Έργα Σαγκάλ, Μονέ, Ρενουάρ, Καναλέτο, Σισλέ, Φραγκονάρ, αλλά και Γύζη, Ιακωβίδη, Βολανάκη, Πανταζή, Παρθένη, Γκίκα, Τσαρούχη, Μόραλη κ.ά. έρχονται στην Εθνική Πινακοθήκη, λίγο πριν κλείσει για την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό της. 270 έργα, ένα μεγάλο μέρος της πλούσιας Συλλογής του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη, θα παρουσιαστούν από την 1η Μαρτίου έως τις 3 Ιουνίου, στην Αθήνα, πριν εγκατασταθούν οριστικά στο Μουσείο Λεβέντη στη Λευκωσία.

Ένα «μεγάλο δώρο προς το φιλότεχνο ελληνικό κοινό» και ένα «μήνυμα αισιοδοξίας στη ζοφερή ατμόσφαιρα της ελληνικής κρίσης» χαρακτηρίζει την έκθεση η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα.

Πράγματι, το ελληνικό κοινό θα είναι αυτό που θα δει πρώτο τη μία από τις τρεις ενότητες της συλλογής, τη λεγόμενη Συλλογή του Παρισιού, η οποία εκτίθεται για πρώτη φορά ολοκληρωμένη, καθώς για περισσότερο από μισό αιώνα βρισκόταν στην κατοικία του συλλέκτη Αναστασίου Γ. Λεβέντη στο Παρίσι.

Το τμήμα αυτό της συνολικής Συλλογής συγκροτήθηκε σταδιακά από τη δεκαετία του 1950 έως τις αρχές του 1970 και περιλαμβάνει σημαντικά έργα παλιών δασκάλων και εξαιρετικές ιμπρεσιονιστικές και μεταϊμπρεσιονιστικές δημιουργίες.

Στην Αθήνα θα δούμε 76 ελαιογραφίες, σχέδια και ακουαρέλες από τη Συλλογή του Παρισιού, η οποία δεν καλύπτει με συνοχή και συνέπεια καμιά περίοδο της ευρωπαϊκής ιστορίας της τέχνης, αλλά παρουσιάζει πολλά «αστέρια». Ένα ατμοσφαιρικό τοπίο «Κοιλάδα με τις αίγες» του Κορό, «Η παραλία της Trouville» του προϊμπρεσιονιστή Λουί-Εζέν Μπουντέν, ένα έργο ωριμότητας του Μονέ «Ο Σηκουάνας στο Jeufosse κοντά στο Vernon», δύο πίνακες του ιμπρεσιονιστή Καμίγ Πισαρό, δύο τοπία του Σισλέ, ένα χυμώδες γυμνό και μια γοητευτική νεκρή φύση του Ρενουάρ, «Το ζευγάρι με ανθοδέσμη» του Σαγκάλ κι ένα εσωτερικό του Μπονάρ είναι μερικά από τα αριστουργήματα της δυτικοευρωπαϊκής συλλογής.

Δίπλα στη μέχρι τώρα αθέατη και αδημοσίευτη στο μεγαλύτερο μέρος της Συλλογή του Παρισιού, θα στηθούν οι ενότητες που αντιστοιχούν στην ελληνική τέχνη του 19ου και του 20ού αιώνα και στην κυπριακή τέχνη του 20ού αιώνα.

Η ελληνική συλλογή, που παρουσιάζει με μεγαλύτερη πληρότητα την ιστορία της ζωγραφικής του νεότερου ελληνικού κράτους, αριθμεί πάνω από 270 έργα, από τα οποία θα παρουσιαστούν 176 έργα από 90 καλλιτέχνες.

Το ελληνικό πανόραμα αρχίζει με δείγματα της πρώιμης ελληνικής προσωπογραφίας και τη Σχολή του Μονάχου και λαμπερά έργα, όπως τη σπάνια σύνθεση της «Μήδειας» του Λύτρα, την αλληγορία της «Αρμονίας» του Γύζη, τη «Μητρική στοργή» του Ιακωβίδη και «Το αντίδωρο» του Θ. Ράλλη.

Αλταμούρας, Πανταζής, Μαλέας, Παπαλουκάς, Κογεβίνας, Παρθένης, Μπουζιάνης, Κόντογλου δίνουν στη συνέχεια κι εκείνοι τη σκυτάλη για την ιστορία της ελληνικής τέχνης στους Τσαρούχη, Βασιλείου, Διαμαντόπουλο, Μόραλη κ.ά.

Θα ενισχυθεί η φύλαξη

Αρχικός πυρήνας της Συλλογής Λεβέντη ήταν ελαιογραφίες, υδατογραφίες, σχέδια και χαρακτικά που αγόρασε ο Κύπριος επιχειρηματίας Αναστάσιος Γ. Λεβέντης (1902-1978), ιδρυτής του ομώνυμου ιδρύματος (1975), από τον Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα το 1973.

Μετά το πέρας της έκθεσης, τα έργα θα ταξιδέψουν στον τελικό τους προορισμό, τη Λευκωσία, όπου θα στεγαστούν μόνιμα στο ολοκαίνουργιο Μουσείο Λεβέντη.

Η αθηναϊκή παρουσίαση της συλλογής (επιμέλεια: Μαρία Κατσανάκη, εκ μέρους της Εθνικής Πινακοθήκης, Εβίτα Αράπογλου, εκ μέρους της συλλογής) γίνεται λίγο καιρό μετά τη μεγάλη κλοπή στην Εθνική Πινακοθήκη.

Το ίδιο το ίδρυμα θα ενισχύσει τη φύλαξη του μουσείου με επιπλέον φύλακες και νυχτοφύλακες, ενώ η Πινακοθήκη έχει κλείσει με λαμαρίνες ορισμένα ανοίγματα.

Οκτώ Κύπριοι

Χαρακτηριστικά έργα οκτώ Κυπρίων καλλιτεχνών συνθέτουν την ενότητα της κυπριακής συλλογής, με εμβληματική μορφή τον Χριστόφορο Σάββα, ο οποίος προχώρησε την κυπριακή τέχνη σε νέα λεξιλόγια.