Ο χώρος της παλιάς βιοτεχνίας «Μέντης» στην οδό Πολυφήμου 6 ευελπιστεί να εξελιχθεί σε εκπαιδευτικό κέντρο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον μεταξύ άλλων στην ίνα, το ύφασμα και τη βαφική τέχνη. Παράλληλα ο χώρος λειτουργεί και ως ζωντανό εργαστήριο-μουσείο και αποτελεί πυρήνα διατήρησης των τεχνικών που σχετίζονται με την επεξεργασία των νημάτων, την υφαντική, την κεντητική, και των άλλων παραδοσιακών τεχνικών. Έτσι, «ο Μέντης του Μουσείου Μπενάκη» συνεργάζεται στενά με φορείς και ιδιώτες της Ελλάδας όπως το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα, το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης, αλλά και το παραδοσιακό βαφείο των Αδελφών Δημητρακόπουλου.

Φέτος τον Νοέμβριο, ξεκινά η ετήσια σειρά μαθημάτων για ενήλικες με θέμα τις «Φυτικές βαφές», τα βαφικά φυτά πού χρησιμοποιούνταν παραδοσιακά στον ελλαδικό χώρο για τη βαφή νημάτων (μαλλί, μετάξι, βαμβάκι). Ο πρώτος κύκλος ξεκινά την Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2016, 16.00-20.00.

Συνολικά θα πραγματοποιηθούν πέντε θεματικοί κύκλοι διάρκειας 4 εβδομάδων και 4 εργαστήρια που είναι ανεξάρτητα αλλά και αλληλένδετα μεταξύ τους, με παράλληλες παρουσιάσεις, ομιλίες, ξεναγήσεις σε χώρους και μουσεία ανάλογου ενδιαφέροντος αλλά και εκπαιδευτικές εκδρομές που θα ενισχύουν τους θεματικούς κύκλους των μαθημάτων.

Πληροφορίες και εγγραφές στον Μέντη, τηλ. 210 3478792, Τρίτη έως Σάββατο, 10.00-15.00.

Πρόγραμμα και σύντομη περιγραφή των μαθημάτων

—Α’ Κύκλος: «Φυτικές βαφές. Το ερυθρόδανον, ριζάρι, αλιζαρίνη (rubia tinctoria)».

Ο πρώτος κύκλος είναι αφιερωμένος στο κόκκινο του ριζαριού και στους τόνους του. Πρόκειται για το σπουδαίο βαφικό φυτό, που φύεται σε όλη την Ελλάδα και που το καλλιεργούσαν ειδικά γι’ αυτή τη χρήση. Είναι ο πρωταγωνιστής στον πρώτο συνεταιρισμό των Αμπελακίων στη Θεσσαλία που αφορούσε την παραγωγή των ξακουστών κόκκινων βαμβακερών νημάτων.

Χρόνος: Κάθε Παρασκευή από 18 Νοεμβρίου έως 9 Δεκεμβρίου 2016. Διάρκεια: 4 μαθήματα, 4 ωρών. Ώρες: 16.00-20.00. Διδασκαλία: Μαρία Γρηγορίου. Κόστος: 120 ευρώ.

— Β’ Κύκλος: «Φυτικές βαφές. Τα κίτρινα, οι ώχρες, τα πορτοκαλιά και οι αποχρώσεις τους».

Πολλά φυτά δίνουν κίτρινο χρώμα. Το πρόγραμμα θα ασχοληθεί με αυτά που δίνουν δυνατό και ανεξίτηλο χρώμα. Το ρόδι, η ξυνίθρα, τα κρεμμυδότσουφλα.

Χρόνος: Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου και 30 Δεκεμβρίου 2016, Παρασκευή 13 Ιανουαρίου και 20 Ιανουαρίου 2017. Διάρκεια: 4 μαθήματα, 4 ωρών. Ώρες: 16.00-20.00. Διδασκαλία: Μαρία Γρηγορίου. Κόστος: 120 ευρώ.

— Εργαστήριο κατασκευής χειροποίητου φύλλου χαρτιού

Κατασκευή χαρτιού από ανακυκλώσιμο άλλο χαρτί, χαρτί από φυτικές και ζωικές ίνες, σχέδια και τυπώματα με χρωματιστούς χαρτοπολτούς στο φρέσκο χειροποίητο και νωπό φύλλο. Τα εργαστήρια θα εξερευνήσουν τις δυνατότητες δημιουργικών επεμβάσεων κατά τη διάρκεια της κατασκευής του χειροποίητου χαρτιού.

Χρόνος: Σάββατο 3, 10, 17, 24 Φεβρουαρίου 2017. Διάρκεια: 4 εργαστήρια, 3 ωρών. Ώρες: 10.30-13.30. Διδασκαλία: Γιάννης Παπαδόπουλος. Κόστος: 120 ευρώ.

— Γ’ Κύκλος: «Φυτικές βαφές. Τα καφέ».

Από τα ανοιχτά μπεζ στα σκούρα έως το μαύρο. Φλούδες κορμών δένδρων τσόφλια από καρύδια και αμύγδαλα, ακακία, σίδηρο.

Χρόνος: Παρασκευή 10 Μαρτίου – 31 Μαρτίου 2017. Διάρκεια: 4 μαθήματα, 4 ωρών. Ώρες: 16.00-20.00. Διδασκαλία: Μαρία Γρηγορίου. Κόστος: 120 ευρώ.

— Δ’ Κύκλος: «Φυτικές βαφές. Το κόκκινο από το κρεμέζι kermes (coccus illicis) Ελλάδα, κοχενίλλη-cochineal (cactus illicis) Αμερική, keria lacca India, Ινδία».

Το κρεμέζι είναι ζουζούνι που στην Ελλάδα ζει παρασιτικά στο πουρνάρι. Χρησιμοποείται από την αρχαιότητα για τη βαφή κόκκινων και πορφυρών νημάτων. Δίνει πολύ έντονο κόκκινο και βυσσινί έως μαύρο με σίδηρο. Είχε μεγάλη αξία και γίνονταν εξαγωγές.

Χρόνος: Παρασκευή 7, 21, 28 Απριλίου, 5 Μαΐου 2017. Διάρκεια: 4 μαθήματα, 4 ωρών. Ώρες: 16.00-20.00. Διδασκαλία: Μαρία Γρηγορίου. Κόστος: 120 ευρώ.

— Ε’ Κύκλος: «Φυτικές βαφές. Το μπλέ του Ινδικού (Indigo) από τα φύλλα του φυτού Ιndigo ferra tinctoria».

Ένα μοναδικό, μαγικό μπλε. Το μπλε των «blue jeans».Το μπλε του ουρανού και   της  θάλασσας. Από το ανοιχτό της παραλίας έως το σκούρο του ορίζοντα. Μια πολύ διαφορετική διαδικασία βαφής όπου το χρώμα εμφανίζεται με την οξείδωση στον αέρα. Τεχνικές βασισμένες στο Indigo (resist dye, tie and dye, fold and dye).

Χρόνος: Παρασκευή 12, 19, 26 Μαΐου και 2 Ιουνίου 2017. Διάρκεια: 4 μαθήματα, 4 ωρών. Ώρες: 16.00-20.00. Διδασκαλία: Μαρία Γρηγορίου. Κόστος: 120 ευρώ.