Μεγαλοπρεπή μνημειώδη κτίρια σε ερείπια. Ένα τεράστιο φόρουμ, ένα αμφιθέατρο, πολλοί ναοί και δημόσια κτίσματα, τεράστιες οχυρώσεις και πολλά νεκροταφεία. Περπατώντας ανάμεσά τους πιστεύει κανείς ότι βρίσκεται στη Ρώμη ή σε κάποια άλλη μεγάλη μεσογειακή μητρόπολη της ρωμαϊκής περιόδου. όχι όμως. Γιατί όλα αυτά βρίσκονται βόρεια του Δούναβη, στη Ρουμανία. Πρόκειται για τα ερείπια της πόλης Ulpia Traiana Sarmizegetusa, ή αλλιώς της πρωτεύουσας της ρωμαϊκής Δακίας.

Όταν το 106 ο Τραϊανός νίκησε ολοκληρωτικά τους Δάκες, μια πόλη θεμελιώθηκε στο ίδιο ακριβώς σημείο της κρίσιμης μάχης. Μια πόλη που πήρε το όνομα του νικητή αυτοκράτορα και άκμασε για όλο τον 2ο αι. μ.Χ. στο ρόλο της πρωτεύουσας των δακικών επαρχιών. Ήταν η μεγαλύτερη ρωμαϊκή πόλη βόρεια του Δούναβη. Αργότερα η πόλη ξεχάστηκε ενώ το οικοδομικό της υλικό – ασβεσόλιθος και μάρμαρο κορυφαίας ποιότητας – χρησιμοποιούνταν για χρόνια σε δεύτερη χρήση στην κατασκευή νεότερων μνημείων. Σήμερα, 1.800 χρόνια μετά τη δημιουργία της πόλης, η θέση ανασκάπτεται συστηματικά από το Κέντρο Αρχαιολογικών Τεχνικών και Έρευνας ( Αrchaeo Tek, Καναδάς) και το ρουμανικό πανεπιστήμιο Μπάμπες Μπόλιαϊ. Οι σημερινοί αρχαιολόγοι δεν είναι οι πρώτοι που ερευνούν την αρχαία πόλη. Ήδη από το 1924 ο χώρος είχε ξεκινήσει να ερευνάται από τον καθηγητή C. Daicoviciu, ενώ συστηματικότερες έρευνες ξεκίνησαν από το 1975 και μετά. Εντούτοις, μόνο το 15% του χώρου έχει σήμερα ανασκαφεί!

Η αποστολή πάντως, με επικεφαλής τους Andre Gonciar και Ioan Piso, θα επιστρέψει στο χώρο το καλοκαίρι του 2012. Σκοπός τους η ταύτιση και έρευνα των οικιστικών καταλοίπων και των νεκροταφείων και η περαιτέρω διερεύνηση των ναών και του φόρουμ.