Το βακτήριο Yersinia pestis ήταν τελικά η γενεσιουργός αιτία της επιδημίας πανώλης που από τον 14ο αι. και για 400 χρόνια αποδεκάτισε την Ευρώπη. Αυτό τουλάχιστον επιβεβαίωσε μια επιστημονική ομάδα με επικεφαλείς επιστήμονες του Πανεπιστημίου Johannes Gutenberg του Mainz της Γερμανίας. Η ομάδα εργάστηκε σε γενετικό υλικό από τάφους σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες για να εντοπίσει τελικά τόσο τους γνωστούς τύπους του βακτηρίου αλλά και δύο άγνωστους μέχρι τώρα, οι οποίοι επίσης ταυτίστηκαν ως παθογόνοι.

Συγκεκριμένα, η έρευνα, με επικεφαλής την δρα Barbara Bramanti, εξέτασε 76 σκελετούς από μαζικούς τάφους θυμάτων της πανώλης στην Αγγλία, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία και την Ολλανδία. Το γενετικό υλικό που εξετάστηκε εντοπίστηκε στην περιοχή των ούλων ή – σε μορφή πρωτεϊνών – στα οστά και ανήκει στην κατηγορία του αρχαίου DNA (aDNA). Σε δείγματα από την Πάρμα της Ιταλίας και το Augsburg της Γερμανίας όπου οι παραδοσιακές εξετάσεις δεν έδωσαν αποτελέσματα εφαρμόστηκε η μέθοδος της ανοσοχρωματογραφίας – γνωστή και στη χώρα μας από τη χρήση της στον εντοπισμό της γρίπης Η1Ν1 – με απόλυτη επιτυχία. Τα αποτελέσματα μάλιστα εδώ έδειξαν δύο άγνωστους τύπους Yersinia pestis, ένας από τους οποίους έχει μάλλον εξαφανιστεί σήμερα και θεωρείται ο πλέον καταστροφικός.

Οι επιστήμονες κατάφεραν επίσης να εντοπίσουν το πιθανό μονοπάτι εξάπλωσης του Μαύρου Θανάτου. Φαίνεται λοιπόν ότι το βακτήριο προήλθε από την Ασία και ξεκίνησε τη θανατηφόρα δράση του στην Ευρώπη από το λιμάνι της Μασσαλίας το Νοέμβριο του 1347. Από εκεί, εξαπλώθηκε στη Β. Γαλλία και στη Βρετανία. Ταυτόχρονα, ένας άλλος φορέας της φονικής ασθένειας θα πρέπει να μετέδωσε τον δικό του τύπο μόλυνσης – διαφορετικό από αυτόν της Γαλλίας – από τη Νορβηγία σε όλη τη Β. Ευρώπη μέχρι και την Ολλανδία. Φαίνεται όμως ότι η διαδρομή της πανώλης ήταν πιο πολύπλοκη απ ότι φαίνεται, και οι επιστήμονες συνεχίζουν την έρευνα για να διαφωτίσουν περισσότερες πτυχές της.

Η έρευνα δημοσιεύεται αυτόν το μήνα στο διαδικτυακό περιοδικό PLoS Pathogens.

Πηγή: Physorg, 11/10/10

Ζ.Ξ.