Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η ανακοίνωση των πρώτων αποτελεσμάτων της πρόσφατης ενάλιας έρευνας στα Αντικύθηρα, καθώς και του προγραμματισμού των ανασκαφών για τα επόμενα χρόνια, που θα γίνει σήμερα Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2014, και ώρα 19.00, στο κτίριο του «Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη» (2ας Μεραρχίας 36 και Ακτής Μουτσοπούλου) στον Πειραιά.

Το ενδιαφέρον γίνεται ακόμα μεγαλύτερο, καθώς δύο από τα ευρήματα θα βρίσκονται στον χώρο του Ιδρύματος για περίπου μία ώρα (μεταξύ 18:00 και 19:00). Κύριοι ομιλητές θα είναι η Αγγελική Σίμωσι, προϊσταμένη της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, ο Θεοτόκης Θεοδούλου, επιστημονικός υπεύθυνος της ανασκαφής από τη Διεύθυνση της Εφορείας, και ο Μπρένταν Φόλεϊ, αρχαιολόγος, διευθυντής ανασκαφής και ερευνητής του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole των ΗΠΑ.

Όπως αναφέρθηκε σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στον ανακαινισμένο χώρο του Ιδρύματος, στην επιστημονική εκδήλωση θα γίνει αναφορά, μεταξύ άλλων, στη θεωρία των δύο πλοίων (αν, δηλαδή, το ναυάγιο αφορούσε ένα ή δύο πλοία), στο ίδιο το κύτος του πλοίου που παρέχει μοναδική γνώση για τη ναυσιπλοΐα της εποχής του ναυαγίου (1ος αι. π.Χ.), στο «μυστήριο» του αλόγου που λείπει και στο ιστορικό των ερευνών από τις αρχές του 20ού αιώνα ως τις μέρες μας.

«Είναι σημαντικό να τονιστεί η εξέλιξη της τεχνολογίας από το 1900 μέχρι τα τελευταία χρόνια, 2012-2014, που επανήλθε η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων στον χώρο του ναυαγίου. Από τον «ναργιλέ», δηλαδή τη συνεχή παροχή αέρα που είχαν οι Συμιακοί σφουγγαράδες το 1900 για να ανελκύσουν τα αγάλματα και την αυτόνομη αναπνευστική συσκευή, και από το βαθυσκάφος που χρησιμοποίησε ο Κουστό το 1976, έχουμε φτάσει στα μικτά αέρια, που μας δίνουν μεγάλη παραμονή σε αυτά τα βάθη (50-52 μ.) και στο Εxosuit, το υποβρύχιο ρομπότ, που θα βοηθήσει πολύ την έρευνά μας. Πρόκειται, δηλαδή, για μια τεχνολογική συνέχεια που αφορά αυτό το ναυάγιο», ανέφερε, μεταξύ άλλων, η κα Σίμωσι η οποία μίλησε, μαζί με τον πρόεδρο του Ιδρύματος Πάνο Λασκαρίδη, στη συνέντευξη.

Ένα πλωτό μουσείο

Τονίζοντας την αξία του ίδιου του πλοίου, το οποίο, όπως είπε, «ήταν ένα πραγματικά πλωτό μουσείο, που μετέφερε έργα τέχνης από την Ανατολή προς τη Δύση», η κα Σίμωσι ανέφερε, επίσης, τα εξής για το φετινό, πρώτο στάδιο των ερευνών: «Καταφέραμε να χαρτογραφήσουμε το σχήμα του πλοίου, να δούμε ποιο είναι το ναυάγιο αυτό καθαυτό. Σε άλλες περιπτώσεις που έχουμε πάλι αγάλματα στον βυθό (π.χ. η Κυρά της Καλύμνου ή το Παιδί του Μαραθώνα), δεν έχουμε βρει πουθενά το ίδιο το πλοίο. Αυτό το πρώτο στάδιο μπορεί να είναι και το σημαντικότερο, καθώς έγινε επαναπροσδιορισμός του ναυαγίου», είπε χαρακτηριστικά.

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, δεν απέκλεισε το γεγονός να βρεθούν κι άλλα τμήματα από τον περίφημο Μηχανισμό των Αντικυθήρων, τον αρχαιότερο και διασημότερο ημερολογιακό και αστρονομικό υπολογιστή στον κόσμο. «Υπάρχουν πολλές πιθανότητες να βρεθούν κομμάτια του Μηχανισμού, ωστόσο αν συμβεί κάτι τέτοιο δεν θα μπορούν να διαγνωστούν άμεσα. Θα πρέπει να καθαριστούν για να μπορέσουν να συμπληρώσουν το παζλ. Αυτό έγινε, άλλωστε, και στις αρχές του 20ού αιώνα με την ανέλκυση των τμημάτων από τον Μηχανισμό. Το παζλ συμπληρώθηκε μέσα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο», εξήγησε.

«Η εντύπωση που μου έμεινε από τις πρόσφατες έρευνες είναι ότι υπάρχει πολύ μεγάλο μέλλον στην ανασκαφή των Αντικυθήρων», δήλωσε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του Ιδρύματος Πάνος Λασκαρίδης, χαρακτηρίζοντας το ναυάγιο «ένα από τα σπουδαιότερα, αν όχι το σπουδαιότερο των αρχαίων χρόνων».

Ο κ. Λασκαρίδης, που διέθεσε το σκάφος «Γλάρος» για την ενδιαίτηση και την υλικοτεχνική υποστήριξη στην περιοχή των ερευνών παρέχοντας στην ομάδα έρευνας όλες τις υποδομές και ακαδημαϊκές του δυνατότητες κατά την προετοιμασία και την εκτέλεση των ερευνών, συμπλήρωσε:

«Το πρώτο σημαντικό που έγινε φέτος είναι ότι, επιτέλους, στην Ελλάδα μπήκαμε στον χώρο και στον τρόπο των ενάλιων ανασκαφών με πολύ υψηλή τεχνολογία. Το δεύτερο είναι ότι συνεργάστηκαν πολλοί Έλληνες επιστήμονες, είτε ανεξάρτητοι είτε κυρίως από την Αρχαιολογική Υπηρεσία, με πολλές ομάδες ξένων, κάτι που δεν είναι πάντα εύκολο. Ήταν πραγματικά μια πολύ αποτελεσματική προσπάθεια, που πιστεύω ότι θα συνεχιστεί και στο μέλλον».

Το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη

Η επιστημονική ανακοίνωση θα πραγματοποιηθεί στον ανακαινισμένο χώρο του «Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη», όπου βρίσκεται ένα μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης του Ιδρύματος, μιας από τις πλουσιότερες σε όγκο βιβλίων στην Ελλάδα.

Το ίδρυμα στους συνολικά τρεις χώρους που διαθέτει περιλαμβάνει περίπου 300.000 τίτλους βιβλίων, πολλά από τα οποία είναι ιδιαίτερα σπάνια και χρονολογούνται από τις αρχές της ιστορίας της τυπογραφίας, με τα περισσότερα να προέρχονται από δωρεές ανθρώπων των γραμμάτων.

Σύμφωνα δε με τον κ. Λασκαρίδη, ένας από τους κύριους στόχους του ιδρύματος είναι ο συνεχής εμπλουτισμός της βιβλιοθήκης, αλλά και η διευκόλυνση της πρόσβασης του κοινού, ειδικού και μη, μέσω του Διαδικτύου.

Τέλος, από τα «δυνατά» σημεία του ιδρύματος είναι τα εκπαιδευτικά προγράμματα που παρέχονται σε σπουδαστές κυρίως της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.