«Πρόγραμμα Πρωτοελλαδικού οικισμού Ρωμανού, Καλαμάτα/Πύλος. Μαρτυρίες επαφών μεταξύ Κυκλάδων και Πελοποννήσου στο τέλος της 4ης και την 3η χιλιετία π.Χ.» είναι ο τίτλος διάλεξης που θα δώσει ο δρ Jörg Rambach την Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2019, και ώρα 19.00, στο κτήριο της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας (Πανεπιστημίου 22, Αθήνα).
Ο ομιλητής, εξαιτίας της μακρόχρονης διαμονής του στη Δυτική Πελοπόννησο, πρώτα στην Αρχαία Ολυμπία, αργότερα και ακόμα και σήμερα στην Καλαμάτα, είχε την ευκαιρία να πάρει μέρος σε ανασκαφικές έρευνες ή να αναλάβει την επιτόπου διεύθυνση ανασκαφών του Υπουργείου Πολιτισμού στην Ηλεία και Μεσσηνία. Σε δύο από αυτές τις ανασκαφές είχε μια απρόσμενη συνάντηση με το αρχαιολογικό «κυκλαδικό» παρελθόν του.
Η πρώτη ανασκαφή αφορά στην ανακάλυψη ενός νεκροταφείου με θαλαμωτούς τάφους της Πρωτοελλαδικής Ι περιόδου στην Αρχαία Ήλιδα (Καλύβια) το 2004. Πρόκειται για νεκροταφείο που παρουσιάζει αρκετά κυκλαδικά ή αιγαιακά στοιχεία και ως προς την κατασκευή των τάφων αλλά και ως προς τα κτερίσματα. Ξεχωρίζει επίσης για το γεγονός ότι η χρήση του έγινε σε δύο φάσεις και μάλιστα με έντονη αλλαγή τόσο των εθίμων ταφής όσο και του τρόπου κατασκευής των θαλαμωτών τάφων από τη μία φάση στην άλλη. Αξιοσημείωτος είναι και ένας κιβωτιόσχημος τάφος κυκλαδικού τύπου, ο οποίος ανακαλύφθηκε σε μικρή απόσταση από το νεκροταφείο των θαλαμωτών τάφων.
Η δεύτερη ανασκαφική έρευνα, η οποία έφερε στο φως σημαντικά κυκλαδικά-αιγαιακά στοιχεία, διενεργήθηκε από το 2007 έως το 2011 ως σωστική ανασκαφή στον Ρωμανό Πυλίας, στη θέση του ξενοδοχειακού συγκροτήματος Costa Navarino. Μεταξύ άλλων αποκαλύφθηκαν τμήματα ενός εκτεταμένου οικισμού της Πρωτοελλαδικής ΙΙ περιόδου, ο οποίος είχε ιδρυθεί ήδη στην Πρωτοελλαδική Ι περίοδο ή σε μία μεταβατική φάση μεταξύ της Πρωτοελλαδικής Ι και Πρωτοελλαδικής ΙΙ περιόδου. Ο οικισμός της Πρωτοελλαδικής ΙΙ περιόδου μπορεί να θεωρηθεί ένας εμπορικός κόμβος στη θαλάσσια διαδρομή από το Αιγαίο προς το Ιόνιο.
Η διάλεξη πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Κυκλαδικού Σεμιναρίου της Αρχαιολογικής Εταιρείας που διοργανώνει η Μαρίζα Μαρθάρη.
