Το «πράσινο φως» για την εκ νέου οριοθέτηση του ενάλιου αρχαιολογικού χώρου Βορείων Σποράδων-Αλοννήσου έδωσε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), σε συγκεκριμένες περιοχές εντός των ορίων της Ζώνης Β΄ του Θαλάσσιου Πάρκου. Η κίνηση σκοπεύει στο να επιτραπούν οι καταδύσεις στον εντυπωσιακό υποθαλάσσιο χώρο της περιοχής που φημίζεται για τη σπάνια βιοποικιλότητά της (η μεσογειακή φώκια που καταφεύγει στα νερά της είναι το πιο απειλούμενο είδος στην Ευρώπη), τον υπέροχο βυθό της και τα ναυάγια.

Η επανοριοθέτηση της εν λόγω προστατευόμενης ενάλιας περιοχής είχε απασχολήσει το Συμβούλιο και το 2009, χωρίς να εγκριθεί, καθώς υπήρχε ασυνέχεια στα όρια της κήρυξης. Σήμερα όμως η απόφαση βασίζεται σε ένα άλλο, πολύ πιο λογικό σχέδιο, που δεν αφήνει «κενά» στο εσωτερικό της κήρυξης και δεν επηρεάζει τα εξωτερικά όρια του αρχαιολογικού χώρου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα όρια του αρχαιολογικού χώρου και του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου της Αλοννήσου ταυτίζονται, παρέχοντας διπλή προστασία στην οικολογική και πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής. Ο καταδυτικός πλούτος και τα ναυάγια κλασικών, ελληνιστικών, βυζαντινών και μεσοβυζαντινών χρόνων, που προστατεύονται μέσα στον αρχαιολογικό χώρο, απασχόλησαν τα μέλη του Συμβούλιου με το σκεπτικό οι καταδύσεις, που μέχρι σήμερα δεν επιτρέπονταν παρά μόνο με τη συνοδεία αρχαιολόγου, να μην επηρεάσουν τα μνημεία.

Σύμφωνα με την Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων στα σημεία που επιλέχθηκαν να εξαιρεθούν από τον αρχαιολογικό χώρο δεν έχουν εντοπιστεί ναυάγια και κι άλλες αρχαιότητες. Πρόκειται για λίγες παραθαλάσσιες τοποθεσίες, κυρίως της Αλοννήσου και της γειτονικής νήσου Περιστέρας.
Ωστόσο, η συζήτηση που ακολούθησε αφορούσε το θέμα της προστασίας των μνημείων από απειλές, όπως η αρχαιοκαπηλία. Το ερώτημα που τέθηκε αφορούσε στο κατά πόσο τα ενάλια μνημεία προστατεύονται καλύτερα στα πλαίσια ενός οργανωμένου χώρου όπου επιτρέπονται οι καταδύσεις ή μιας μη οργανωμένης περιοχής όπου απαγορεύονται.

Η απάντηση στην ερώτηση, τουλάχιστον έτσι όπως τέθηκε, είναι μάλλον εύκολη. Όπως εύκολη και θεμιτή είναι και η αποδοχή του αιτήματος της τοπικής κοινωνίας και των καταδυτικών κέντρων και συλλόγων για το άνοιγμα κι αυτού του τουριστικού παραδείσου. Αρκεί αυτό να μην σημαίνει ότι ένας ακόμα ξεχωριστός τόπος θα οδηγηθεί στη ρύπανση και στην καταστροφή. Γιατί μέχρι σήμερα τα συμπεράσματα είναι μάλλον αποκαρδιωτικά.

Πηγή: Ναυτεμπορική, 14/04/11

Ζ.Ξ.