Λήδα Παπαστεφανάκη, Η φλέβα της γης. Τα μεταλλεία της Ελλάδας, 19ος–20ός αιώνας, εκδ. Βιβλιόραμα, 2017, σελ. 392. ISBN 978-960-9548-32-8

Η εξορυκτική δραστηριότητα υπήρξε, ήδη από τον 19ο αιώνα, μια κατεξοχήν διεθνοποιημένη οικονομική δραστηριότητα, με σημαντικές επιπτώσεις στη ζωή και την εργασία ανδρών και γυναικών, στις τοπικές κοινωνίες και στο περιβάλλον.

Στο σταυροδρόμι των αναζητήσεων της οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας, το βιβλίο επιχειρεί να καλύψει ένα ερευνητικό κενό, αναφορικά με την ιστορία των μεταλλευτικών-εξορυκτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, και να καταδείξει τη σημασία της εξορυκτικής δραστηριότητας στην ελληνική οικονομία και κοινωνία. Αξιοποιώντας μια ποικιλία αρχειακών πηγών και τεκμηρίων, η μελέτη φωτίζει διαφορετικές, κάθε φορά, πτυχές της ιστορίας των μεταλλείων: το ρόλο του κράτους, τις επιχειρήσεις, την τεχνολογία και την τεχνική διεύθυνση, τις μεθόδους εκμετάλλευσης, την οργάνωση και τις συνθήκες εργασίας, τις εργασιακές σχέσεις, τη συλλογική δράση και τις απεργίες.

Ανιχνεύεται έτσι ένας πολυσύνθετος, ταξικά διαστρωματωμένος και χαρακτηριζόμενος από ποικίλες σχέσεις εξουσίας κόσμος: οι επιχειρηματίες, οι βιομήχανοι, οι διευθυντές, οι μηχανικοί, οι μεταλλωρύχοι, οι εργάτες και εργάτριες των μεταλλείων.

Η Λήδα Παπαστεφανάκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1967. Σπούδασε ιστορία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, όπου και υποστήριξε τη διδακτορική της διατριβή. Από το 2003 διδάσκει σύγχρονη ελληνική ιστορία, στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Έχει δημοσιεύσει τη μονογραφία Εργασία, τεχνολογία και φύλο στην ελληνική βιομηχανία. Η κλωστοϋφαντουργία του Πειραιά, 1870-1940 (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2009). Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν την οικονομική και κοινωνική ιστορία της εκβιομηχάνισης και της εργασίας, την ιστορία της επαγγελματικής υγείας, την ιστορία των πόλεων, την ιστορία του φύλου, τη βιομηχανική αρχαιολογία. Στα πεδία αυτά αφιερώνονται οι επιστημονικές δημοσιεύσεις της, ελληνικές και ξενόγλωσσες.