«Μετρό και αρχαιότητες στη Βενιζέλου: Προκλήσεις και λύσεις» είναι το θέμα της πρώτης «ζωντανής» (με τη διά ζώσης συμμετοχή εισηγητών και κοινού) επιστημονικής ημερίδας που διοργανώνει το ΑΠΘ στις 2 Ιουλίου – ημερομηνία κατά την οποία διά νόμου απελευθερώνονται όλες οι συνεδριακές εκδηλώσεις.

Η διεπιστημονική ημερίδα αποτελεί –μετά από αναβολή λόγω της υγειονομικής κρίσης της COVID-19– υλοποίηση ψηφίσματος με το οποίο η Σύγκλητος του ιδρύματος (από τις 23 Δεκεμβρίου 2019) απηύθυνε έκκληση για μια προσεκτική και τεκμηριωμένη τοποθέτηση των αρμόδιων θεσμών ως προς το ζήτημα των αρχαιοτήτων στη Βενιζέλου, ενώ διατύπωνε την ανάγκη να πάρουν θέση εμπειρογνώμονες και μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Στο πνεύμα του ψηφίσματος, οι Κοσμήτορες οκτώ Σχολών του ΑΠΘ ανέλαβαν την πρωτοβουλία να διοργανώσουν την ανοικτή επιστημονική ημερίδα «δεδομένης της μεγάλης σημασίας που έχει για τη Θεσσαλονίκη η ανάδειξη των αρχαιοτήτων, ταυτόχρονα με την όσο το δυνατόν πιο γρήγορη ολοκλήρωση του Μετρό».

Τα επιμέρους θέματα που θα εξεταστούν στη διάρκεια των τεσσάρων συνεδριών της ημερίδας (θα πραγματοποιηθεί από τις 10 το πρωί ως τις 6 το απόγευμα στο κτίριο του «Νόησις») είναι:

—Η σημασία της in situ ανάδειξης των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου ως μέρος του πολιτισμικού «κεφαλαίου» της Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο της προοπτικής της βιώσιμης ανάπτυξής της.

—Η συγκοινωνιακή διάσταση των εναλλακτικών λύσεων, σε συνάρτηση με τα χαρακτηριστικά και τις απαιτήσεις του έργου του Μετρό.

—Οι κατασκευαστικές και τεχνικοοικονομικές πτυχές των εναλλακτικών λύσεων και

—το οικονομικό / αναπτυξιακό και θεσμικό πλαίσιο της in situ ανάδειξης.

Οι στόχοι της πρωτοβουλίας που ανέλαβαν οι κοσμήτορες οχτώ σχολών του ΑΠΘ οι οποίοι απαρτίζουν και τη συντονιστική επιτροπή της ημερίδας (Θεόδωρος Γιάγκου – Θεολογική, Ιάκωβος Ποταμιάνος – Καλών Τεχνών, Ελισάβετ Συμεωνίδου-Καστανίδου – Νομική, Γρηγόρης Ζαρωτιάδης – Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, Ιωάννα Μπίμπου – Παιδαγωγική, Κωνσταντίνος Κατσιφαράκης – Πολυτεχνική, Θεόδωρος Δαρδαβέσης – Επιστημών Υγείας και Δημήτρης Μαυροσκούφης – Φιλοσοφική) παρουσιάστηκαν σε διαδικτυακή συνέντευξη τύπου των διοργανωτών, κατά την οποία τονίστηκε πως «σκοπός της πρωτοβουλίας δεν είναι να αλλάξει η απόφαση της κυβέρνησης, αλλά να ακουστούν με μεγαλύτερη ευκρίνεια απόψεις που έχουν ήδη κατατεθεί και από ξένους επιστήμονες σχετικά με το πόσο εφικτές μπορεί να είναι και άλλες λύσεις, και η επιστημονική κοινότητα της πόλης να συμβάλει ώστε η τελική απόφαση της πολιτείας να είναι πιο ώριμη».

Ο κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, Γρηγόρης Ζαρωτιάδης, ανέφερε ότι πρόσκληση για συμμετοχή απευθύνθηκε και στις κατασκευάστριες εταιρείες, την Αττικό Μετρό και την Ελλάκτωρ ΑΕ, καθώς, όπως είπε, η ανάδειξη των κατασκευαστικών πτυχών είναι σημαντική, αλλά δυστυχώς υπήρξε αρνητική απάντηση από τη διοίκηση της Αττικό Μετρό.

«Η ημερίδα στόχο έχει να αναδείξει λύσεις που είναι εφαρμόσιμες, χωρίς να σημαίνουν καθυστέρηση του έργου, καθώς το να γίνει μετρό γρήγορα είναι αίτημα όλων των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας» τόνισε επίσης η κοσμήτορας της Νομικής σχολής, Ελισάβετ Συμεωνίδου-Καστανίδου.

«Δεν πρόκειται για μία παρέμβαση με χαρακτήρα πολεμικό, αλλά μία παρέμβαση που έχει ως στόχο τη διαφώτιση του προβλήματος, το οποίο έχει ταλαιπωρήσει για πολλά χρόνια τη Θεσσαλονίκη, το οποίο δυστυχώς παραμένει σκοτεινό σε πολλές πλευρές του», ανέφερε σε παρέμβασή του ο ομότιμος καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Άρης Μέντζος, και πρόσθεσε πως το ΑΠΘ είναι ο μοναδικός φορέας της που μπορεί να επιτελέσει αυτόν τον ρόλο.