνομου υποβρύχιου οχήματος Sirius. Σημαντική ήταν τέλος η υποστήριξη των πληρωμάτων των ερευνητικών σκαφών (Δ. Δράκος, Θ. Χρονόπουλος, Κ. Κωτούλας,) και του σκάφους «Γλάρος» που διέθεσε το Ίδρυμα Λασκαρίδη με τον καπετάνιο Νικόλαο Μιχαηλίδη και το πλήρωμά του, του δρος Γ. Μπιτσάκη, μέλους της ομάδας μελέτης του Μηχανισμού που υποστήριξε οργανωτικά την έρευνα, και της κας Καλλιόπης Αντωνιάδου, η οποία ανέλαβε τη διατροφή της πολυπληθούς ομάδας.

Δείτε στιγμιότυπα της έρευνας στη διεύθυνση:  http://antikythera.whoi.edu και http://www.youtube.com/user/antikythera2012

Συνάντηση με τον Υπουργό Πολιτισμού

Μέλη της ερευνητικής ομάδας του Ναυαγίου των Αντικυθήρων δέχτηκε χθες στο γραφείο του ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, ο οποίος και τους συνεχάρη για την επιτυχή ολοκλήρωση της φετινής αποστολής. Ο κ. Τασούλας εξήρε την επιστημονική σημασία της αποστολής καθώς και την άριστη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που χρηματοδότησε το πρόγραμμα, την οποία χαρακτήρισε υποδειγματική.