Μια φορά κι έναν καιρό ήτανε μια γριά και ξεμάτιζε κουκιά. Ο γέρος έλειπε στο χωράφι κι ήτανε μόνια μοναχή. Εκεί που τα ξεμάτιζε με το σουγιαδάκι, γιατί δεν είχε δόντια, μόνο ήτανε φαφούτα σαν τη γριά μ’ Παλιά, καλή ώρα, είπε μέσα της: «Ε και να γίνουνταν ούλα τούτα να τα κουκιά παιδάκια, να ’χω κι εγώ συντροφκιά!» Ευθύς που το ’πε, να και γίνονται όλα τα κουκιά παιδάκια. Χύνονται επάνω της κι αρχίνησαν να φωνάζουν:

– Μάνα, ψωμί! Μάνα, ψωμί! Μάνα… Μάνα…

Της εφάγανε τ’ αυκιά.

Εκείνη την ώρα έπιασε να ζυμώνει ψωμί η γριά. Άμα τέλειωσε το ζύμωμα, άφησε το ψωμί να γίνει και λέει στα παιδιά:

– Θα πα να φέρω ξύλα να κάψω φούρνο. Εσείς να κάτσετε να φυλάτε το ζυμάρι μην έρθει η γάτα και το φάει.

– Ναι, μάνα, σύρε.

Έφυγε η μάνα. Σηκώνονται και τούτα δω κι αρχινήσανε μέσα από τη σκάφη ένα κομμάτι το ένα, ένα κομμάτι το άλλο… εφάγανε όλο το προζύμι, αφήκανε μονάχα ένα μπουκούνι…

– Και μετά, και μετά; Τι έγινε μετά;

– Ε, τη συνέχεια θα την βρεις στο «κουντουνάκι»!

Το Μισοκωλίδι, από την Κέρκυρα, που έχει και κάποια στοιχεία από την παραλλαγή της Χίου, μαζί με άλλα 29 Παραμύθια της προφορικής μας παράδοσης από διάφορα μέρη της Ελλάδας, αλλά και τον Πόντο, τη Μικρά Ασία, την Κάτω Ιταλία –όπου η ελληνική γλώσσα σκάρωνε ιστορίες να ξεγελάσει το χρόνο, να νανουρίσει τα παιδιά, να τα μυήσει στη ζωή– βρίσκεται στο βιβλίο «Το κουντουνάκι» στις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.

Και είναι πρώτη φορά που ανθολογούνται ελληνικά λαϊκά παραμύθια για μικρές ηλικίες, σ’ ένα πολύ αγαπητό βιβλίο, όπου ταυτίζεται το περιεχόμενο και η μορφή του.

Καλά, και τι δουλειά έχει η νεοελληνική προφορική Παράδοση με την Αρχαιολογία;

Ο προφορικός λόγος είναι αθάνατος. Εμείς διαβαίνουμε από τη ζωή, μα η γλώσσα μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, μεταφέροντας παμπάλαιες μνήμες, δημιουργώντας ενότητα στις ιστορίες που διαρκώς αφηγούνται οι άνθρωποι σ’ ένα τόπο, όσο κι αν αλλάζουν τα συμφραζόμενα. Η ψυχή μας φωλιάζει μέσα στη γλώσσα και μιλώ για την ποιητική γλώσσα, όχι εκείνην του δημοσιογραφικού, πολιτικού ή επιστημονικού λόγου.

Έτσι μέσα στα παραμύθια, διασώζονται σπαράγματα ή ολόκληρες ιστορίες από την Μυθολογία.

Ο Robert Graves σημειώνει… «άλλη άποψη ήταν ότι τα πνεύματα μπορούσαν να ξαναγίνουν άνθρωποι εισχωρώντας μέσα σε όσπρια»… Γνώριζαν, άραγε, τον Μισοκωλίδι;

Άλλωστε το αρχαίο παραμύθι «Έρως και Ψυχή» «διαποτίζει» πλειάδα παραμυθιών της προφορικής παράδοσης, για να μην πω –υπερβάλλοντας λίγο– πως επηρεάζει όλα τα μαγικά παραμύθια.

Αγνή Στρουμπούλη

Αφηγήτρια Παραμυθιών