Στις δράσεις που ξεχώρισαν τις δύο προηγούμενες χρονιές, αλλά και στον σχεδιασμό και τις προοπτικές που ανοίγονται τη χρονιά αυτή για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο –το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος με το έργο της επέκτασής του να είναι σε εξέλιξη–, επικεντρώθηκε στην ομιλία της η διευθύντρια του Μουσείου, δρ Άννα-Βασιλική Καραπαναγιώτου. Η διάλεξη με τίτλο «Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 2021-2023: Σχεδιασμός, δράσεις, προοπτικές» πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, στο πλαίσιο των ομιλιών της Εταιρείας των Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (ΕΑΜ).

«Το 2023 είναι μία καθοριστική χρονιά για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Ειδικά για το ΕΑΜ η πρόκληση είναι ακόμα μεγαλύτερη», δήλωσε η κα Καραπαναγιώτου αναφερόμενη, μεταξύ άλλων, στο υπό εξέλιξη έργο της αναβάθμισης και επέκτασης του σημαντικότερου στο είδος του αρχαιολογικού μουσείου στον κόσμο. Ως γνωστόν, η Διεθνής Επιτροπή Αξιολόγησης κατέληξε στην αρχιτεκτονική πρόταση της σύμπραξης των αρχιτεκτονικών γραφείων David Chipperfield Architects και Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη ΑΕ, με την πρώτη επίσημη παρουσίαση της πρότασης να αναμένεται στις 15 Φεβρουαρίου.

«Φρονώ ότι το έργο αυτό θα προσφέρει μία ολιστική και πιο ελκυστική εμπειρία επίσκεψης, θα συνεισφέρει στη βιωσιμότητα του υφιστάμενου ιστορικού κτιριακού κελύφους, θα ενδυναμώσει περισσότερο τον εξωστρεφή χαρακτήρα του Μουσείου, θα ενισχύσει το ερευνητικό-επιστημονικό έργο του μεγαλύτερου Μουσείου της χώρας και θα προβάλει καλύτερα τη διεθνή διάσταση της ταυτότητάς του», τόνισε η διευθύντρια του ΕΑΜ. «Το Μουσείο όμως δεν επαναπαύεται, συνεχίζει το πολυσχιδές έργο του και προωθεί μία ποικιλία δράσεων», σημείωσε η κα Καραπαναγιώτου, που δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ολοκλήρωση του απαιτητικού εμβληματικού έργου ΕΣΠΑ ύψους 1.500.000 ευρώ, που αφορά στον ψηφιακό μετασχηματισμό του Μουσείου.

«Από τις επιμέρους δράσεις του προγράμματος επιλέγω ενδεικτικά τη συντήρηση και δημιουργία πύλης ανοικτής πρόσβασης στο φωτογραφικό αρχείο του Μουσείου –το μεγαλύτερο και παλαιότερο αρχείο του είδους στην Αρχαιολογική Υπηρεσία–, την εικονική περιήγηση στις συλλογές, τις 40 ακουστικές θεματικές ξεναγήσεις σε φορητές συσκευές κοινού, τα συστήματα ψηφιακής σήμανσης στους χώρους του Μουσείου και την τηλεμετάδοση εικόνας live από εκδηλώσεις», συμπλήρωσε η κα Καραπαναγιώτου.

«Σαφώς οι δράσεις μας εστιάζονται και στο πρόγραμμα της αναβάθμισης και επέκτασης του Μουσείου. Θα υποστηρίξουμε την ωρίμανση των επιμέρους μελετών του αρχιτεκτονικού προσχεδίου σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς έτσι ώστε να ξεκινήσει κατά το δυνατόν ταχύτερα η υλοποίηση του έργου», υπογράμμισε η ομιλήτρια, προσθέτοντας ότι «θα επεξεργαστούμε περαιτέρω τις προτάσεις μας για το νέο μουσειολογικό πρόγραμμα. Η νέα εκθεσιακή αφήγηση πρέπει να είναι ολιστική, όχι πλέον με τον παραδοσιακό τρόπο κατά συλλογές, έτσι ώστε να είναι πιο εύληπτη στο ευρύ κοινό. Μεταξύ άλλων, θα πρέπει να περιλαμβάνει την ιστορία του μουσείου, την εύληπτη συνολική παρουσίαση συνόλων, όπως για παράδειγμα τα Αντικύθηρα, να εμπλουτιστεί με χαρακτηριστικά εμβληματικά έργα από τις αποθήκες και να προσφέρει καλύτερη εκθεσιακή αντιπροσώπευση από όλες τις περιοχές του ελλαδικού χώρου», διευκρίνισε.

