Pierre Lévêque, Εισαγωγή στις πρώτες θρησκείες. Ζώα, θεοί, άνθρωποι, μτφρ.: Γιάννης Καυκιάς, έκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 2023, 352 σελ. ISBN: 978-960-250-795-7

Από την προϊστορία έως τους μεσογειακούς πολιτισμούς, ο συγγραφέας μάς καλεί να ανακαλύψουμε την έννοια του θείου στους κυνηγούς της Παλαιολιθικής περιόδου, στις εδραίες κοινότητες της Νεολιθικής περιόδου, στις αυτοκρατορίες της Ανατολής, στις ελληνικές πόλεις. Το βάρος πέφτει στην «ελληνική εξαίρεση», γιατί η αρχαία ελληνική θρησκεία έχει διπλή καταγωγή, ινδοευρωπαϊκή και αιγαιακή.

Τίποτε δεν μπορεί να εξηγηθεί χωρίς αναφορά στην εξέλιξη των υλικών βάσεων της κοινωνίας, των κοινωνικών σχέσεων και των μορφών εξουσίας. Η ιστορία τους εξηγεί τις ρήξεις και τις συνέχειες ανάμεσα στις θρησκείες των μεγάλων αυτοκρατοριών της Εποχής του Χαλκού και την αρχαία ελληνική θρησκεία, που ενσωματώνει άλλες δομές, χαρακτηριστικές της οργάνωσης κατά φυλές και μιας ιδιόμορφης γλώσσας.

Λαμπρή σύνθεση ευρύτατων γνώσεων και στοχασμού που ωρίμαζε για καιρό, τούτο το έργο του Πιερ Λεβέκ ρίχνει καινούριο φως στην ιστορία των αρχαίων πολιτισμών, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα ορισμένες ειδικές μορφές του θρησκευτικού φαινομένου: έρωτες των Θεαινών-Μητέρων με ταύρους, ιερογαμίες, θεοί-ήρωες, λατρεία των νεκρών, θεοποίηση των ζώων.

Pierre Lévêque

Ο Πιερ Λεβέκ (1921–2004), ελληνιστής και ιστορικός, μέλος της Γαλλικής Σχολής των Αθηνών (1947–1952), δίδαξε ως βοηθός στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης κι έπειτα στη Λυόν, ως αναπληρωτής καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Μονπελλιέ και ως καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Μπεζανσόν, του οποίου χρημάτισε πρύτανης και υπήρξε αργότερα ομότιμος καθηγητής. Έχει συγγράψει πολλά βιβλία για την ελληνική αρχαιότητα και συγκριτικές μελέτες για τις αρχαίες θρησκείες. Στα ελληνικά έχει εκδοθεί μέχρι στιγμής μόνο το δοκίμιο Κλεισθένης ο Αθηναίος (μτφρ. Στ. Γεωργόπουλος, Αθήνα, Ευρύαλος, 1989), που είχε γράψει μαζί με τον Πιερ Βιντάλ-Νακέ.