Μια ενδιαφέρουσα ανακοίνωση για το πώς δομήθηκε η πρώιμη τουριστική εικόνα της Ελλάδας θα πραγματοποιήσει σήμερα (ώρα 18.00) στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη (κτίριο της οδού Κουμπάρη) η κ. Κατερίνα Ζαχαρία, Τακτική Καθηγήτρια Κλασικής Φιλολογίας και Αρχαιολογίας του Loyola Marymount University, Los Angeles.

Ειδική στο αρχαίο ελληνικό δράμα και την επική ποίηση αλλά και την “αναβίωσή” τους σε διάφορες εποχές, η κ. Ζαχαρία έμεινε τον τελευταίο χρόνο στην Αθήνα στα πλαίσια μιας ιδιαίτερα ενδιαφέρουσας έρευνας που εξετάζει την πρώιμη διαφήμιση της χώρας μας στο εξωτερικό. Τίτλος της έρευνάς της “Postcards from Greece” και υλικό της μια σειρά ασπρόμαυρες φωτογραφίες, πολλές από τις οποίες  παρήχθησαν από κρατικά χορηγούμενους οργανισμούς υπό την μορφή τουριστικών φυλλαδίων, αφισών, και κάρτ‐ποστάλ τυπωμένα από το Ελληνικό Υπουργείο Τουρισμού από το 1929 και εξής.

Το 1929 δεν είναι μια τυχαία χρονιά. Τότε κυκλοφόρησε η πρώτη επίσημη τουριστική αφίσα που παρουσιάζει τον Παρθενώνα μέσα από τον φωτογραφικό φακό της Nelly΄s (Έλλη Σουγιουλτζόγλου, 1899‐1998), μετά την ίδρυση του Ελληνικού ΥπουείοΤουρισμού επί πρωθυπουργίας Ελευθερίου Βενιζέλου. Τα έργα της πρωτοπόρου αυτής Ελληνίδας φωτογράφου συνεχίζουν να παρουσιάζονται και στα πρώτα τριμηνιαία κρατικά επιχορηγούμενα τουριστικά έντυπα του Υπουργείου Τύπου και Τουρισμού του καθεστώτος Μεταξά, ενώ αναπαράγονται και στην εβδομαδιαία περιοδική έκδοση «Νεολαία».

Κορύφωση όμως της μεταξικής προπαγάνδας υπέρ της Ελλάδας αποτελεί το Ελληνικό Περίπτερο στην Παγκόσμια Έκθεση του 1939 στη Νέα Υόρκη. Το Ελληνικό Περίπτερο, διαμορφωμένο ως πρεσβεία προώθησης της εθνικιστικής ιδεολογίας του καθεστώτος Μεταξά, «έστησε» γιά τους επισκέπτες του ένα «δοξαστικό» εθνικιστικό μάθημα ιστορίας της Ελλάδας, θέτοντας τις βάσεις για το εθνικιστικό όραμα του «Τρίτου Ελληνικού Πολιτισμού». Ο Θεολόγος Νικολούδης, Γραμματέας του Υπουργείου Τύπου και Τουρισμού, ανέθεσε στην Nelly΄s να διακοσμήσει το Ελληνικό Περίπτερο με το φωτογραφικό υλικό της. Η Nelly΄s προετοίμασε τέσσερα φωτογραφικά κολάζ που αποτελούν ένα σκηνικό/ερμηνευτικό πλαίσιο γιά τα υπόλοιπα πολιτισμικά εκθέματα του Ελληνικού Περιπτέρου. Αποτελούν μαρτυρίες της απλοϊκής μεταξικής εθνικιστικής ιδεολογίας ως προς την συνέχεια του Ελληνικού γένους, τροφοδοτώντας έτσι το κάλεσμα προς τους σύγχρονους Έλληνες να ξαναγεννηθούν ως άμεσοι απόγονοι και άξιοι συνεχιστές των αρχαίων και Βυζαντινών προγόνων τους.

Κεντρικό πρόσωπο βέβαια σε όλα αυτά, η Nelly’s γύρω από την οποία στρέφεται ένα βασικό ερώτημα: ποιό ήταν το εύρος της συνεργασίας της με το καθεστώς Μεταξά; Έντυπο και οπτικοακουστικό υλικό από τη ζωή και την επαγγελματική σταδιοδρομία της οδηγεί σε πιθανές απαντήσεις ενώ παράλληλα προδίδει τις επιρροές του έργου της .

Στην σημειολογική εθνογραφική ανάλυση αυτού του αρχειακού υλικού, έχουν ιδιαίτερη θέση οι ιδέες του Bourdieu περί πολιτισμικού κεφαλαίου καθώς και αρχές της εθνογραφίας, ανθρωπολογίας, και πολιτισμικών σπουδών. Αντλώντας μέσα από διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις που σχετίζονται με τις οπτικές αναπαραστάσεις, καθώς και πρακτικές αναπαράστασης σε μελέτες γιά τον τουρισμό και την πολιτισμική κληρονομιά, αυτό που τελικά εξετάζεται είναι το πώς η εθνοτική ταυτότητα πήρε πολιτισμική μορφή/διάσταση που ενισχύθηκε από την πρώιμη τουριστική εικόνα που προωθήθηκε από τους κρατικούς οργανισμούς του καθεστώτος Μεταξά.