Δράσεις που ξεχώρισαν

«Από την ανάληψη των καθηκόντων μου τέθηκε ως προτεραιότητα η ενδυνάμωση της διεθνούς παρουσίας του Μουσείου μέσα από συνεργασίες με πολιτιστικούς φορείς του εξωτερικού», σημείωσε η κα Καραπαναγιώτου για τις δράσεις που ξεχώρισαν τις δυο προηγούμενες χρονιές. Μεταξύ αυτών, ήταν η πολύ σημαντική έκθεση «Ανοικτοί Ορίζοντες. Ταξίδια και Επαφές στην ελληνική αρχαιότητα», που πραγματοποιήθηκε το 2022 στο Μουσείο της Μελβούρνης. «Έως πρόσφατα περιοδικές εκθέσεις που διοργάνωνε το Εθνικό στους χώρους του ταξίδευαν εν συνεχεία σε πόλεις του εξωτερικού. Για πρώτη φορά προγραμματίσαμε, σχεδιάσαμε και παραδώσαμε μία έκθεση που εγκαινιάστηκε στην άλλη άκρη του πλανήτη», τόνισε η διευθύντρια του ΕΑΜ για την έκθεση, που ήταν προϊόν δημιουργικής συνέργειας των δυο μουσείων, υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και των Μουσείων της Βικτώριας Αυστραλίας. «Η είδηση της έκθεσης και η επικοινωνιακή προώθησή της από το Μουσείο της Μελβούρνης βρήκε απήχηση και διείσδυση σε 200.000.000 αναγνώστες σε όλο τον κόσμο», υπογράμμισε η ομιλήτρια.

Είχε προηγηθεί το 2021 το Έτος Πολιτισμού και Τουρισμού Ελλάδας-Κίνας, στο πλαίσιο του οποίου φιλοξενήθηκε στην ιστοσελίδα του ΕΑΜ η περιοδική ψηφιακή έκθεση με τίτλο «Παράλληλος χωροχρόνος: Γνωρίστε τον Πήλινο Στρατό στην Ελλάδα». «Η ψηφιακή αυτή επαφή με τα αριστουργήματα τέχνης δύο εμβληματικών Μουσείων γνώρισε μεγάλη επιτυχία σε διεθνές επίπεδο. Δεκατρία μέσα ενημέρωσης από την Ελλάδα και 50 αντίστοιχα από την Κίνα κάλυψαν αυτή την εικονική έκθεση, προσελκύοντας πάνω από 150 εκατομμύρια αναγνώστες του γεγονότος. Την ίδια την έκθεση επισκέφθηκαν πάνω από 250.000 επισκέπτες μέσα από τις ιστοσελίδες των δύο Μουσείων», συμπλήρωσε.

Επιπλέον, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για ΑμεΑ, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο παρέδωσε στο διαδικτυακό κοινό την πρώτη εικονική περιήγηση των συλλογών του, η οποία είναι ιδιαίτερα φιλική για άτομα με κινητικές δυσκολίες ή προβλήματα ακοής. Τετρακόσια πενήντα σημεία θέασης σε 36 επιλεγμένες αίθουσες του Μουσείου με λεπτομερείς αναφορές σε 91 εκθέματα ελληνικά και αγγλικά. Η νέα αυτή δράση επιτεύχθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία PostScriptum, η οποία ήταν και ο χορηγός.

Η έκθεση-αφιέρωμα στον Γιώργο Λαζόγκα με τίτλο «Το χθες είναι τώρα», που πραγματοποιήθηκε το 2022, έδωσε μία νέα «οπτική» στη σημειολογία των περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου. «Αποτιμώντας τη δράση αυτή θα έλεγα ότι σπάσαμε τα ταμπού που επανειλημμένα ακούγαμε, ότι δηλαδή το μεγαλύτερο μουσείο της χώρας φιλοξενεί εκθέσεις μόνο αρχαιολογικού περιεχομένου… Μέσα από αυτή τη δράση δόθηκε η δυνατότητα στο πολυπληθές διεθνές κοινό του Μουσείου να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία, η οποία, επιτρέψτε μου να πω, δεν έχει διεθνώς την απήχηση που της αξίζει. Ουσιαστικά δημιουργήθηκε ένας διάλογος ανάμεσα στην αρχαία τέχνη και τη σύγχρονη», πρόσθεσε.

Τέλος, όπως ενημέρωσε η κα Καραπαναγιώτου, η κοινωνική παρουσία του ΕΑΜ στο διαδίκτυο (facebook και Instagram), που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2021 από το μηδέν, συνεχίστηκε αδιάκοπα καθ’ όλο το 2022, εξασφαλίζοντας φανατικούς φίλους και ακολούθους και αυξάνοντας τον αριθμό τους καθημερινά. Με τη συνεργασία της Εταιρείας Tool ΕΠΕ το ΕΑΜ δημοσίευσε μέσα στο 2022, 134 αναρτήσεις στο κάθε μέσον, με ισάριθμες ιστορίες (stories). Έλαβε 350.000 αντιδράσεις στο facebook, όπου διατηρεί 40.000 ακολούθους και περί τις 65.000 δηλώσεις ευαρέσκειας στο Instagram, όπου έφτασε να έχει πάνω από 5.600 followers.