Ουρές δεν σχηματίζει το κοινό έξω από τις πόρτες του ούτε σώζεται από τα εισιτήρια που θα κόψει, αξίας ενάμισι ευρώ το καθένα. Έτσι κι αλλιώς το Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο Κορίνθου έχει κυρίως εκπαιδευτικό ρόλο και στόχος του είναι οι μικρές ηλικίες: 2.500 παιδιά το επισκέπτονται τον χρόνο, δεν είναι λίγα. Σιγά σιγά, όμως, ξανοίγεται και στους μεγάλους, οργανώνοντας δράσεις ή μουσικές βραδιές με τη βοήθεια των Φίλων του μουσείου, όπως αυτή που διοργανώθηκε πρόσφατα για φλάουτο και πιάνο. Το μουσείο άνοιξε το βράδυ, δέλεαρ για την τοπική κοινωνία αλλά και όσους ήθελαν να γνωριστούν με την πόλη.

Οι δύσκολες στιγμές

Ένα μουσείο με προβλήματα όπως τα περισσότερα στη χώρα, που πέρασε δύσκολες στιγμές, μάλιστα έκλεισε για έξι μήνες, αλλά κατάφερε να επαναλειτουργήσει. Η διευθύντριά του Μαρία Μέξια ζητάει να προσέξουμε την περίπτωσή του. Στην κεντρική πλατεία της Κορίνθου, δίπλα στο λιμάνι, από το 1976 (ιδρύτρια η Αλκμήνη Πετροπούλου-Γαρταγάνη), φιλοξενεί συλλογές με παραδοσιακές στολές από Ελλάδα, Β. Ήπειρο, Μ. Ασία, Κύπρο, έργα υφαντικής, αργυροχρυσοχοΐας, μεταλλοτεχνίας, σπάνιες συλλεκτικές εκδόσεις του 17ου και 18ου αι. κ.ά.

Είναι ΝΠΙΔ, τελεί υπό την αιγίδα των υπουργείων Οικονομικών και Πολιτισμού, διοικείται από 14μελές συμβούλιο, ενώ οι δαπάνες της λειτουργίας του καλύπτονται από εισοδήματα τα οποία προέρχονται από κληροδότημα που άφησε η ιδρύτριά του και κάποια από τον τακτικό προϋπολογισμό του μέχρι πρότινος υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού. Μόνο που οι καιροί το επηρέασαν κι αυτό. Τα ενοίκια από το κληροδότημα όλο και μειώνονται και η βοήθεια του υπουργείου μετά την κατάργηση του ειδικού λογαριασμού έχει κι αυτή πρόβλημα.

Ένα πρόβλημα που ανέλαβε να λύσει η τοπική κοινωνία. Από τους Φίλους του Μουσείου, οι οποίοι κινητοποιήθηκαν, μέχρι τους εκπαιδευτικούς της περιοχής και τον ίδιο τον δήμο. «Θεώρησε ότι η βιωσιμότητα του μουσείου είναι δική του υπόθεση και της πόλης γενικότερα. Αποφάσισε την ενίσχυσή του με προγραμματικές συμβάσεις που καλύπτουν τα μισά πάγια έξοδα για πέντε χρόνια και την υπαγωγή του μουσείου στο Δήμο Κορινθίων για να διασφαλιστεί το μέλλον του. Τώρα προσπαθούν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία γιατί εμπλέκονται δύο υπουργεία», λέει στην «Καθημερινή» η κ. Μέξια.

Ιδέες – δράσεις

Στο μεταξύ το μουσείο ξανάνοιξε με πολλές ιδέες. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα πραγματοποιούνται μέχρι στιγμής με ελάχιστα έξοδα —200 ευρώ όπως λέει η διευθύντρια του— και πολλές συμμετοχές των παιδιών. Η κορινθιακή φορεσιά δεν χρειάζεται περισσότερα από τα χαρτόνια, πατρόν, ψαλίδια και χρώματα ώστε τα παιδιά να φτιάξουν το δικό τους αντίγραφο και να φύγουν ικανοποιημένα. Ευχαριστημένοι, πάντως, φεύγουν και πολλοί ενήλικες.

«Το κόστος του δικού τους προγράμματος με τίτλο “Απλά… παραδοσιακά… γαστρονομικά” —εξαιτίας των εθελοντών— ήταν μόνο τα τηλέφωνα. Ιδέες και συμβουλές για παραδοσιακά μαγειρέματα που όμως εντάσσονται στον σύγχρονο τρόπο ζωής. Πάντα υπάρχουν προτάσεις για εύκολο και γρήγορο φαγητό. Η κ. Ε. Ψυχούλη προσφέρει τις γνώσεις της χωρίς αμοιβή, ενώ παραγωγοί της περιοχής προσφέρουν ως χορηγοί τα υλικά».

Όλα αυτά τα πετυχαίνουν τρεις άνθρωποι: ένας φύλακας και δύο αρχαιολόγοι. Ο πρώτος φροντίζει και για την καθαριότητα των κοινόχρηστων χώρων και οι δύο αρχαιολόγοι για εκείνη των γραφείων τους. «Τα καταφέρνουμε», λέει περήφανα η κ. Μέξια. «Τα προγράμματα αλλάζουν γιατί η κοινωνία είναι μικρή και απαιτεί τέτοιες αλλαγές». Κι όλοι βοηθούν με τον τρόπο τους. «Μας κάνει προσφορές το τυπογραφείο, το βιβλιοπωλείο ακόμη και το γραφείο για τη συντήρηση του ασανσέρ: 20 ευρώ μηνιαίως ως βοήθεια από τον τεχνίτη για να βοηθήσει το μουσείο της πόλης του. Αυτό σημαίνει ότι είδαν το μουσείο ως δική τους υπόθεση».

Τώρα ετοιμάζουν τον φάκελο για να ενταχθεί στο Πρόγραμμα του υπ. Περιβάλλοντος και να μετατραπεί σε «Ευφυές Θεματικό Μουσείο Σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης». Σχεδιάζουν παράλληλα και την επανέκθεση μέσα από το ΕΣΠΑ. Δεν είναι μόνο η ανάγκη να επανεκτεθούν οι συλλογές σύμφωνα με τις σύγχρονες μουσειολογικές αντιλήψεις αλλά και να καλύψει το μουσείο βασικές κτιριακές ελλείψεις. Να γίνουν αλλαγές υποδομής, εξοπλισμού και να είναι προσβάσιμο στα ΑμεΑ. Στη μουσειολογική μουσειογραφική προμελέτη που έχει σχεδιάσει σε συνεργασία με το υπουργείο προβλέπονται χώροι βιβλιοθήκης και μικρού σπουδαστηρίου, αναψυχής με θέα στον Κορινθιακό κόλπο και το ακρωτήριο του Ηραίου, επανέκθεση του υλικού με έμφαση στην τοπική ιστορία, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, πωλητήριο, ακόμη και αίθουσα στην οποία με τη βοήθεια του δήμου θα διοργανώνονται μαθήματα στο πλαίσιο ενός μικρού ανοικτού πανεπιστημίου για το ενήλικο κοινό της πόλης. Η περίπτωση του Ιστορικού Λαογραφικού Μουσείου Κορίνθου είναι ένα καλό παράδειγμα ευαισθητοποίησης. «Κυρίως γιατί κατάλαβε η πόλη ότι το μουσείο δεν είναι θέμα του υπουργείου αλλά δικό της. Όταν αισθάνεσαι ότι αναλαμβάνει το κράτος εφησυχάζεις. Όταν όμως είδαν το πρόβλημα έτρεξαν όλοι».