«Αρχαιολογία είναι η πράξη του να κοιτάς κάτω από την επιφάνεια». «Η αρχαιολογία είναι παντού γύρω μας». «Αρχαιολογία είναι… εμείς, οι σημερινές πράξεις και τα έργα μας… αύριο». «Αρχαιολογία είναι το… βασικό υλικό, τα τεκμήρια, τα επιχειρήματα για να “χτίσουμε” την εθνική μας αφήγηση». «Αρχαιολογία είναι μια επιστήμη που μιλά για το παρελθόν». «Αρχαιολογία είναι ένας βραχνάς που μας αποτρέπει να “χτίσουμε” το…παρόν». «Αρχαιολογία είναι το καλύτερο διαπραγματευτικό χαρτί για τα εθνικά μας θέματα». «Αρχαιολογία είναι το βασικό υλικό για την τουριστική βιομηχανία».

Επιστήμη ή μη, διαδικασία γοητευτική ή απλώς πληκτική, υλικό για σύγχρονη ερευνητική περιπέτεια ή απλώς τροχοπέδη για τη σύγχρονη δημιουργία, η αρχαιολογία ως έννοια παραμένει αμφίσημη στη συνείδηση των σύγχρονων Ευρωπαίων πολιτών και διαμορφούμενη ανάλογα με την προέλευση, το μορφωτικό τους επίπεδο, το επάγγελμα, την ηλικία, τη γνώση της ιστορίας αλλά και το γενικότερο πολιτιστικό απόθεμα των χωρών προέλευσης των πολιτών που απαντούν…

Οι παραπάνω απαντήσεις δόθηκαν με λόγια –αλλά κυρίως με έργα (βίντεο, ζωγραφικά έργα, κείμενα, φωτογραφίες)– από Ευρωπαίους πολίτες όλων των ηλικιών, που συμμετείχαν σε πενταετούς διάρκειας έρευνα και… συνθέτουν τώρα το υλικό της περιοδικής έκθεσης με τίτλο «Η Αρχαιολογία και Εγώ» (συνδιοργάνωση του ΑΠΘ και του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης), που παρουσιάζεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Η έκθεση αποτελεί συνέχεια και «τελευταία πράξη» του πανευρωπαϊκού διαγωνισμού «Η δική (σ)μου Αρχαιολογία – Απεικονίζοντας το παρελθόν», το συντονισμό του οποίου είχε αναλάβει το IBC (Instituto per I Beni Culturali) της Ιταλίας, στο πλαίσιο του προγράμματος NEARCH (New scenarios for a community involved archaeology), την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2015. Ο διαγωνισμός είχε θέσει σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες το ερώτημα πώς αντιλαμβάνονται την αρχαιολογία και οι πολίτες κλήθηκαν να απαντήσουν με μια ζωγραφιά, μια φωτογραφία, ένα σχέδιο ή ένα βίντεο.

Ογδόντα οκτώ επιλεγμένα έργα από όσα συμμετείχαν στο διαγωνισμό αποτελούν τη συλλογή αυτής της έκθεσης, που το κοινό αντίκρισε πρώτη φορά στο Museo Nazionale Romano in Palazzo Massimo στη Ρώμη, τον Δεκέμβριο του 2016. Ακολούθησαν εκθέσεις σε ευρωπαϊκές πόλεις (απ τις συμμετέχουσες στο χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ πρόγραμμα χώρες) και φέτος φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 31 Αυγούστου 2018.

Από την ανασκαφή στην προβολή

Σαφέστερη ίσως της προηγούμενης, αλλά και πιο… πρακτική είναι η δεύτερη έκθεση που διοργανώνει στις εγκαταστάσεις του (στο αίθριο του κτιρίου του) το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Πρόκειται για την έκθεση με τίτλο «Από την ανασκαφή στην προβολή», που φέτος είναι αφιερωμένη και αναδεικνύει με πλούσιο φωτογραφικό υλικό το έργο των Εφορειών Αρχαιοτήτων Κοζάνης και Μαγνησίας.

Εδώ γνωστοποιείται στους επισκέπτες της έκθεσης το «βαρύ» έργο των αρχαιολόγων των κατά τόπους εφορειών που καλούνται συχνά σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες (αντιμετώπιση ντόπιων κατοίκων, αντιδράσεις λόγω σύγκρουσης συμφερόντων, υποστελέχωση υπηρεσιών, περιορισμένα κονδύλια κ.ά.) να αναλάβουν και να φέρουν εις πέρας ποικιλία εργασιών. Από την αυτοψία των αρχαιολογικών χώρων ως την αναστήλωση και τη συντήρηση των ευρημάτων.

Το φωτογραφικό υλικό που αντλήθηκε από το πλούσιο αρχείο των Εφορειών Μαγνησίας και Κοζάνης παρουσιάζει εντυπωσιακές εικόνες, με κεντρικό θέμα την προστασία, τη συντήρηση και την ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων. Η έκθεση διοργανώνεται από τον Σύλλογο Υπαλλήλων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού Βόρειας Ελλάδος με τη συμμετοχή των Εφορειών Αρχαιοτήτων Μαγνησίας και Κοζάνης και εντάσσεται στις εκδηλώσεις που πραγματοποιεί ο σύλλογος με τίτλο «Οι εργαζόμενοι του Πολιτισμού στην κοινωνία».

Η δεύτερη αυτή έκθεση θα είναι ανοιχτή καθημερινά ως τις 31 Οκτωβρίου 2018.