Καπέλα Σιξτίνα: η αίθουσα στην οποία ο Μιχαήλ Άγγελος πλησίασε, ίσως άγγιξε τον Θεό. Μια πανανθρώπινη κιβωτός της τέχνης και του πνεύματος που την επισκέπτονται κάθε χρόνο εκατομμύρια άνθρωποι από όλες τις άκρες της Γης. Μια αίθουσα που έπειτα από μια μακρά, επίπονη, πολυσυζητημένη- μα και για κάποιους αμφιλεγόμενη- διαδικασία αποκατάστασης των τοιχογραφιών της, έχει παραδοθεί ξανά στην ανθρωπότητα με μια ζωντάνια που αφήνει άφωνο όποιον επισκέπτη βρεθεί εντός της, καθώς από την πρώτη στιγμή νιώθει ότι βρίσκεται στην «αγκαλιά» ενός από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του πολιτισμού. Η νέα δύναμη που έχουν προσδώσει στην Καπέλα Σιξτίνα αυτές οι αποκαταστάσεις που κατέστησαν τον χρωστήρα του Μιχαήλ Αγγέλου ορατό σε όλη του την ενάργεια, είναι ακαταμάχητη.
Αν όμως η Καπέλα Σιξτίνα είναι ο χώρος που στεγάζει «τα άγια των αγίων» της δυτικής ζωγραφικής και κατά κάποιον τρόπο και της χριστιανικής καθολικής πίστης, το βιβλίο του καθηγητή Ρfeiffer είναι πλέον το απαραίτητο εργαλείο, το κλειδί που επιτρέπει, σε όποιον το επιθυμεί, να γίνει κάτι παραπάνω από απλός παρατηρητής: να μυηθεί αληθινά στη συγκλονιστική δύναμή της και να κατανοήσει τα βαθύτερα και πολλαπλά μυστικά της. Τις εσωτερικές κρυφές αλληλουχίες ανάμεσα στις απεικονίσεις σκηνών από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη, ανάμεσα στη θεολογία και στη ζωγραφική και, τελικά, να βρει και να διαβεί μονοπάτια που ενώνουν το θείο και το ανθρώπινο σε μια από τις συγκλονιστικότερες στιγμές συνάντησής τους στην ιστορία του πολιτισμού. Όπως γράφει ο ίδιος ο Ρfeiffer, που η προσωπική του «σχέση» με την Καπέλα Σιξτίνα ξεκινά από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 και στην ουσία τον απασχολεί ως σήμερα, για μια ολόκληρη ζωή, «ουσιαστικός στόχος της παρούσας μελέτης ήταν να δείξει πώς η προσέγγιση θεολογίας και ιστορίας της τέχνης μπορεί να δώσει εντελώς απρόσμενους καρπούς».
Πώς λοιπόν δημιουργήθηκε όλο αυτό το ανθρώπινο θαύμα; Από πού αντλήθηκε η έμπνευση για τη θεματολογία των τοιχογραφιών; Πώς η θεολογία αποκτά αυτή την απεικόνιση; Τι οδήγησε το χέρι του Μιχαήλ Αγγέλου σε αυτές τις συνθέσεις και σε αυτά τα χρώματα; Τελικά, τι σημαίνουν όλα αυτά; Και πόσο σημαντικό είναι να καταφέρει κάποιος να τα κατανοήσει;
Το έργο του Ρfeiffer προσφέρει απαντήσεις οι οποίες διευρύνουν τον ορίζοντα ενός ήδη τεράστιου, κατά κάποιον τρόπο ολιστικού, επιτεύγματος του ανθρώπινου πνεύματος. Και όσο κι αν μαγευτεί κανείς από τις ίδιες τις τοιχογραφίες της Καπέλα Σιξτίνα, τις τυπωμένες με ποιότητα καθηλωτική, αν θέλει να αγγίξει την ουσία, οφείλει να μελετήσει και το κείμενο του Ρfeiffer. Γιατί θα φτάσει πιο κοντά στον«βαθύ διαχωρισμό του φωτός από το σκότος» στην Καπέλα Σιξτίνα, ίσως και στην ύπαρξη.
Πηγή: Το Βήμα, 13/12/09
