Κατάλοιπα υπόγειου συγκροτήματος της Εποχής του Σιδήρου με σημαντικές νεοασσυριακές εγχάρακτες παραστάσεις αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια σωστικής ανασκαφής στο χωριό Başbük, στη νοτιοανατολική Τουρκία, κοντά στα σύνορα με τη Συρία.

Ο υπόγειος χώρος λεηλατήθηκε αρχικά το 2017. Μετά τη σύλληψη των εμπλεκομένων, ομάδα αρχαιολόγων πραγματοποίησε σύντομη ανασκαφή, η οποία αποκάλυψε σύστημα σηράγγων λαξευμένων στον βράχο κάτω από ένα διώροφο σπίτι.

Μέσα στο υπόσκαφο συγκρότημα, οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν εγχάρακτη στον βράχο ανάγλυφη παράσταση, μήκους 3,96 μ., με πομπή οκτώ θεοτήτων, των οποίων το περίγραμμα αποδίδεται με μαύρο χρώμα. Στις θεότητες συγαταλέγονται ο θεός της καταιγίδας και της βροχής Χαντάντ, ο θεός της Σελήνης Σιν, η θεά της γονιμότητας Ατάργατις, ο θεός του Ήλιου Σαμάς και άλλες άγνωστες θεότητες. Η παράσταση δημιουργήθηκε μεταξύ 900 και 600 π.Χ., όταν η περιοχή ελεγχόταν από τη Νεοασσυριακή Αυτοκρατορία. Φαίνεται δε να έμεινε ατελείωτη, καθώς μόνο το πάνω μέρος των μορφών έχει ολοκληρωθεί.

Την αποκάλυψη διαδέχτηκε μελέτη του ευρήματος από τον Καθ. Mehmet Önal (Πανεπιστήμιο Harran), τον διευθυντή του Μουσείου Şanliurfa Celal Uludağ, τον ειδικό στα μουσεία Yusuf Koyuncu και τον φιλόλογο δρα Selim Ferruh Adali (Πανεπιστήμιο Κοινωνικών Επιστημών της Άγκυρας).

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Antiquity, οι επιγραφές που συνοδεύουν τις παραστάσεις αντικατοπτρίζουν μια ενοποίηση πολιτισμών και όχι μια καθαρή κατάκτηση. Τα ονόματα των θεοτήτων είναι γραμμένα στην τοπική αραμαϊκή γλώσσα και οι εικόνες παρουσιάζουν θρησκευτικά θέματα από τη Συρία και την Ανατολία. Σύμφωνα με τους ερευνητές, πρόκειται για το πρώτο νεοασσυριακό λαξευτό ανάγλυφο με αραμαϊκές επιγραφές, το οποίο μάλιστα αντανακλά τοπικές εικονογραφικές παραλλαγές και αραμαϊκά θρησκευτικά θέματα.

Μεταξύ των επιγραφών, οι αρχαιολόγοι αναγνώρισαν μία που θα μπορούσε να καταγράφει το όνομα του Mukīn-abūa, ενός Νεοασσύριου αξιωματούχου που υπηρέτησε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Adad-nirari III (811-783 π.Χ.). Οι ερευνητές υποθέτουν ότι ο συγκεκριμένος αξιωματούχος είχε διοριστεί σε αυτήν την περιοχή εκείνη την εποχή και χρησιμοποιούσε το υπόσκαφο συγκρότημα για να «κερδίσει» την εύνοια του τοπικού πληθυσμού. Ωστόσο, η ημιτελής μορφή του χώρου ίσως μαρτυρά την ξαφνική εγκατάλειψή του, ίσως μετά από κάποια εξέγερση. Οι μελλοντικές έρευνες ίσως ρίξουν φως στο μυστήριο.