Το 1891 εγκαινιάστηκε ο σιδηρόδρομος που συνέδεε τη Θεσσαλονίκη με τη Βέροια, τη Νάουσα, την Έδεσσα και το Μοναστήρι. Το τρένο έγινε η πύλη στον κόσμο, ο δρόμος της προόδου, η ελπίδα της ανάπτυξης και όπως δείχνουν οι ιστορικές εξελίξεις ανταποκρίθηκε άριστα σε όλα αυτά. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια το τρένο στην περιοχή έχει απαξιωθεί και σε μεγάλο βαθμό εγκαταλειφθεί.
Ποια είναι η ιστορική σημασία του σιδηροδρόμου που συνέδεσε τις μακεδονικές πόλεις; Ποια η αρχιτεκτονική και μνημειακή αξία των σταθμών και του δικτύου; Πώς μπορούν να διατηρηθούν και να προστατευτούν τα κτήρια και οι εγκαταστάσεις; Πώς μπορούν να ξαναζωντανέψουν; Και κυρίως, μπορεί το τρένο, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον, σήμερα να αποδειχθεί όχημα πολιτισμού και αειφορίας;
Αυτά είναι τα ερωτήματα που θα συζητηθούν στην επιστημονική ημερίδα που διοργανώνει στο πλαίσιο του εορτασμού του Ευρωπαϊκού Έτους Σιδηροδρόμου η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας με την υποστήριξη του Συλλόγου Φίλων του Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών και του Δικτύου του, με αφορμή τα 130 χρόνια ζωής του σιδηροδρομικού δικτύου της περιοχής. Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 27 Ιουνίου 2021, στις 19.00-21.30, στο Νέο Μουσείο των Αιγών.
Βασικός στόχος της ημερίδας, που έχει τίτλο «Σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης-Μοναστηρίου: Μνήμη, Μνημεία και Αειφορία» και στην οποία συμμετέχουν διακεκριμένοι ειδικοί επιστήμονες και εκπρόσωποι φορέων, είναι να διερευνηθεί η δυνατότητα επανάχρησης του συγκεκριμένου δικτύου στο πλαίσιο της διασύνδεσης – τουριστικής ανάδειξης των πολύ σημαντικών αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και μουσείων των Αιγών (μνημείο Παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO), της Βέροιας, της Νάουσας (αρχαιολογικός χώρος Μίεζας, όπου το αρχαίο Γυμνάσιο στο οποίο ο Αριστοτέλης δίδαξε τον Αλέξανδρο και τους νεαρούς Μακεδόνες που έγιναν ηγέτες της Ελληνιστικής Οικουμένης) και της Έδεσσας, που βρίσκονται στην τροχιά του σιδηροδρόμου.
Η ημερίδα είναι ανοιχτή για το κοινό.
Πρόγραμμα επιστημονικής ημερίδας
19.00-19.30: Χαιρετισμοί Εκπροσώπων
19.30-19.45: «Οθωμανική αυτοκρατορία και νεωτερικότητα : Η περίπτωση των σιδηροδρόμων», Δημήτρης Σταματόπουλος (Ιστορικός, Καθηγητής του τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας)
19.45-20.00: «Η Θεσσαλονίκη στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα. Μια πόλη, δύο σιδηροδρομικοί σταθμοί, τρεις προορισμοί!», Βασίλης Κολώνας (Ιστορικός της Αρχιτεκτονικής, Καθηγητής Πανεπιστημίου της Θεσσαλίας)
20.00-20.15: «Σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης-Μοναστηρίου: Η περιπέτεια μιας μνήμης», Γιώργος Λιόλιος (Δικηγόρος-συγγραφέας, Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Φίλων του Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών και του Δικτύου του)
20.15-20.30: «”Τι έγινε ΄κείνο το τρένο που έβλεπε τα άλλα τρένα να περνούν;”. Ιστορίες και προτάσεις προστασίας των σιδηροδρόμων», Παναγιώτα Ανδριανοπούλου (Εθνολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Συλλογών Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού)
20.30-20.45: «Το τρένο φτάνει σε 10 λεπτά!», Κωνσταντίνος Σφήκας (Ξεναγός, Δημοσιογράφος UNESCO)
20.45-21.00: «Επίλογος», Αθανάσιος Κοτταράς (Αν. Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΣΕ)
21.00-21.30 Συζήτηση
Συντονισμός: Αγγελική Κοτταρίδη (Δρ Αρχαιολόγος, Έφορος Αρχαιοτήτων Ημαθίας)
