Το έργο της αποκάλυψης και μελέτης της αρχαίας Θάσου και ταυτόχρονα τους αρχαιολόγους που το τέλεσαν αναδεικνύει από τη Δευτέρα 9 Μαΐου και μέχρι και την 31η Αυγούστου το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης με την έκθεση «Τα εκατό χρόνια των ανασκαφών της Γαλλικής Σχολής Αθηνών στη Θάσο».
Η αρχαία Θάσος ιδρύθηκε το 670 π. Χ. ως αποικία της Πάρου για να γίνει γρήγορα μία από τις σημαντικότερες της βόρειας Ελλάδας. Τόσο ισχυρή μάλιστα ώστε να συγκρουστεί με τα συμφέροντα τις αρχαίας Αθήνας στην περιοχή αυτή. Στη συνέχεια παράκμασε και ξεχάστηκε. Μέχρι το 1911, οπότε οι Γάλλοι ξεκινούν τη συστηματική ανασκαφή της. Έτσι, 100 χρόνια μετά από τότε, η σημερινή έκθεση παίρνει και επετειακό χαρακτήρα.
Μεμονωμένες ανασκαφικές προσπάθειες στη Θάσο είχαν γίνει από τον 19ο αιώνα. Το 1864, ο Εμάνουελ Μίλερ έσκαψε τη «Δίοδο των Θεωρών» χωρίς ακόμη να γνωρίζει τι είχε βρει. Η πρώτη πραγματική ανασκαφή έγινε τον Μάιο και τον Ιούνιο του 1911 από τον Σαρλ Πικάρ. Είχε προηγηθεί άδεια με τουρκικό φιρμάνι, καθώς και διαπραγμάτευση με τον Αιγύπτιο χεδίβη για τα βακούφια, άδεια από τα μοναστήρια του Άθω και η πραγματοποίηση συμβολαίων με τους ιδιοκτήτες των κτημάτων. Έτσι ξεκίνησε η συστηματική ανασκαφή στη Θάσο για να έρθει στο φως, στα χρόνια που ακολούθησαν, όλη η ιστορία της αρχαίας πόλης. Εκατό χρόνια μετά, οι περισσότερες πτυχές της ζωής της αρχαίας Θάσου έχουν μελετηθεί, είτε πρόκειται για το αστικό πλαίσιο και την περιφέρειά της είτε για τους πολιτικούς και θρησκευτικούς θεσμούς, την οικονομική της ζωή –είχε ένα από τα σπουδαιότερα νομισματοκοπεία του ελληνικού κόσμου– και την καλλιτεχνική. Σήμερα έχουν αποκαλυφθεί η Αγορά της πόλης, το θέατρο, το ωδείο, τα μεγάλα ιερά της –Διονύσιο, Ποσειδώνιο, Ηράκλειο, Θεσμοφόριο, ιερό του Δηλίου Απόλλωνα και της Άρτεμης–, η διπλή βασιλική της Αλυκής, ο οικισμός, οι νεκροπόλεις, τα εργαστήρια, τα τείχη και η ακρόπολη, τα αρχαία λιμάνια.
Στην έκθεση λοιπόν του ΑΘΜ παρουσιάζονται σε αρχειακό φωτογραφικό υλικό οι έρευνες σε σημαντικά μνημεία και αρχαιολογικές θέσεις της Θάσου: στα τείχη και στην Ακρόπολη, στην Αγορά και στο μνημειακό κέντρο, στα ιερά (Αρτεμίσιο, Διονύσιο, Θεσμοφόριο, Ηράκλειο), στις συνοικίες, στη νεκρόπολη, στα εργαστήρια κεραμικής, στα λατομεία και στα ορυχεία που βρίσκονται στην ύπαιθρο χώρα. Τις φωτογραφίες όμως συνοδεύουν και δεκαοχτώ αντιπροσωπευτικά αρχαία αντικείμενα που προέρχονται από τις ανασκαφές της Γαλλικής Σχολής. Ανάμεσά τους πήλινα ειδώλια, που ήταν αναθήματα στα ιερά του νησιού, το πήλινο ακροκέραμο της Αρχαϊκής εποχής με Γοργόνειο αλλά και μία επιγραφή του 5ου αιώνα π.Χ. από την Αγορά της πόλης που αναφέρει επιστάτες και αγορανόμους. Αναπόσπαστο κομμάτι της έρευνας επίσης, που προβάλλεται και στην έκθεση, η ιστορία και το έργο των ερευνητών, με συγγραφική δραστηριότητα 26 μονογραφίες και περίπου 200 άρθρα. Στην αίθουσα του Μουσείου θα προβάλλεται επίσης αρχαιολογική ταινία που παραχωρείται από το Μουσείο της Θάσου και παρουσιάζει την ιστορία του νησιού και το σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισε κατά την αρχαιότητα.
Η έκθεση οργανώθηκε σε συνεργασία με τη Γαλλική Σχολή Αθηνών, που προσέφερε το πρωτογενές εποπτικό υλικό και με την ΙΗ΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων.
Πηγή: Μ. Θερμού, Το Βήμα, 10/05/11
Ζ.Ξ.
