Το Δίκτυο Μουσείων Ιονίων Νήσων (ΔιΜΙΝ), που δημιουργήθηκε εν μέσω πανδημίας ως το απόσταγμα διαλόγου και ζύμωσης ιδεών μεταξύ εκπροσώπων μουσειακών και πολιτιστικών φορέων από τη Ζάκυνθο, την Ιθάκη, την Κέρκυρα, την Κεφαλονιά και τη Λευκάδα, διανύει αισίως τον δεύτερο χρόνο λειτουργίας του. Και όπως όλοι οι μουσειακοί φορείς γιόρτασε τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων (18 Μαΐου), που φέτος έχει θέμα εορτασμού «Η Δύναμη των Μουσείων», με μια σειρά εκδηλώσεων οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από 15 ως 17 Μαΐου στην Κέρκυρα με τίτλο «Τα μουσεία των Ιονίων Νήσων συνομιλούν».

Η «έναρξη» για την ίδρυση του ΔιΜΙΝ δόθηκε από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το Μουσείο του. «Από το 2020 σε μια προσπάθεια ενδυνάμωσης της εξωστρέφειάς τους, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το Μουσείο του έθεσαν ως στόχο την ενίσχυση της πολιτικής των συνεργασιών στον τομέα των μουσείων και του πολιτισμού, ώστε να δημιουργηθεί ένα ισχυρό δίκτυο με φορείς που θα προσδώσουν επιπλέον κύρος στην προσπάθεια ανάδειξης και διαχείρισης του πολιτιστικού κεφαλαίου των Ιονίων Νήσων. Σε αυτό το πλαίσιο συντόνισε τις προσπάθειες ίδρυσης του ΔιΜΙΝ οι οποίες οδήγησαν στην υπογραφή, από τους εκπροσώπους 13 μουσειακών φορέων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα των Ιονίων Νήσων, του υπομνήματος συνεργασίας και στη συνέχεια του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Σταύρος Βλίζος, συντονιστής του Δικτύου, αναπληρωτής καθηγητής και διευθυντής των Μουσειακών Συλλογών του Ιονίου Πανεπιστημίου. Και συμπληρώνει: «Κοινή διαπίστωση των φορέων που αποτελούν το ΔιΜΙΝ είναι ότι η δικτύωση των “μικρών” και περιφερειακών φορέων είναι ένα σημαντικό βήμα για την εξέλιξη και τη βιωσιμότητά τους, καθώς θα τους επιτρέψει να εστιάσουν σε πρωτοβουλίες ενίσχυσης του κοινού τους οράματος και θα προσφέρει οφέλη τα οποία θα διαχυθούν στην τοπική και ευρύτερη κοινότητα».

Μετά από μια πορεία που οδήγησε στην καταγραφή των πλεονεκτημάτων και ευκαιριών, αλλά και των αδυναμιών αυτού του εγχειρήματος, το Δίκτυο λειτουργεί πια οργανωμένα μέσα από ομάδες εργασίας που αφορούν την οργάνωση και επικοινωνία (γραμματεία), την επιμέλεια συλλογών, την προώθηση και προβολή, τον προγραμματισμό, την έρευνα, τον οικονομικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη. Επιπλέον, ενισχύει την «πολιτική εξωστρέφειάς» του με εξωτερικούς συμβούλους, αλλά και με την εδραίωση ενός μόνιμου δίαυλου επικοινωνίας και συνεργασίας με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ). Σήμερα όλα τα μέλη του Δικτύου Μουσείων Ιονίων Νήσων είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο πολιτιστικών φορέων του ΥΠΠΟΑ, ενώ προχωρούν οι διαδικασίες για την αναγνώριση των μουσείων από το υπουργείο Πολιτισμού.

«Κοινή πεποίθηση όλων είναι ότι η βιωσιμότητα αυτής της προσπάθειας εξασφαλίζεται μόνο μέσα από έναν δημοκρατικό χαρακτήρα λειτουργίας, τη συμμετοχή εθελοντών εκπροσώπων από όλους τους φορείς και συμβούλων στις ομάδες εργασίας, την αποτελεσματική δομή, καθώς και τη λήψη τελικών αποφάσεων από την Ολομέλεια. Είναι φανερό ότι οι πολιτιστικοί φορείς των Ιονίων Νήσων που αποδέχτηκαν την πρόσκληση του Μουσείου του Ιονίου Πανεπιστημίου μετέτρεψαν αυτή την πρωτοβουλία σε μια συλλογική προσπάθεια που στηρίζεται σε στέρεες βάσεις με ευοίωνες προοπτικές εξέλιξης», τονίζει ο Στ. Βλίζος.

Μια σειρά από δράσεις έχουν κάνει έκδηλη αυτή τη δυναμική. Για παράδειγμα, το καλοκαίρι του 2021 το Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, ιδρυτικό μέλος του ΔιΜΙΝ, διοργάνωσε ως φορέας υλοποίησης, εκπροσωπώντας το Δίκτυο, την ψηφιακή έκθεση με τίτλο «Επτανησιακός Πολιτισμός: Το χθες μέσα στο σήμερα», η οποία χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο της «Πρόσκλησης 13 – Εκδήλωση ενδιαφέροντος για επιχορήγηση ή/και αιγίδα δράσεων Μουσείων, Πινακοθηκών και Συλλογών» από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Η έκθεση είναι διαθέσιμη μέσω του συνδέσμου https://past2future.gr/. Επίσης, με αφορμή τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων στις 18 Μαΐου 2021, το Δίκτυο διοργάνωσε εκδήλωση-ανοικτή συζήτηση όπου αναλύθηκαν, μέσα από έναν διάλογο με το ειδικό και ευρύ κοινό, ζητήματα σχετικά με τη δικτύωση, τις συνέργειες και την εξέλιξη των μουσείων.

«Ύστερα από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του και με βάση τις θεσμοθετημένες διαδικασίες προσχώρησης νέων μελών, το ΔιΜΙΝ δέχτηκε τα αιτήματα μουσειακών φορέων που επιθυμούν την ένταξή τους σε αυτό. Το πρώτο νέο μέλος που προσχώρησε έπειτα από ομόφωνη απόφαση της Ολομέλειας, είναι το Μουσείο Χέλμη Φυσικής Ιστορίας στη Ζάκυνθο», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο συντονιστής. Και καταλήγει: «Ήδη στο ξεκίνημά του το ΔιΜΙΝ έκανε, μέσω της δικτύωσης των “μικρών” και “μεσαίων” περιφερειακών μουσειακών φορέων, ένα σημαντικό βήμα προς το κοινό όραμα: τη διαμόρφωση, δηλαδή, μιας μουσειακής πολιτικής που θα αποφέρει οφέλη για τους οργανισμούς που το απαρτίζουν, τα οποία, όμως, θα διαχυθούν στην τοπική και ευρύτερη κοινωνία. Εξάλλου, είναι πια κοινός τόπος ότι το μουσείο του 21ου αιώνα ως θεσμός στοχεύει πρωτίστως στην εξυπηρέτηση των κοινοτήτων και την αντιμετώπιση των κοινωνικών αναγκών. Για το ΔιΜΙΝ αυτές οι δύο επιταγές είναι δεσμευτικές για την εξέλιξή του».

Πληροφορίες για το ΔιΜΙΝ μπορείτε να βρείτε στον επίσημο ιστότοπο του Δικτύου www.dimin.museum.ionio.gr/, καθώς και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης www.facebook.com/ionianislandsmuseumnetwork, www.instagram.com/ionianmuseumnetwork/.