Εννέα στους δέκα Αμερικανούς θεωρούν ότι τα μουσεία είναι από τους πιο αξιόπιστους θεσμούς, περισσότερο και από τους κυβερνητικούς θεσμούς, τόνισε η Γενική Πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη Σαλίνα Ρίκο παρουσιάζοντας στοιχεία έκθεσης της Αμερικανικής Συμμαχίας Μουσείων (The American Alliance of Museums) σε ομιλία της στο 14ο Διεθνές Συνέδριο CoMuseum για τα Μουσεία και τους πολιτιστικούς οργανισμούς, οι εργασίες του οποίου φιλοξενήθηκαν στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, μετά από δύο μέρες συζητήσεων στο Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα.

Όσοι έχουν επισκεφθεί ένα μουσείο τα τελευταία δύο χρόνια θεωρούν ότι είναι από τις πιο αξιόπιστες πηγές πληροφοριών. Ο κόσμος εμπιστεύεται τα μουσεία ως ουδέτερους φορείς στους οποίους τα γεγονότα παρουσιάζονται χωρίς προκαταλήψεις και μεροληψίες, είπε η Πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη επισημαίνοντας ότι τα μουσεία δεν μπορούν να αποσπαστούν και να διαχωριστούν από το κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο στο οποίο υπάρχουν.

Με κεντρικό θέμα «Μουσεία και Αξιοπιστία» το φετινό συνέδριο εστίασε σε ζητήματα που συνδέονται με τις αρχές της ποικιλομορφίας, της ισότητας, της συμπερίληψης και της προσβασιμότητας, τις σημαντικές ευθύνες που αναλαμβάνουν τα μουσεία, όπως είναι η καλλιέργεια της διαφορετικότητας και της βιωσιμότητας, η υιοθέτηση πολιτικών επιστροφής και έρευνας προέλευσης αντικειμένων, καθώς και η αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης.

«Τα μουσεία έχουν τη δυνατότητα να φέρουν θετική κοινωνική αλλαγή στις κοινότητές μας και να χρησιμοποιήσουν την επίδρασή τους για να δώσουν έμπνευση, να υπερασπιστούν τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη. Αν προσπαθήσουν να αγκαλιάσουν την ουδετερότητα και να αποφύγουν σημαντικά ζητήματα που μας απασχολούν, τότε μπορεί να χάσουν τον σκοπό τους» υπογράμμισε η Πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη.

«Δεν διατηρούν απλώς την ιστορία των αντικειμένων, αλλά την ερμηνεύουν, την εντάσσουν σε ένα πλαίσιο, την κάνουν προσβάσιμη. Πολλές φορές παρουσιάζουν θέματα που είναι αμφιλεγόμενα όπως οι αδικίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η βιωσιμότητα» τόνισε η κα Ρίκα προσθέτοντας ότι πρέπει να αντιμετωπίσουν κάποιες αλήθειες που είναι σκληρές και ότι το θέμα της λογοδοσίας για αδικίες του παρελθόντος και το πώς θα εντάξουν τις ιστορίες μειονοτικών κοινοτήτων παραμένουν ανοιχτά προς συζήτηση.

Για να διατηρήσουν την εμπιστοσύνη με το γενικό κοινό που είναι και το θέμα του φετινού διεθνούς συνεδρίου και να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη με κοινότητες που ένιωθαν στο παρελθόν ότι δεν αντιπροσωπεύονταν επαρκώς, θα πρέπει τα Μουσεία να εντάξουν τους ανθρώπους που είναι αόρατοι κάποιες φορές, να προωθήσουν έναν πολιτισμό αξιοπρέπειας και σεβασμού, να είναι ανοιχτά στους επισκέπτες και στην ευρύτερη κοινότητα και να διατηρούν ένα περιβάλλον που αγκαλιάζει τις κοινότητες, εκτίμησε.

