Α.-Φ. Χριστίδης (επιμ.), Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα, έκδ. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη], 2014 (αναθ. έκδ.), 1.292 σελ. ISBN 978-960-231-162-2.

H δεύτερη, αναθεωρημένη έκδοση του βιβλίου, που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας και εκδόθηκε από το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών.

Πρόκειται για συλλογικό έργο που αποτελείται από 127 κείμενα, συμβολές 80 Ελλήνων και ξένων ερευνητών. Εξετάζει την ιστορική πορεία της αρχαίας ελληνικής από την ινδοευρωπαϊκή ως την ύστερη αρχαιότητα, εντάσσοντάς την στο τρίπτυχο γλώσσα-ιστορία-πολιτισμός. Στο έργο προτάσσεται μια Εισαγωγή, όπου ο επιμελητής εξετάζει την ιστοριογραφία της ελληνικής γλώσσας.

Ακολουθούν 9 ενότητες: Η πρώτη συζητά τις βασικές όψεις του γλωσσικού φαινομένου. Η δεύτερη ασχολείται με τη διαπλοκή γλώσσας και ιστορίας στη διαμόρφωση της ελληνικής. Η τρίτη περιγράφει το μωσαϊκό των αρχαίων διαλέκτων μέχρι την ανάδυση της «κοινής» στα ελληνιστικά χρόνια. Η τέταρτη περιγράφει τη δομή και την εξέλιξη της αρχαίας ελληνικής από τον 5ο αιώνα π.Χ. μέχρι την ύστερη αρχαιότητα: φωνολογία, μορφολογία, σύνταξη, λεξιλόγιο κ.λπ. Η πέμπτη εξετάζει τις επαφές της ελληνικής γλώσσας με άλλες γλώσσες. Η έκτη ασχολείται με τη μεταφραστική δραστηριότητα. Η έβδομη παρακολουθεί τις τύχες της αρχαίας ελληνικής στον χώρο της γραμματείας και των επιστημών. Η όγδοη περιγράφει στάσεις και πρακτικές της αρχαιότητας απέναντι στη γλώσσα και η ένατη περιγράφει τις τύχες της αρχαίας ελληνικής στους μέσους και νεότερους χρόνους, τόσο στην Ευρώπη όσο και στο πλαίσιο του νεότερου ελληνισμού.

Ο τόμος περιλαμβάνει τρία παραρτήματα που περιγράφουν ειδικότερες όψεις της αρχαίας ελληνικής: ζητήματα γραφής, ειδικές χρήσεις κ.λπ. Η έκδοση ολοκληρώνεται με τέσσερα ευρετήρια. Οι συμβολές συνοδεύονται από αρχαία κείμενα, με τη νεοελληνική τους απόδοση, τα οποία κάνουν εποπτικότερη την παρακολούθηση των ζητημάτων που θίγονται.

Η παρούσα δεύτερη, αναθεωρημένη έκδοση περιλαμβάνει επιπλέον κείμενα σε σχέση με την πρώτη, τα οποία είχαν συμπεριληφθεί για πρώτη φορά στη μεταφρασμένη αγγλική εκδοχή, που εκδόθηκε το 2007 από το Cambridge University Press.