Άνθρωποι και προϊόντα μεταφέρονταν από τον έναν τόπο στον άλλο με τα εμπορικά πλοία που αλώνιζαν τις θάλασσες της γεωγραφικής «γειτονιάς μας» μέχρι να πέσουν σε θαλασσοταραχή και να βυθιστούν για πάντα. Όλα αυτά κατά την Πρωτοβυζαντινή εποχή (7ος-8ος μ.Χ. αιώνας).
Σήμερα, ειδικοί από όλον τον κόσμο μελέτησαν αγγεία που βρέθηκαν στα ναυάγια αυτά και τα παρουσιάζουν στο διεθνές συνέδριο που θα αρχίσει την Πέμπτη στη Θεσσαλονίκη με τίτλο «Υστερορωμαϊκή κοινή κεραμική, μαγειρικά σκεύη και αμφορείς στη Μεσόγειο». Γενικό συμπέρασμα; Η Μεσόγειος αποτελούσε ένα σταυροδρόμι πολιτισμών χωρίς σύνορα αλλά και πύλη για την εξαγωγή εμπορευμάτων σε πιο μακρινές περιοχές. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι στις παρουσιάσεις συγκαταλέγεται εκείνη ενός ναυαγίου που εντοπίστηκε από ειδικούς στην ενάλια αρχαιολογία του Πανεπιστημίου του Κιέβου, στο ακρωτήριο της Πλάκας, στα νότια της χερσονήσου της Κριμαίας, στη Μαύρη Θάλασσα. Ένα εξίσου σημαντικό ναυάγιο, που θα παρουσιαστεί από Ιταλούς αρχαιολόγους, είναι αυτό που εντοπίστηκε σε βάθος 80 μέτρων στα ανοιχτά των σικελικών ακτών, κοντά στο νησιωτικό σύμπλεγμα Εγκάντι.
Το πώς όμως τα εμπορεύματα αλώνιζαν τη Μεσόγειο, συνεπάγεται και από την κεραμική χερσαίων και ειδικά παράκτιων θέσεων. Χαρακτηριστική είναι η μελέτη – αρχαιολογική και αρχαιομετρική – αγγείων μεταφοράς από τρεις θέσεις της Κρήτης: το μεγάλο επισκοπικό κέντρο της Γόρτυνας στην κεντρική Κρήτη, τη νησίδα Ψείρα, που αποτελούσε ασφαλές αγκυροβόλιο για τα πλοία στην ανατολική Κρήτη και την παράκτια θέση Ίτανος, στο ανατολικότερο άκρο της Κρήτης. Τα συμπεράσματα της έρευνας αυτής, που έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος «Πυθαγόρας ΙΙ», θα παρουσιάσουν η αναπληρώτρια καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ Ναταλία Πούλου-Παπαδημητρίου και οι συνεργάτες της.
Όπως είπε στο «Εθνος» η κ. Πούλου, «η έρευνα αναγνώρισε τοπικές παραγωγές και εισαγωγές διαφόρων τύπων αμφορέων». Πρόκειται για αγγεία, με τα οποία οι Βυζαντινοί μετέφεραν κυρίως σιτηρά, κρασί και λάδι από την Αίγυπτο, την Τυνησία και τη Συροπαλαιστινιακή ακτή προς την πρωτεύουσα Κωνσταντινούπολη. Σύμφωνα με την κ. Πούλου, στόχος του διεθνούς συνεδρίου είναι να προωθήσει την αρχαιολογική και αρχαιομετρική έρευνα στον τομέα της κεραμικής και να προβάλει αρχαιολογικό υλικό από έρευνες που γίνονται σε όλες τις περιοχές γύρω από τη Μεσόγειο, το οποίο υλικό χρονολογείται στην Υστερορωμαϊκή και Πρωτοβυζαντινή περίοδο, δηλαδή από τον 3ο μέχρι τον 7ο-8ο μ.Χ. αιώνα.
Πηγή, Μαρία Ριτζαλέου,Έθνος, 05/04/11
Ζ.Ξ.
