Για δεκαετίες, και από τη στιγμή της εξερεύνησής τους από το ζεύγος Ιωάννη και Αννας Πετροχείλου και τη Σπηλαιολογική Εταιρεία το 1958, τα σπήλαια Αλεπότρυπα και Βλυχάδα, στήριζαν τον τουρισμό όλης της Μέσα Μάνης. Το – κατά μεγάλο μέρος λιμναίο – σπήλαιο Βλυχάδα, προσέλκυε χιλιάδες επισκέπτες κατά τις δεκαετίες ΄70 και ΄80, ενώ όλος ο κόλπος του Διρού είναι από το 1987 κηρυγμένος ως αρχαιολογικός χώρος και προστατεύεται με ζώνες Α και Β..
Σήμερα όμως, και για χρόνια τώρα, βάρκες και τόνοι σκουπιδιών σαπίζουν στον πυθμένα του σπηλαίου Βλυχάδας. Λειχήνες και διάφοροι μικροοργανισμοί έχουν αναπτυχθεί στους σταλακτίτες και στους σταλαγμίτες εξαιτίας του ακατάλληλου φωτισμού. Το εισιτήριο κοστίζει 12 ευρώ και δεν προσφέρεται ούτε ένα ποτήρι νερό στις παλιές (σήμερα κλειστές) εγκαταστάσεις του ΕΟΤ.

Ύστερα από παλινωδίες ετών των κρατικών υπηρεσιών, τώρα αποφασίστηκε να παρέμβει σωστικά στο μεν σπήλαιο Βλυχάδα η εταιρεία Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα, στην οποία ανήκει διαχειριστικά, ώστε να λειτουργήσουν και οι παλιές τουριστικές εγκαταστάσεις για την εξυπηρέτηση του κοινού, στη δε Αλεπότρυπα η Εφορεία Σπηλαιολογίας-Παλαιοανθρωπολογίας, η οποία ανέλαβε πρόσφατα το μνημείο και την ευθύνη αναβάθμισής του. Στην Αλεπότρυπα έχουν γίνει αρκετές παρεμβάσεις στη διάρκεια των τελευταίων ετών με πόρους των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης.

Στην Αλεπότρυπα, η Εφορεία Σπηλαιολογίας προγραμματίζει, σύμφωνα με προμελέτη που εγκρίθηκε από το ΚΑΣ, τη δημιουργία ενός νέου σύγχρονου μουσείου σε αντικατάσταση του παλιού. Το σπήλαιο, που ερευνάται από τον επίτιμο έφορο Αρχαιοτήτων Γ. Παπαθανασόπουλο από το 1970, περιείχε κατάλοιπα κατοίκησης της Νεότερης και Τελικής Νεολιθικής περιόδου (5300-3200 π.Χ.). Χρηστικά αγγεία, αποθηκευτικά πιθάρια, λίθινα και οστέινα εργαλεία, υφαντικά βάρη, κοσμήματα, όπως επίσης λιθόστρωτα δάπεδα, κυκλοτερείς εστίες, αποθηκευτικοί λάκκοι και πλούσιο ανθρωπολογικό υλικό αποδεικνύουν πως χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία, αποθήκη, εργαστήριο οικιακών δραστηριοτήτων και χώρος ταφής. Ο πλούτος των ευρημάτων οδήγησε στη δημιουργία χώρων αποθήκευσης, εργαστηρίων συντήρησης και μικρού Μουσείου στην είσοδο, το οποίο θα αντικατασταθεί. Η έφορος Σπηλαιολογίας Νοτίου Ελλάδος, Νίνα Κυπαρίσση-Αποστολίκα, που εισηγήθηκε την προμελέτη του μουσείου, ευελπιστεί να ενταχθεί σύντομα η οριστική μελέτη στο ΕΣΠΑ. Αν όλα προχωρήσουν όπως έχουν δρομολογηθεί, το μουσείο θα είναι έτοιμο σε περίπου ενάμιση χρόνο από την έναρξη των εργασιών. «Αυτή τη στιγμή όλο το αρχαιολογικό υλικό βρίσκεται καθαρισμένο, συντηρημένο και καταγεγραμμένο, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, στο Νεολιθικό Μουσείο Διρού και τις αποθήκες του χώρου, ενώ ψηφιοποιημένα αντίγραφα των καταλόγων υπάρχουν στην εφορεία μας», επισημαίνει η κ. Κυπαρίσση

Αλλαγές θα γίνουν επίσης στο εσωτερικό του ίδιου του σπηλαίου το οποίο διαρθρώνεται με στοές μήκους 600 μ. ενώ στα τελευταία 40 μ. περιλαμβάνει και λίμνη πλάτους 25 μ. Για να αναδειχθεί το σπήλαιο, πρόκειται να αναβαθμισθούν οι υφιστάμενες διαδρομές στο κεντρικό τμήμα και στην αίθουσα λιμνών, θα κατασκευασθούν νέες διαδρομές για ΑμεΑ, θα αντικατασταθούν -όπου χρειάζεται- οι παλιές ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις και θα κατασκευαστεί προθάλαμος στην είσοδο, για την προστασία του μικροκλίματος. Ακόμη θα γίνει βραχομηχανική μελέτη για το υπόλοιπο τμήμα του σπηλαίου έως τη λίμνη, όπου παρατηρούνται έντονα φαινόμενα αστάθειας και διαχρονικές καταπτώσεις.

Πηγή: Ελευθεροτυπία, 30/03/11

Ζ.Ξ.