Εκατό και πλέον αντικείμενα από αρχαιολογικά μουσεία της χώρας θα εμπλουτίσουν δύο πολύ σημαντικές εκθέσεις, που θα γίνουν στις ΗΠΑ και στην Ισπανία.

Η πρώτη, που θα πραγματοποιηθεί στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης από τις 15 Σεπτεμβρίου 2014 έως τις 25 Ιανουαρίου 2015, έχει τίτλο «Από την Ασσυρία στην Ιβηρία: Διασχίζοντας ηπείρους στην αυγή της Κλασικής Εποχής» («From Assyria to Iberia: Crossing Continents at the Dawn of the Classical Age») και αποτελεί το τρίτο και τελευταίο μέρος μιας τριλογίας εκθέσεων. Η πρώτη, που έλαβε χώρα το 2003, αφορούσε την τέχνη της 3ης χιλιετίας («Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus») και η δεύτερη, που έγινε το 2008, την τέχνη, το εμπόριο και τη διπλωματία της 2ης χιλιετίας π. Χ. («Beyond Babylon: Art, Trade and Diplomacy in the Second Millennium B.C.»).

Η επικείμενη έκθεση θα παρουσιάσει την αρχή και την εξέλιξη της καλλιτεχνικής παράδοσης στο δυτικό κόσμο, η οποία έχει ρίζες στην αλληλεπίδραση μεταξύ της Εγγύς Ανατολής και των παράκτιων περιοχών της Μεσογείου στην αρχαιότητα. Γνωστά μουσεία, όπως το Βρετανικό και το Λούβρο, αλλά και πολλά ακόμη από 16 χώρες της Δυτικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, του Καυκάσου, της Βόρειας Αφρικής και των ΗΠΑ, θα δανείσουν περίπου 400 έργα τέχνης. Μεταξύ αυτών και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, Σπάρτης, Ολυμπίας, Δελφών, Ερέτριας, Θήρας και Σάμου. Ωστόσο, για κάποια από τα αντικείμενα που ζήτησε το Μητροπολιτικό Μουσείο οι αρμόδιες Εφορείες είχαν αντιρρήσεις ως προς τη μετακίνησή τους, είτε λόγω ευπάθειας είτε εξαιτίας της μοναδικότητάς τους (πολλά από αυτά εξάλλου ανήκουν στον κατάλογο των “αμετακίνητων” έργων των Μουσείων).

Τελικά, μετά και τη σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, στις ΗΠΑ θα ταξιδέψουν περίπου 70 έργα, αριθμός που πιθανόν αυξηθεί ώστε οι ενότητες της έκθεσης που αφορούν τον ελληνικό πολιτισμό («Ελληνικά ιερά», «Κρήτη» και «Κύπρος») να εμπλουτιστούν περισσότερο, όχι μόνον ποσοτικά αλλά και ουσιαστικά. Οι υπόλοιπες ενότητες είναι: «Η μετάβαση από την Εποχή του Χαλκού και η αυγή της Κλασικής Εποχής», «Ασσυρία», «Ουραρτού και Βορειοδυτικό Ιράν», «Συρο – Χετταίοι», «Εγγύς Ανατολή», «Φρυγία και Λυδία», «Ετρουσκικοί τάφοι», «Σαρδηνία», «Ιβηρία», «Βαβυλώνα» και «Ο Κύλινδρος του Κύρου».

Η δεύτερη έκθεση θα πραγματοποιηθεί από τον Φεβρουάριο 2014 ως τον Ιανουάριο 2015, αρχικά στο Μουσείο CaixaForum Barcelona (27 Φεβρουαρίου ως 24 Ιουνίου 2014) και στη συνέχεια στο Μουσείο CaixaForum Madrid (24 Ιουλίου 2014 ως 6 Ιανουαρίου 2015). Έχει τίτλο «Η Μεσόγειος: Ένας κοινός τόπος (10ος-4ος αι. π.Χ.)» («Mediterranean: a shared space») και εστιάζει στην κοινή πολιτιστική κληρονομιά της Μεσογείου, με σημείο αναφοράς τον ελληνικό πολιτισμό. Περίπου 250 έργα από μεγάλα μουσεία της Ευρώπης (Λούβρο, Βρετανικό Μουσείο, Βατικανό κλπ.) θα παρουσιαστούν στην έκθεση, η οποία διαρθρώνεται στις ενότητες «Ο μύθος της Ευρώπης», «Η ουράνια σφαίρα: Η αμφισβήτηση του ουράνιου κόσμου και η σχέση του με το γήινο κόσμο (7ος-4ος αι. π.Χ.)», «Η γήινη σφαίρα: Ο κοινός χώρος της πόλης (6ος αι. – 1ος αι. π.Χ.)» και «Ο άνθρωπος: Το πνεύμα και η έκφραση της λογικής-Όταν οι θεοί γίνονται άνθρωποι (4ος αι. π.Χ.- 4ος αι. μ.Χ.)».

Στην έκθεση θα συμπεριλαμβάνονται τουλάχιστον 33 αντικείμενα από διάφορα ελληνικά μουσεία, ο προσωρινός δανεισμός των οποίων πήρε χτες το «πράσινο φως» από το ΚΑΣ.