Στην καταρρακωμένη φήμη μας εξαιτίας της αδυναμίας μας να υποστηρίξουμε την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας και να βγούμε από το οικονομικό τούνελ, τώρα προστέθηκε ακόμη ένα χτύπημα, από τον χώρο του πολιτισμού αυτή τη φορά. Βαρύτατο πλήγμα για μας τους Έλληνες η εισβολή στο παλαιό μουσείο της Ολυμπίας, επιχείρημα για τους ξένους που βρήκαν νέο πάτημα να μας λοιδορήσουν, να επαναλάβουν και πάλι ότι δεν μπορούμε να προστατέψουμε τα μνημεία και τα μουσεία μας.

Η αρπαγή στο παλαιό μουσείο της Ολυμπίας δεν είναι οποιαδήποτε απώλεια. Ούτε πρόκειται για «ασήμαντα αντικείμενα», όπως έκριναν με τόση ελαφρότητα κάποιοι. Είναι 65 αρχαία αντικείμενα από την πατρίδα των Ολυμπιακών Αγώνων, σε αυτήν που συρρέουν χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο, ακόμη και αν κατρακυλά η επισκεψιμότητα των υπόλοιπων μουσείων μας. Τουλάχιστον στην περίπτωση αυτή, ο αρμόδιος υπουργός Παύλος Γερουλάνος έθετε λίγο μετά το συμβάν την παραίτησή του στη διάθεση του πρωθυπουργού, φέρνοντας στον νου της κοινής γνώμης άλλα πολιτικά πρόσωπα των οποίων «το αυτί δεν ιδρώνει με τίποτα».

Το γεγονός της εισβολής στο παλαιό μουσείο Ολυμπίας όμως, όπως και η πρόσφατη κλοπή στην Πινακοθήκη, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη στους γνωρίζοντες την κατάσταση στο υπουργείο Πολιτισμού – Τουρισμού. Σε αυτούς που δεν υποκρίνονται περί του αντιθέτου. Για την ένδεια σε στελεχικό προσωπικό, την αδυναμία στην ασφαλή φύλαξη χώρων και μουσείων, τις αποχωρήσεις ικανών στελεχών (κάποιοι δεν σκέφτηκαν τι σημαίνει αυτό για το ΥΠΠΟΤ), τα κενά στη λειτουργία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, τους ανθρώπους της που προσπαθούν με ελάχιστα μέσα να «μπαλώσουν» ανεπάρκειες χρόνων.

Στα μουσεία που διοικούνται από κουρασμένους – απαξιωμένους διευθυντές, από αναπληρωτές που πιέζονται από τη ζοφερή πραγματικότητα η οποία επικρατεί σε όλο τον χώρο του πολιτισμού. Άνθρωποι που τα καταφέρνουν χωρίς χρήματα, χωρίς συμπαράσταση στο δύσκολο έργο τους. Στους φύλακες που με κίνδυνο της ζωής τους εργάζονται μια μόνο βάρδια 10 το βράδυ με 6 το πρωί, στους άλλους, τους ημερήσιους που τα κάνουν όλα, αν χρειαστεί και καθαριότητα, σε όσους κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου δύο χρόνια τώρα και κανείς δεν τους παίρνει στα σοβαρά. Σε εκείνους που ψελλίζουν στον Τύπο, αλλά στέλνουν δεκάδες υπομνήματα στην ηγεσία για την εγκαταλελειμμένη περιφέρεια, τις λαθρανασκαφές – που θα είναι το νέο μέτωπο. Όσοι παλεύουν μόνοι.

Όσους δεν άκουσε μετά προσοχής στη διαδρομή του στο ΥΠΠΟΤ ο κ. Παύλος Γερουλάνος. Η αποψίλωση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας τι άλλο σημαίνει από επανάληψη τέτοιων περιστατικών; Γιατί η αρχαία Ολυμπία είναι στόχος από την πυρκαγιά του 2007. Όσο για την προχθεσινή εισβολή-αρπαγή δεν ήταν η πρώτη, είχε προηγηθεί και εκείνη του 2009 κατά την οποία αφαιρέθηκε ένα ολόκληρο κιονόκρανο από τον αρχαιολογικό χώρο. Αλλά το θέμα ξεχάστηκε όπως συμβαίνει με όλες τις κλοπές δεκαετίες τώρα, όταν τον δρόμο παίρνουν οι ΕΔΕ, οι υπάλληλοι που δήθεν μετατίθενται και εκείνοι που δεν εκπαιδεύονται ποτέ.

«Οι επιπτώσεις της πολιτικής του Μνημονίου και των επιταγών της τρόικας» υποδεικνύονται ως «υπεύθυνοι» από τους εργαζομένους του ΥΠΠΟΤ. Αλλά η τρόικα δεν είπε αφήστε αφύλαχτα τα μουσεία σας. Γι’ αυτά ευθύνονται οι πολιτικοί, τα οριζόντια μέτρα και κυρίως οι υπουργοί που δεν αξιολογούν και δεν διεκδικούν.

Ο κ. Γερουλάνος μπορεί να ελεγχθεί για πολλά. Γιατί δεν είδε, δεν εξήγησε, δεν συμπόνεσε, δεν αντέκρουσε απαιτήσεις δίκαιες και άδικες. Δεν άκουσε γνώμες, αλλά ούτε και προτάσεις, δεν εξήγησε γιατί δεν μπορούσε να πράξει, να δρομολογήσει αλλαγές.

Σχεδόν δυο χρόνια στο ΥΠΠΟΤ και έκανε εχθρούς τους ανθρώπους του θεάτρου, γιατί δεν βγήκε ποτέ να τους αντιμετωπίσει λέγοντας ανοιχτά «δεν έχω». Τους επιχορηγούμενους φορείς που αφήνει ξεκρέμαστους -ούτε κλείνει ούτε ενισχύει-, τον σύγχρονο πολιτισμό, τις ορχήστρες… Νομοσχέδια που όλο ετοιμάζει αλλά δεν ανακοινώνει. Ούτε για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο δεν μπήκε καν στον κόπο να μιλήσει. Όσο για τις κλοπές, στη διάρρηξη της Εθνικής Πινακοθήκης χαρακτήρισε τα μέτρα φύλαξης ικανοποιητικά.

«Έκοψε» από όλους ο κ. Γερουλάνος. «Έδωσε» μόνο για την έκθεση για το Βυζάντιο που ετοιμάζουμε να στείλουμε στη Νέα Υόρκη. Μια έκθεση για την οποία συνεργάζονται τα καλύτερα μουσεία της χώρας. Για μια φιλόδοξη έκθεση που κοστίζει στην Ελλάδα 3,2 εκατ. ευρώ, την ίδια ώρα που τα προβλήματα φύλαξης στα μουσεία ήταν και παραμένουν μεγάλα.