Πολύ σημαντικό πολιτιστικό πόλο αλλά και αναπτυξιακό πόρο χαρακτήρισε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη το Σπήλαιο Πετραλώνων στη Χαλκιδική, που την Παρασκευή 22 Μαρτίου αποδόθηκε επίσημα από το Υπουργείο Πολιτισμού, λίγες εβδομάδες μετά την επαναλειτουργία του. Η υπουργός Πολιτισμού βρέθηκε στη δυτική πλευρά της Χαλκιδικής, στους πρόποδες του όρους Κατσίκα, για να πραγματοποιήσει τα εγκαίνια του αναβαθμισμένου πλέον και συντηρημένου σπηλαίου.

Το Σπήλαιο Πετραλώνων ανακαλύφθηκε το 1959 κι έναν χρόνο αργότερα βρέθηκε στο εσωτερικό του το κρανίο του «Ανθρώπου των Πετραλώνων», το αρχαιότερο και καλύτερα διατηρημένο ανθρώπινο λείψανο που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα στον ελλαδικό χώρο. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 αξιοποιήθηκε τουριστικά, ενώ το 2019 –οπότε και έκλεισε για την υλοποίηση των έργων– αποτελούσε τον δεύτερο σε επισκεψιμότητα αρχαιολογικό χώρο στη Βόρεια Ελλάδα.

«Το περίφημο κρανίο και όλα τα άλλα ανθρώπινα στοιχεία τα οποία υπήρχαν μέσα σε αυτό το μνημείο της φύσης το είχαν καταστήσει πολύ γνωστό, πολύ έξω από τα σύνορα της πατρίδας μας. Διαπιστώσαμε λοιπόν, όταν το είδαμε, την απόλυτη ανάγκη αναβάθμισής του. Το σπήλαιο ήταν ταλαιπωρημένο, τα ευρήματά του ήταν ταλαιπωρημένα και το μουσείο δεν ήταν στην καλύτερη κατάσταση που θα μπορούσε να είναι» είπε η κα Μενδώνη.

Έτσι λοιπόν από το 2012 εκπονήθηκε η πρώτη φάση της μελέτης, η οποία θα αναβάθμιζε το σπήλαιο και μετά από μία δύσκολη περίοδο κρίσεων, λίγα χρόνια αργότερα, με πρωτοβουλία του περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολου Τζιτζικώστα εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Ανάδειξη του σπηλαίου Πετραλώνων και αναβάθμιση των υποδομών του», του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας-ΕΣΠΑ 2014-2020, προϋπολογισμού περίπου ενός εκατομμυρίου ευρώ.

«Η πολιτιστική μας κληρονομιά, η προστασία της και η ανάδειξή της για εμάς στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι πρώτη και απόλυτη προτεραιότητα, όχι μόνο γιατί έτσι τιμούμε την ιστορία μας, αλλά και γιατί η αναβάθμιση τέτοιων υποδομών έχει σημαντικό αναπτυξιακό αποτύπωμα για την περιοχή μας» είπε ο κ. Τζιτζικώστας, εκτιμώντας ότι με την αναβάθμισή του πλέον, θα διεκδικήσει την πρωτιά σε επισκεψιμότητα στη Βόρεια Ελλάδα. «Εμείς ως Περιφέρεια θα φροντίσουμε να το εντάξουμε στον σχεδιασμό μας για την τουριστική προβολή της περιοχής μας, γιατί πλέον έχουμε ένα Σπήλαιο Πετραλώνων για το οποίο είμαστε περήφανοι» πρόσθεσε.

Για ένα έργο πολύπλοκο, ιδιαίτερων απαιτήσεων και πολύ υψηλού βαθμού δυσκολίας, έκανε λόγο, από την πλευρά του, ο προϊστάμενος της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας Ανδρέας Ντάρλας. «Όλος ο μεταλλικός φορέας του ελικοειδούς διαδρόμου από ανοξείδωτο χάλυβα, μεταφέρθηκε στα χέρια και συναρμολογήθηκε με ακρίβεια μέσα στο σπήλαιο, χωρίς να γίνει ούτε μία συγκόλληση στο εσωτερικό του. Επίσης, όλο το ηλεκτρολογικό υλικό προηγμένης τεχνολογίας και ειδικών προδιαγραφών απαίτησε μακρά έρευνα αγοράς, ενώ για την ορθή ρύθμιση του φωτισμού απαιτήθηκαν πολλές εκατοντάδες ώρες δοκιμών», σημείωσε, αναφέροντας τα δύο αυτά χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Η υπουργός Πολιτισμού επισήμανε πως για να συμπληρωθεί το παζλ της ανάδειξης αυτού του μοναδικού μνημείου θα πρέπει να ολοκληρωθούν άλλα δύο έργα, τα οποία αφορούν στο Μουσείο Πετραλώνων και στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων που πρέπει να αξιοποιείται καλύτερα, «διότι τα μνημεία έχει σημασία να είναι ζωντανά, να είναι κοινωνικοποιημένα, να μετέχουν στην καθημερινότητα της τοπικής κοινωνίας και όχι μόνο» όπως χαρακτηριστικά τόνισε.

«Στο μουσείο θα έπρεπε να δημιουργηθεί όλη εκείνη η υποδομή η οποία θα μπορούσε να φιλοξενήσει και το πολύ σημαντικό έργο το οποίο έγινε μέσα από το επιχειρησιακό πρόγραμμα της καινοτομίας, που είναι η σύνδεση του σπηλαίου με την τεχνολογία. Έχει δημιουργήσει πολύ συγκεκριμένα τρισδιάστατα μοντέλα, ομοιώματα τα οποία είναι προσιτά στους συμπολίτες μας με προβλήματα όρασης και μία άλλη σειρά τεχνολογικών εργαλείων, τα οποία σήμερα φιλοξενούνται στο Κέντρο Διάδοσης Επιστημών Νόησις στη Θεσσαλονίκη και τα οποία με το που θα ανοίξει το μουσείο θα έρθουν πλέον εδώ που είναι ο φυσικός τους χώρος να φιλοξενηθούν και να είναι στη διάθεση των επισκεπτών» εξήγησε η υπουργός Πολιτισμού.

Σύμφωνα με τη δέσμευση του κ. Ντάρλα, μάλιστα, το Μουσείο πρόκειται να λειτουργήσει και να αποδοθεί κι αυτό στους επισκέπτες του σπηλαίου την 1η Ιουνίου.

Μετά την τελετή των εγκαινίων, η υπουργός ξεναγήθηκε από τον κ. Ντάρλα στο εσωτερικό του Σπηλαίου.