Πριν από λίγους μήνες γιορτάσαμε την ιστορική νίκη για τα 2.500 χρόνια από τη Μάχη στον Μαραθώνα, αλλά μια άλλη μάχη συνεχίζεται μέρα με τη μέρα στην ίδια περιοχή χωρίς να βρίσκει χώρο στα τηλεοπτικά δελτία και τα πρωτοσέλιδα. Είναι η μάχη με τη φθορά που έχει συμμάχους την κρατική γραφειοκρατία και αδιαφορία.
Η ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων του Μαραθώνα, με την ανάδειξη μνημείων στο πλαίσιο μιας αρχαιολογικής και τουριστικής διαδρομής, όλοι ξέρουν ότι απέτυχε. Η αναβάθμιση της περιοχής μοιάζει περισσότερο με υπόδειξη των μνημείων της. Ακόμη όμως και έτσι, μια βόλτα εκεί είναι μια ευχάριστη ιδέα απόδρασης το Σαββατοκύριακο.

Κλειστό το Τσέπι
Όμως τι θλίψη. Φτάνοντας πρώτα στο Τσέπι, εκείνο το πανάκριβο ύψους οκτώ μέτρων στέγαστρο, με τις τεράστιες γυάλινες επιφάνειες, τις ψηλές ράμπες θέασης που πληρώσαμε όλοι το 2004 προκειμένου να αναδειχθεί το πρωτοελλαδικό νεκροταφείο, προϋπολογισμού 3.320.520 ευρώ, είναι κλειστό! Η φωτεινότητα που το χαρακτήριζε, το ατού του συγκριτικά με το άλλο στέγαστρο στον Βρανά, τώρα μοιάζει με μειονέκτημα. Τα άπλυτα θολά τζάμια, οι κουτσουλιές πουλιών και η σκόνη που διακρίνεται στο εσωτερικό, δείχνουν ότι εκεί έχει πολύ καιρό να πατήσει φύλακας, πολύ περισσότερο επισκέπτης. Το φυλάκιο για το προσωπικό είναι έρημο, στο πάτωμα βρίσκονται πεσμένοι πάγκοι. Είναι φανερό ότι κι εδώ έχει μήνες να πατήσει ψυχή.
Λίγο αργότερα στο Μουσείο του Μαραθώνα μαθαίνουμε ότι ο αρχαιολογικός χώρος στο Τσέπι είναι κλειστός από τον Νοέμβριο. Δύο ευγενείς φύλακες (από τους τρεις, αφού η τέταρτη ετοιμάζεται για σύνταξη), προσπαθούν να δείξουν μια κινητικότητα, να βοηθήσουν την παρέα των μπαμπάδων που ήρθαν να εξηγήσουν στους μπόμπιρες της συντροφιάς τους τι έγινε στη Μάχη πριν από 2.500 χρόνια. Κι όταν ο επισκέπτης κατευθύνεται στο άλλο στέγαστρο, του Βρανά, που είναι στο προαύλιο του μουσείου, ο ένας φύλακας σπεύδει. Περισσότερο να δηλώσει παρουσία: υπάρχει κάποιος κι εδώ.
Ο συνάδελφός του στο μουσείο εκτελεί χρέη διπλά: Εισιτήρια, φύλαξη αλλά και καθαριότητα μέχρι τα WC. Ειδικά ύστερα από επισκέψεις σχολείων και ΚΑΠΗ αφού δεν περισσεύουν χρήματα για καθαρίστριες.
Αν ο επισκέπτης θέλει να πάει και στο Ιερό των Αιγυπτίων θεών, τότε πρέπει να ενημερώσει. Ως το τέλος Δεκεμβρίου ο χώρος ήταν ανοιχτός. Αν παρ’ όλα αυτά κάποιος θέλει να φτάσει ως την Μπρεξίζα, να δει ό,τι μπορεί πίσω από τα αγριόχορτα που συνεχώς θεριεύουν, τα αντίγραφα των Αιγυπτίων θεών, τότε μόνος του θα απογοητευθεί. Το λουκέτο είναι αποτρεπτικό. Πρέπει να κλείσει ραντεβού με τους φύλακες του μουσείου.
Μήνες τώρα το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού είναι ενημερωμένο για την κατάσταση που επικρατεί στον Μαραθώνα. Αλλά κανείς δεν πιστεύει ότι θα αλλάξει σύντομα κάτι. Νέοι φύλακες δεν πρόκειται να έρθουν πριν από τον Απρίλιο και η εικόνα της εγκατάλειψης θα λυγίζει και τις τελευταίες αντοχές των ανθρώπων που βλέπουν να ρημάζει ό,τι ακριβοπληρώθηκε.
Η περίπτωση του Τσέπι είναι ντροπή για το ΥΠΠΟΤ. Οι ρηγματώσεις στα τζάμια δεν δικαιολογούνται μέσα σε έξι χρόνια, εκτός αν πρόκειται για απανωτές αστοχίες υλικού. Τίθεται όμως ένα ακόμη θέμα: ποιος θα πληρώσει τις φθορές; Παράλληλα μένει αναξιοποίητος ο χώρος για τον οποίο τουλάχιστον η Β´ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων έχει σχέδια. Οι αρχαιολόγοι εξετάζουν την περίπτωση να αναλάβει διπλό ρόλο. Τοπικό μουσείο και στέγαστρο. Θα ήταν μια νέα καλή αρχή για να μη ρημάζει ο τόπος…

Κατεβάσαμε ρολά
«Το Τσέπι και η Μπρεξίζα, πράγματι είναι εκτός. Περιμένουμε την πρόσληψη των εποχικών φυλάκων, ώστε να λειτουργήσουν όλα τα μνημεία της περιοχής και όχι τα 2/3 όπως τώρα», παραδέχεται η νεοδιορισθείσα προϊσταμένη Ελένη Μπάνου που εργάζεται στην Εφορεία από το 2006.
Καιρό πριν, ο υπουργός Πολιτισμού Π. Γερουλάνος ήταν ενθουσιασμένος. «Κάναμε μια επένδυση στο αυτονόητο. Στον Κλασικό Μαραθώνιο», είπε κατά την υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας με τον πρόεδρο της AIMS, της Διεθνούς Ομοσπονδίας Μαραθωνίων Δρόμων και Δρόμων Μεγάλων Αποστάσεων. Μετά τις γιορτές κατεβάσαμε τα ρολά. Μήπως και το πάρκο του Σχινιά δίπλα στο Κωπηλατοδρόμιο δεν παλεύει με την αδιαφορία. Απλήρωτοι εδώ και ενάμιση χρόνο είναι οι φύλακες.
Στον επόμενο Μαραθώνιο, θα σκορπίσουμε πάλι ελπίδες. Θα κατεβάσουμε τις παράνομες ταμπέλες στη λεωφόρο Μαραθώνος, θα στηρίξουμε νέες γιορτές, θα ζητάμε να έρθουν ξένοι δρομείς. Είναι η ελληνική επένδυση στο αυτονόητο.