«”Πούντα Αγκάλη”: Η πρώτη γνωστή μόνιμη εγκατάσταση της Τελικής Νεολιθικής περιόδου στη Μήλο» είναι ο τίτλος διάλεξης που θα δώσει η δρ Αναστασία Αγγελοπούλου (Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων) την Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου 2025, και ώρα 18:30, στο κτήριο της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας (Πανεπιστημίου 22). Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Κυκλαδικού Σεμιναρίου που διοργανώνει η Μαρίζα Μαρθάρη.

Η σωστική ανασκαφή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στην «Πούντα Αγκάλη», στην ανατολική ακτή της Μήλου και στους πρόποδες του υψώματος Δεμενεγάκι, ανατρέπει ριζικά όσα γνωρίζαμε για τον πρώιμο εποικισμό του νησιού, καθώς αποκάλυψε τον πρώτο γνωστό νεολιθικό οικισμό, που χρονολογείται στη Νεότερη Νεολιθική ΙΙ ή Τελική Νεολιθική περίοδο (4500–3200 π.Χ.).

Τα ευρήματα, συμπεριλαμβανομένων πήλινων ειδωλίων, φωτίζουν άγνωστες πτυχές της ανθρώπινης παρουσίας και των στρατηγικών επιβίωσης στο ιδιαίτερο νησιωτικό τοπίο, ανοίγοντας νέους δρόμους για την επαναξιολόγηση της πολιτισμικής εξέλιξης των Κυκλάδων και των πρώιμων κοινωνιών του Αιγαίου. Ο οικισμός της Πούντας κατοικήθηκε από μια τοπική αγροκτηνοτροφική κοινότητα, της οποίας οι δραστηριότητες περιλάμβαναν επίσης οικοτεχνικές και εξειδικευμένες εργαστηριακές πρακτικές, όπως η επεξεργασία οψιανού και η παραγωγή κεραμικής. Η παρουσία εισηγμένης κεραμικής επιβεβαιώνει τη συμμετοχή των κατοίκων της εγκατάστασης σε ευρύτερα δίκτυα ανταλλαγών.

Η αξιοποίηση του χώρου, μετά την εγκατάλειψη του οικισμού, ως κέντρου κατεργασίας οψιανού κατά την Τελική Νεολιθική περίοδο –αντίστοιχου με τα μεγάλα εργαστήρια στις φυσικές πηγές του υλικού, στο Δεμενεγάκι και Στα Νύχια– αναδεικνύει τη μοναδική σημασία του στο Αιγαίο και καταδεικνύει ότι οι σχετικές δραστηριότητες δεν περιορίζονταν σε μετακινούμενους πληθυσμούς, όπως θεωρούνταν έως πρόσφατα. Αντιθέτως, συνδέονταν και με μόνιμες κοινότητες της Μήλου, οι οποίες πιθανότατα συμμετείχαν και στη διακίνηση της πολύτιμης πρώτης ύλης.

Η Πούντα Αγκάλη ανοίγει ένα νέο, πολυεπίπεδο κεφάλαιο στη μελέτη της προϊστορίας του Αιγαίου, αναδεικνύοντας τη σημασία της ολιστικής προσέγγισης ενός ανασκαφικού συνόλου. Η συνδυαστική μελέτη των ευρημάτων και των περιβαλλοντικών συνθηκών επιτρέπει βαθύτερη κατανόηση της εξέλιξης του προϊστορικού πολιτισμού, φωτίζοντας τις καθημερινές πρακτικές, την τεχνογνωσία και τη δυναμική σχέση των νεολιθικών κοινοτήτων με τον ευρύτερο αιγαιακό κόσμο.

Η διάλεξη θα δοθεί στα ελληνικά.

Για να παρακολουθήσετε τη διάλεξη διαδικτυακά, μέσω zoom, πατήστε εδώ.

Meeting ID: 815 0379 8727

Passcode: 557427