Επισημαίνοντας ότι υπάρχουν πολλά ζητήματα που πολώνουν τις κοινωνίες και θα πρέπει να τα αντιμετωπίσουν τα μουσεία, αναφέρθηκε συγκεκριμένα στις κληρονομιές της αποικοιοκρατίας, είπε ότι ο ρόλος των μουσείων είναι πάρα πολύ σημαντικός στις μέρες μας και ότι έχουν την ισχύ να επηρεάσουν, να φέρουν μπροστά προκλήσεις, να προχωρήσουν και να μας δώσουν πρόσβαση σε άλλες δυνατότητες, σε άλλες πραγματικότητες και ταυτόχρονα να μπορούν να συνεχίσουν να παραμένουν σχετικά με το τι συμβαίνει γύρω μας, να ασκούν επιρροή στο ευρύτερο κοινό.

Το CoMuseum λειτουργεί ως φάρος ενασχόλησης με τον ευρύτερο πολιτιστικό τομέα. Δημιουργήθηκε αρχικά σε υβριδική μορφή και έχει ισχυροποιήσει τον ρόλο του ως ένα σημείο συνάντησης για επαγγελματίες από τη Βρετανία, τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και από άλλες χώρες. Δεν είναι μόνο μία ετήσια συνάντηση από τον χώρο των Μουσείων, αλλά και μία ευκαιρία για πολιτιστικούς οργανισμούς να εξελιχθούν και να αντιμετωπίσουν κάποιες από τις πιο σημαντικές προκλήσεις της εποχής μας, υπογράμμισε η Μαρία Παπαϊωάννου, Eπικεφαλής Τεχνών του British Council Greece / Υπεύθυνη προγράμματος Museums Revisited στην Ευρώπη.

Ανέφερε ότι τις προηγούμενες μέρες στην Αθήνα συζητήθηκε το πώς μουσεία και πολιτιστικοί θεσμοί μπορούν να προωθήσουν τις αρχές της διαφορετικότητας, της αειφορίας και της δικαιοσύνης, όχι αφηρημένες έννοιες, αλλά τα θεμέλια, πάνω στα οποία χτίζονται πιο ισχυρές κοινωνίες και πρόσθεσε ότι «η εμπιστοσύνη οδηγεί σε μεγάλη ευθύνη που σημαίνει ότι η δικαιοσύνη και η διαφάνεια, η καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και η συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες είναι απαραίτητες για την ενδυνάμωσή της».

Έχει να κάνει με την αντιπροσώπευση, έχει να κάνει με το να διασφαλίζουμε ότι ακούγεται η φωνή των ανθρώπων, με το ότι γίνονται ορατοί, ότι δημιουργούμε χώρο, όπου οι ιστορίες των κοινοτήτων βρίσκουν την αξία που τους αναλογεί για να δημιουργείται έτσι μία πλατφόρμα για πολύ σημαντικό διάλογο όσον αφορά το μέλλον μας, συμπλήρωσε εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι με το CoMuseum μπορεί να ενισχυθεί η δόμηση δεξιοτήτων που αφορούν τον μουσειακό χώρο στην Ευρώπη. «Προσπαθούμε με τον τρόπο αυτό όχι μόνο να αναπλάσουμε τους θεσμούς αυτούς, αλλά να στηρίξουμε τη βιώσιμη αλλαγή και να προσφέρουμε δυναμικές λύσεις σε παγκόσμιες προκλήσεις» εξήγησε.

Το CoMuseum είναι κάτι περισσότερο από ένα συνέδριο. Αποτελεί μία διεθνή πλατφόρμα γνώσης για την ευημερία των πολιτιστικών οργανισμών και των κοινοτήτων που αυτοί υπηρετούν η οποία ενισχύει την ανταλλαγή νέων ιδεών και παράλληλα ευνοεί τη δημιουργία δικτύων και συνεργειών μεταξύ των επαγγελματιών των μουσείων σε παγκόσμιο επίπεδο, ανέφερε ο Χρήστος Γαλιλαίας, καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης. Είναι εξαιρετική διοργάνωση, χαιρόμαστε που τη φιλοξενούμε και βοηθά να γίνουμε πιο καινοτόμοι και καλύτεροι, επισήμανε.

Το Συνέδριο CoMusem διοργανώνεται από το Μουσείο Μπενάκη, την Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ελλάδα και το British Council, σε συνεργασία με τη Βρετανική Πρεσβεία στην Αθήνα, τη Νορβηγική Πρεσβεία στην Αθήνα, και το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού, του Δήμου Αθηναίων, του Δήμου Θεσσαλονίκης και του Ελληνικού Τμήματος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM).