«Tι εκθειάζομεν τόσον πολύ τον φωτισμένον αιώνα μας, τη αληθεία, δεν ηξεύρω, ενώ μόλις κάμνει τις μερικά βήματα, χωρίς να προσκόψη εις απειρόκαλα έργα. Δεν ήτον ούτω, μα τας Μούσας, κατά τον καιρόν του Περικλέους εις κανέν μέρος της Ελλάδος αν και δεν είχαν τυπογραφίας και ατμόν. Συμμετρία ωραία και αρμονία του όλου εβασίλευε […] Είναι τόσον δύσκολον το κανονικόν;»

Με αυτά τα λόγια ο νεαρός Στέφανος Κουμανούδης, φοιτητής ακόμα της Φιλολογίας στο Βερολίνο εν έτει 1840, βλέπει και κρίνει αισθητικά το περιβάλλον της βορειο-ευρωπαïκής πρωτεύουσας σε μια εποχή που αυτή χτίζει με κάποια καθυστέρηση τη μητροπολιτική της φυσιογνωμία. Τις εντυπώσεις του τις καταχωρεί στο προσωπικό του ημερολόγιο, πολύτιμο τεκμήριο μιας συναρπαστικής συγκυρίας: Ελλάδα και Γερμανία (Πρωσσία, εν προκειμένω) αποκτούν εκ παραλλήλου εθνική ταυτότητα μέσω της αρχιτεκτονικής τους έχοντας ως κοινή αναφορά το αρχαιοελληνικό παράδειγμα, «το κανονικόν», το οποίο ο Κουμανούδης γνωρίζει και υπερασπίζεται κυρίως μέσω των αρχαιολογικών και ιστορικών του σπουδών.

Στο υπό διαμόρφωση Βερολίνο, ο Έλληνας φοιτητής θα αντιπαρατεθεί με ένα άλλο παράδειγμα, το κλασικο-ρομαντικό, μέσω των έργων του κύριου εκπροσώπου του, του μεγάλου K.F. Schinkel, θα προβληματιστεί και θα συνειδητοποιήσει ότι ίσως να υπάρχουν περισσότερες από μία ερμηνείες του «κλασικού».

«Στέφανος Α. Κουμανούδης – Karl F. Schinkel: Μια απρόσμενη συνάντηση, ή εκεί όπου η αρχαιολογία αναμετράται με την αρχιτεκτονική» είναι ο τίτλος διάλεξης που θα δώσει η επίκουρη καθηγήτρια του ΕΜΠ, Ρένα Φατσέα, την Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 2015, και ώρα 18:30, στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ (Κτήριο Αβέρωφ, Αμφιθέατρο 8, Πατησίων 42).

Στη διάλεξή της η κα Φατσέα θα εστιάσει σε αυτήν την ιδεατή αντιπαράθεση, θα την περιγράψει βήμα προς βήμα και θα προσπαθήσει να διαφωτίσει κάποιες από τις θεωρητικές αφετηρίες της κάθε πλευράς, της «αρχαιολογικής» και της «αρχιτεκτονικής», εκφρασμένες από δύο εκπροσώπους της των οποίων, όλως περιέργως, η σχέση με το παράδειγμα αναφοράς τους ήταν και αυτή καθαρά ιδεατή.

Η διάλεξη εντάσσεται στο πλαίσιο σειράς διαλέξεων με τίτλο «Μαθήματα εμβαθύνσεως στην Ιστορία της Αρχιτεκτονικής» που διοργανώνει το Σπουδαστήριο της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ.