«Karytaina of Europe: από το κάστρο των Φράγκων στο ορμητήριο της Ελληνικής Επανάστασης και στον ιστορικό τόπο του Σήμερα». Αυτός είναι ο τίτλος των πολιτιστικών εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν στον ιστορικό οικισμό της Καρύταινας της Αρκαδίας στις 9 και 10 Ιουνίου, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018.

Στόχος του διημέρου είναι η ανάδειξη της ιστορίας της πόλης από την ίδρυσή της ως σήμερα. Πρόκειται για ένα ταξίδι στο χρόνο, που φιλοδοξεί να αναδείξει τα μνημεία της Καρύταινας, κυρίως το εντυπωσιακό Κάστρο με την ακρόπολη, την Παναγία του Κάστρου, το σπίτι του Κολοκοτρώνη και τον Πύργο του Ματζουρανόγιαννη, ένα από τα καλύτερα σωζόμενα δείγματα οχυρής βυζαντινής κατοικίας στην Πελοπόννησο.

Η ιστορία του οικισμού στο πέρασμα των αιώνων, τα αναστηλωτικά έργα που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια (μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ 2007-2013), διασώζοντας και αναδεικνύοντας τα μνημεία του και το νεότερο πολιτιστικό του απόθεμα, καθώς και οι σύγχρονες δράσεις που προωθούνται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αρκαδίας πρόκειται να παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων.

Συγκεκριμένα οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν:

-Θυρανοίξια της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου που αναστηλώθηκε πρόσφατα, με λειτουργία που θα τελεστεί την Κυριακή 10 Ιουνίου από τον Μητροπολίτη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, Ιερεμία. Η εκκλησία, που βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού, χρονολογείται στον 13ο αιώνα και έχει την τυπική βυζαντινή κάτοψη της εποχής, ενώ ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η αγιογράφησή της αφού κατά το μεγαλύτερο μέρος της ανήκει στην περίοδο της ακμής της βυζαντινής τέχνης.

-Επίσκεψη και περιήγηση στα αναστηλωμένα μνημεία με παρουσίαση των έργων και ελεύθερη συμμετοχή του κοινού.

-Έκθεση στον πρόσφατα επίσης αναστηλωμένο Πύργο της Λεβένταινας του 15ου αιώνα, με θέμα «Τα αντικείμενα μιλούν για τον Άνθρωπο, τις Μνήμες, τα Έργα…», η οποία διοργανώθηκε από το Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού του υπουργείου Πολιτισμού ειδικά για την ιστορική πόλη της Καρύταινας. Πρόκειται για μία παρουσίαση ανθρωποκεντρικής προσέγγισης για τον καθημερινό βίο, χωρισμένη σε δύο ενότητες: μέσα και έξω από την κατοικία. Στην πρώτη παρουσιάζεται η ιδιωτική ζωή και η δεύτερη πραγματεύεται τη λειτουργία του δημόσιου χώρου όσον αφορά τις επαγγελματικές και οικονομικές δραστηριότητες, τις κοινωνικές και θρησκευτικές. Η έκθεση θα παραμείνει ανοιχτή ως το τέλος Αυγούστου.

-Ομιλίες και παρουσίαση του αναστηλωτικού προγράμματος θα προηγηθούν το Σάββατο 9 Ιουνίου (7-9 μ.μ.) πλαισιώνοντας το πρόγραμμα των εκδηλώσεων.

Με χρώμα μεσαιωνικής καστροπολιτείας, η θρυλική Καρύταινα υπήρξε σημαντικό φρούριο της Πελοποννήσου κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας. Χτισμένη στα μέσα του 13ου αιώνα από τον Γάλλο ιππότη Γοδεφρείδο ντε Μπρυγιέρ, που ήταν γεννημένος στην Ελλάδα, πέρασε έναν αιώνα περίπου αργότερα στους Παλαιολόγους για να κατακτηθεί όμως τελικά από τους Τούρκους το 1461. Η απελευθέρωσή της σηματοδοτεί και την πρώτη μεγάλη νίκη των Ελλήνων υπό τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, που νίκησε τους Τούρκους στην περίφημη Μάχη της Καρύταινας στις 27 Μαρτίου 1821.

Αυτός είναι και ο λόγος, άλλωστε, που το κάστρο της απεικονιζόταν μαζί με το πορτρέτο του Κολοκοτρώνη στα παλιά πεντοχίλιαρα. Ο ίδιος χρησιμοποιούσε το κάστρο από το 1826 ως ορμητήριό του κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων εναντίον του Ιμπραήμ αλλά και ως καταφύγιο των αμάχων. Ας σημειωθεί, τέλος, ότι υπάρχουν ενδείξεις πως η Καρύταινα είναι κτισμένη στο σημείο που στην αρχαιότητα βρισκόταν η πόλη Βρένθη, η οποία φαίνεται ότι είχε εγκαταλειφθεί νωρίς από τους κατοίκους της που μετοίκησαν στη Γόρτυνα.

Οι εκδηλώσεις διοργανώνονται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αρκαδίας, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, το Δήμο Μεγαλόπολης, το Σύλλογο των Καρυτινών της Αθήνας και του Πειραιά «Θ. Κολοκοτρώνης» και το Σύλλογο «Κοινόν Καρυτινών». Στο σύνολό τους τελούν υπό την αιγίδα της πανευρωπαϊκής καμπάνιας «Europe in my Region» που έχει στόχο την προβολή στους πολίτες των έργων τα οποία συγχρηματοδοτούνται με την Ευρωπαϊκή Ένωση.