Bietak, M., Matthiae, P., Prell S., Ancient Egyptian, and Ancient Near Eastern Palaces. Volume II, Proceedings of a workshop held at the 10th ICAANE in Vienna, 25–26 April 2016, Harrassowitz, Wiesbaden 2019, 256 σελ., 169 εικ., 1 διάγραμμα, 10 χάρτες, 10 πίνακες ISBN 978-3-447-11183-6

Η μελέτη της σημειωτικής στα αρχαία ανάκτορα στην Εγγύς Ανατολή και τη Αίγυπτο εφοδιάζει τον ιστορικό με πληροφορίες όπως το μέγεθος και ο τύπος της αρχιτεκτονικής και δείχνει τον τύπο της παρουσίασης που επέλεγαν οι ηγεμόνες ανά τον κόσμο. Ορισμένα χαρακτηριστικα πέρασαν και στην αρχιτεκτονική των ναών για να παρουσιάσουν την εμφάνιση του ηγεμόνα ως θεοφάνεια. Σε άλλες περιπτώσεις ο ναός ενσωματώνεται στο παλάτι, δείχνοντας την επιθυμία του βασιλιά να ζήσει με μια συγκεκριμένη θεότητα κάτω από μια ενιαία στέγη, προκειμένου να εξασφαλίσει τη θεϊκή υποστήριξη και προστασία.

Η ισχυρή θέση του ηγεμόνα μπορεί επίσης να αντικατοπτρίζεται στο μέγεθος της αίθουσας του θρόνου και τον αριθμό των κιόνων που τη στηρίζουν, δείχνοντας επίσης μια ιεραρχία στη χρήση του χώρου σε ολόκληρο το κτιριακό συγκρότημα και στις διαφορετικές μονάδες του. Για παράδειγμα, η παρουσία μιας μάλλον οικείας αίθουσας θρόνου ή ενός δεύτερου μικρού δωματίου θρόνου δείχνει έναν χώρο προορισμένο για εμπιστευτική, κατ’ ιδίαν συνάντηση μεταξύ του κυβερνήτη και των επισκεπτών του. Η χωρητικότητα των αποθηκευτικών χώρων μάς δίνει επίσης μια εικόνα για την οικονομική δύναμη του ανακτόρου. Η σύγκριση διαφορετικών στοιχείων μεταξύ της ανακτορικής και της οικιακής αρχιτεκτονικής αποδεικνύεται επίσης χρήσιμη στον εντοπισμό της προέλευσης συγκεκριμένων στοιχείων.

Το βιβλίο

Η έρευνα τέτοιων στοιχείων σημειωτικής στην ανακτορική αρχιτεκτονική  ξεκίνησε με τη δημοσίευση ενός πρώτου τόμου πρακτικών το 2018, μετά από ένα συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο 2013. Ο παρών τόμος αποτελεί την άμεση συνέχεια του πρώτου και είναι το αποτέλεσμα ενός δεύτερου συνεδρίου σχετικά με τα αρχαία ανάκτορα που πραγματοποιήθηκε το 2016 (10ο ICAANE 2016). Εκτός από την αναφορά σε επιπλέον ανάκτορα στην Αίγυπτο και τη Νουβία, ο τόμος αυτός επικεντρώνεται στα ανάκτορα της Εγγύς Ανατολής, τα οποία παρουσιάζονται και μελετώνται από εξέχοντες ειδικούς σε αυτόν τον τομέα.

Το βιβλίο είναι διαθέσιμο δωρεάν σε μορφή pdf εδώ.

Για μια περιήγηση στο αρχαιολογικό τοπίο ενός αρχαίου ανακτόρου της ίδιας εποχής στην Ελλάδα, δείτε εδώ.