Παρουσίαση του βιβλίου της Ζέτας Παπανδρέου «Χώρος και τραυματική Μνήμη» (εκδ. Κουκκίδα), τη Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2024 στο Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο, Θεμιστοκλέους 37, Αθήνα.
Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι:
Σταύρος Σταυρίδης, καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων, Ε.Μ.Π.
Ελένη Στεφάνου, Δρ. Αρχαιολόγος – Μουσειολόγος, The Heritage Management Organization.
Γιώργος Τσιμουρής, ομ. καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Για το βιβλίο
Στα τέλη του 19ου αιώνα, με απόφαση της οθωμανικής διοίκησης, δημιουργήθηκε ο οικισμός Κρητικά στο βορειοδυτικό μέρος της Ρόδου, λίγα χιλιόμετρα έξω από την τειχισμένη πόλη. Εκεί εγκαταστάθηκαν κάποιοι από τους ελληνόφωνους μουσουλμάνους πρόσφυγες που ήρθαν από την Κρήτη και αποτέλεσαν «μειονότητα μέσα στη μειονότητα», τόσο ως προς τους τουρκόφωνους μουσουλμάνους που ζούσαν ήδη στο νησί όσο και ως προς τους ορθόδοξους Έλληνες. Η παρούσα έρευνα επιχειρεί να εξετάσει τις οριζόντιες επικαλύψεις που έχει δεχθεί το παλίμψηστο της συνοικίας, η μνήμη και η ταυτότητα της οποίας είναι κυρίως μουσουλμανικές. Διερωτάται αν, στον χώρο των Κρητικών, διαφαίνονται εγγραφές δημόσιας μνήμης από τους εκάστοτε πολιτισμικούς κώδικες των κατοίκων ή και των επισκεπτών της περιοχής.
Τα ερωτήματα ως προς τους μηχανισμούς της πολιτισμικής αφομοίωσης που αφορούν τη θεωρία, και τις πολιτικές τους συνέπειες, δεν βρίσκουν την απάντησή τους με έναν απλουστευτικό τρόπο σε τούτη την πολύτιμη έρευνα. Η σνγγραφέας, συνεπής προς τις μεθοδολογικές της αρχές και την ηθική της έρευνας που υιοθετεί, δεν επιλέγει να εκβιάσει το υλικό της. Άτυπη αντίσταση, μετέωρη αφομοίωση, ηττοπαθής προσχώρηση, υπόγεια επανεφεύρεση του ιδιαίτερου; Ίσως παράλληλα όλες αυτές οι πλευρές να χαρακτηρίζουν την παρουσία των Τουρκοκρητικών της Ρόδου στο παρόν όσο και στο παρελθόν της πρόσφατης ιστορίας τους. (από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Για τη συγγραφέα
Η Ζέτα Παπανδρέου είναι διδάκτωρ Ιστορίας και Διδακτικής της Ιστορίας (Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αιγαίου). Έχει εκπονήσει Master στην Ιστορία και Διδακτική της Ιστορίας (Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών). Τα ερευνητικά πεδία με τα οποία ασχολείται είναι η διδασκαλία επίμαχων και τραυματικών ιστορικών γεγονότων (Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Γερμανική κατοχή και άσκηση αντιποίνων στην Ελλάδα) όπως, επίσης, και το θεωρητικό πλαίσιο της Διδακτικής της Ιστορίας. Το ερευνητικό της ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια επικεντρώθηκε στη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων για μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου με σκοπό την ενημέρωση και τον προβληματισμό τους σε ζητήματα που αφορούν την άσκηση αντιποίνων κατά τη διάρκεια της Κατοχής, τον Εμφύλιο Πόλεμο στην Ελλάδα (1946 – 1949), τη μετανάστευση και το προσφυγικό. Είχε συμμετοχή στην εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών για το μάθημα της Ιστορίας στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση. Έχει συμμετάσχει σε πολλά συνέδρια και ημερίδες γύρω από το αντικείμενό της και έχει δημοσιεύσει τα πορίσματα των ερευνών της σε πρακτικά συνεδρίων και περιοδικά.