Ο Εβραίος του Πρεβεζάνου, Σπαθάρειο Μουσείο

Φιγούρα 53 εκ., κατασκευάστηκε από τον Σωτήρη Σπαθάρη μεταξύ του έτους 1948 – 1950, τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι πεπιεσμένο χαρτί.
Είναι δωρεά του Ευγένιου Σπαθάρη στο Σπαθάρειο Μουσείο – Θέατρο Σκιών του Δήμου Αμαρουσίου κατά το έτος 1995.
Το σώμα του Σολομών σχηματίζει καμπούρα. Έχει μούσι και φορά ένα μικρό καπέλο ,ένα πολύ μακρύ παλτό μέχρι τον αστράγαλο. Φαίνονται και τα δύο χέρια του ενώ η ενδυμασία του μοιάζει με την ενδυμασία του Σαφραμήδων της Θεσσαλόνικης. Υπάρχουν σκαλίσματα για να δείξουν το καπέλο, το αυτί, τα μαλλιά, το μούσι, τα χέρια, τις ραφές στα ρούχα, τα χέρια, τα κουμπιά και την τσέπη στο παλτό.
Οι αρθρώσεις της φιγούρας είναι :
2:λαιμός και κοιλιά
Η φιγούρα αυτή είναι απομίμηση του Σολομών του Γιάννη Πρεβεζάνου που την εισήγαγε για πρώτη φορά στο Θέατρο Σκιών.
Οι Εβραίοι της Ελλάδας και οι Τσιγγάνοι συνήθιζαν, όπως και οι Έλληνες, να παίζουν θέατρο σκιών στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Είναι πολύ πιθανό, λοιπόν, η φιγούρα αυτή να είναι κατάλοιπο εκείνης της εποχής. Όταν αναφερόμαστε στον Εβραίο, πρέπει να διευκρινίσουμε πως αφορά ένα συγκεκριμένο τύπο της εβραϊκής κοινωνίας: τον έμπορο. Θα μπορούσε να αναφέρεται σε οποιονδήποτε έμπορο, οποιασδήποτε φυλής ή ράτσας. Είναι, άλλωστε, γνωστό το ταλέντο των Εβραίων, κυρίως της Θεσσαλονίκης, σε αυτό το επάγγελμα. Ο Εβραίος ο οποίος είναι και σπιτονοικοκύρης του Καραγκιόζη είναι πιεστικός στην είσπραξη των ενοικίων, φοβάται το δικαστήριο και φυσικά και τους καβγάδες. Δεν εισπράττει το Σάββατο κι ο Καραγκιόζης του λέει πως Θα τον πληρώσει μόνο Σάββατο. ‘ Έχει χαρακτηριστικά μακρόσυρτη ομιλία με πολλές ισπανικές λέξεις όμως πάντα είναι καλοντυμένος με τα πλουμιστά του ρούχα, το σιμίτι και τα ανατολίτικα πασουμάκια του, μιλά μια γλώσσα ακατάληπτη. Το σώμα του γέρνει μπροστά, το κεφάλι ακόμη περισσότερο Μοιάζει να ζητά μονίμως κάτι από τους άλλους και το απλωμένο χέρι του δείχνει ακριβώς τι: Το χρήμα. Σε αυτό είναι προσκολλημένος Μπορεί να είναι τσιγκούνης και τοκογλύφος, μπορεί και να είναι απλώς αφοσιωμένος στο να βγάζει λεφτά. Και το καταφέρνει! Στη σκηνή μπαίνει πάντα τραγουδώντας το τραγούδι του μέχρι σήμερα είναι το ίδιο:
Βίζο-βίζο-βίζο, όντε λακαβίζο Οσπερλέμος ζα
Βίζο-βίζο-βίζο, γιουναίκα να κερδίζω. Οσπερλέμος…
Για την απόδοση αυτής της κίνησης η φιγούρα του Εβραίου έχει τρεις αρθρώσεις: στο κεφάλι στο σώμα και τα πόδια.