Νίκος Σκουτέλης, Ο πόλεμος χωροτάκτης. Το δίκτυο των πόλεων-οχυρών στο κατά θάλασσαν κράτος της Βενετίας, 16ος-17ος αιώνας, έκδ. Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Αθήνα 2013, 232 σελ.

ISBN 978-960-244-158-9

Ένας νέος επιστημονικός τίτλος προστίθεται στην εκδοτική σειρά «Ιστορικά Κέντρα» του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς. Στη συνθετική αυτή εργασία ο αρχιτέκτονας Νίκος Σκουτέλης καλύπτει μία ευρεία και σημαντική χρονική περίοδο προσεγγίζοντας το συνολικό φάσμα της πολεοδομικής εξέλιξης: από τη χωροταξία και τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό έως την αστική συγκρότηση των ιστορικών αυτών πόλεων και την προσαρμογή τους στο φυσικό περιβάλλον.

Με θέμα την εξέλιξη της οχυρωματικής αρχιτεκτονικής στις ελλαδικές και δαλματικές παράκτιες πόλεις, κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας, ο συγγραφέας αναδεικνύει, με την ανθρωποκεντρική ματιά του, την επίδραση του πολέμου στο αστικό και φυσικό τοπίο.

Συγκεκριμένα, στο πρώτο μέρος του βιβλίου οριοθετεί το χωροχρονικό πλαίσιο ανάπτυξης των οχυρωματικών έργων, σύμφωνα με το αμυντικό σχέδιο που διαμόρφωνε στις κτήσεις της η Βενετία, ως πολιτικό και διοικητικό κέντρο αποφάσεων. Στο δεύτερο μέρος, παρουσιάζει τη συμβολή και τη δράση των στρατιωτικών μηχανικών και αρχιτεκτόνων. Στο τρίτο μέρος εστιάζει στο τοπίο της πόλης, όπως το λιμάνι και τα τείχη, το διοικητικό κέντρο και οι κατοικίες, καθώς και στη σχέση πόλης-ενδοχώρας. Ενώ, στο τέταρτο και πέμπτο μέρος καλύπτει, αντίστοιχα, τις πολεμικές προετοιμασίες, με κυριότερο σημείο αναφοράς την πόλη του Χάνδακα, και τα συμπεράσματα για το δίκτυο των πόλεων-οχυρών.

Η εικονογραφική τεκμηρίωση του τόμου, με πίνακες, φωτογραφίες, αρχειακό χαρτογραφικό υλικό και κατόψεις των οχυρωμένων πόλεων και της πολεοδομικής τους εξέλιξης, προσφέρει επιπλέον πληροφορίες για την εικόνα τους τόσο κατά το παρελθόν όσο και σήμερα.