Πριν από δύο δεκαετίες πιστευόταν ότι η Κύπρος πρωτοκατοικήθηκε 8.000 χρόνια πριν από την εποχή μας. Μετά, ο Alan Simmons αποκάλυψε ενδείξεις Επιπαλαιολιθικής κατοίκησης στο νησί, ηλικίας 13.000 ετών. Η απρόσμενη αποκάλυψη, και περαιτέρω ενδείξεις για Eπιπαλαιολιθικού τύπου κατοίκηση μέχρι και πριν από 10.000 χρόνια πριν, δημιούργησε νέα προβλήματα στους επιστήμονες. Πώς εξελίχθηκε ο πολιτισμός στα 2.000 χρόνια μεταξύ της τελευταίας επιπαλαιολιθικής και της πρώτης νεολιθικής ένδειξης;
Το ερώτημα αυτό φαίνεται ότι απαντούν οι πρόσφατες αποκαλύψεις του αρχαιολόγου του Πανεπιστημίου Κορνέλ, Sturt Manning και της ομάδας του στη θέση Αγία Βαρβάρα Ασπρόκρεμνος. Ξεκινώντας επιφανειακή έρευνα το 2006 και προχωρώντας ανορθόδοξα – όχι γύρω από την ακτή αλλά από το εσωτερικό του νησιού – οι ερευνητές έψαξαν για θέσεις που θα επέτρεπαν σε έναν κυνηγό-συλλέκτη να επιβιώσει αλλά ταυτόχρονα θα προσφέρονταν και για μόνιμη κατοίκηση. Η Αγία Βαρβάρα διέθετε πετρώματα του πρώιμου Ολόκαινου, βρίσκεται κοντά σε βασικές πηγές διαβίωσης για τα δεδομένα των ανθρώπων που θα ζούσαν εκεί πριν από 11.000 χρόνια, ενώ διέθετε και πυριτόλιθο (chert). Πράγματι, οι έρευνες που διεξήχθησαν στο χώρο τα επόμενα χρόνια έφεραν στο φως, εκτός από απολεπίσματα εργαλείων, πετρώματα που χρονολογούνται στο 9000 π.Χ. Πρόκειται για την πρωιμότερη γνωστή θέση της Προκεραμικής Νεολιθικής Α΄ περιόδου, και έτσι το πρώτο τεκμήριο από την εποχή της «αγροτικής επανάστασης» στην Κύπρο.
Σύμφωνα με τον Manning η έρευνα πρέπει τώρα να συνεχιστεί σε συνδυασμό με τα δεδομένα από την απέναντι από την Κύπρο γη (Συρία, Λίβανος) όπου ο ανθρώπινος πολιτισμός σε ανάλογες περιόδους είναι πολύ πιο μελετημένος και τεκμηριωμένος. Η συνδυαστική αυτή μελέτη θα βοηθήσει στην κατανόηση της αυγής του πολιτισμού στην Κύπρο αλλά και το ρόλο του νησιού ως μέρους της Ανατολικής Μεσογείου.
Πηγή: Cornell University Online, 20/10/10
Ζ.Ξ.
