Ευρήματα που ξεκινούν από τη Μέση Παλαιολιθική Περίοδο και δίνουν μια σαφή εικόνα των διαδοχικών πολιτισμικών φάσεων στην ευρύτερη περιοχή της Καρδίτσας περιμένουν τους επισκέπτες του Αρχαιολογικού Μουσείου Καρδίτσας, το οποίο θα εγκαινιαστεί την Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2012, στις 12.00, παρουσία του Αναπληρωτή Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κώστα Τζαβάρα.
Σχεδόν τριάντα χρόνια χρειάστηκαν για την ολοκλήρωση του μουσείου, οι διαδικασίες ίδρυσης του οποίου ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ύστερα από ενέργειες της ΙΓ’ ΕΠΚΑ στην αρμοδιότητα της οποίας υπαγόταν ο Νομός Καρδίτσας. Στα μέσα της επόμενης δεκαετίας ο Δήμος Καρδίτσας παραχώρησε στο Υπουργείο Πολιτισμού το χώρο του παλαιού Νοσοκομείου Καρδίτσας, έκτασης 5.120 τ.μ. και η χρηματοδότηση του έργου εξασφαλίστηκε από τους πόρους του Β’ ΚΠΣ. Το κτιριολογικό πρόγραμμα εγκρίθηκε ομόφωνα από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο το 1995 και η ανέγερση του κτιρίου ολοκληρώθηκε το 2001.
Η μουσειολογική μελέτη συντάχθηκε από τους αρχαιολόγους της ΙΓ’ ΕΠΚΑ το 2003. Η υλοποίησή της και η οργάνωση της έκθεσης έγινε σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Μελετών Μουσείων, τη Διεύθυνση Εκτέλεσης Έργων Μουσείων και τη Διεύθυνση Μουσείων του ΥΠΠΟ, καθώς και τις ΙΓ’ και ΛΔ’ ΕΠΚΑ και χρηματοδοτήθηκε από το Γ’ ΚΠΣ.
Η έκθεση του Μουσείου είναι διαρθρωμένη σε δύο μέρη: «Ο Άνθρωπος στον Χρόνο» και «Ο Άνθρωπος στον Χώρο».
Στο πρώτο μέρος, η προσέγγιση στην αρχαιότητα γίνεται κατά χρονολογική σειρά. Η έκθεση ξεκινάει με ευρήματα της Μέσης Παλαιολιθικής Περιόδου από το οροπέδιο της Νεβρόπολης (Λίμνη Πλαστήρα) και ένα απολίθωμα ζωντανού οργανισμού.
Η Θεσσαλία, και η περιοχή της Καρδίτσας ως κομμάτι της θεσσαλικής πεδιάδας, θεωρείται ένας από τους αρχικούς πυρήνες της εξέλιξης του νεολιθικού πολιτισμού για τον ελλαδικό χώρο. Το κυριότερο αναγνωρίσιμο στοιχείο της Νεολιθικής εποχής στην πεδιάδα είναι οι «Μαγούλες». Στην έκθεση ξεχωρίζει η φωτογραφία μίας χαρακτηριστικής Μαγούλας, με παράθυρα τα οποία ανοίγουν με φωτοκύτταρο μόλις πλησιάζει ο επισκέπτης, δίνοντάς του τη δυνατότητα να δει και να κατανοήσει τις διάφορες φάσεις κατοίκησής της.
Η έκθεση που αφορά στη Νεολιθική περίοδο ολοκληρώνεται με την αναπαράσταση νεολιθικής οικίας, η οποία επιτρέπει στον επισκέπτη να γνωρίσει την αρχιτεκτονική, την κεραμική τεχνολογία, τη μικροτεχνία και, τέλος, τον εργαλειακό εξοπλισμό για την καλλιέργεια της γης, το κυνήγι, την προετοιμασία και την κατανάλωση της τροφής, την υφαντική και την ενδυμασία.
Ακολουθεί η θεματική ενότητα που αφορά στην Εποχή του Χαλκού, όπου εκτός από αγγεία αντιπροσωπευτικά της εποχής, υπάρχει σύγχρονη απομίμηση του ταχύστροφου τροχού. Στην υποενότητα «Ταφικά έθιμα» παρουσιάζονται οι αντιλήψεις περί θανάτου της εποχής αυτής, με δύο τάφους της Μέσης Εποχής του Χαλκού.
Η θεματική ενότητα που αφορά στη Εποχή του Σιδηρού αντιπροσωπεύεται από τον θολωτό τάφο των Αγίων Θεοδώρων (10ος-8ος αι. π.Χ.). Ακολουθεί η ενότητα του Ιερού του Αιάτου (Ιερό των Προγόνων), το οποίο ιδρύθηκε στο τέλος του 7ου αι. π.Χ. και σχετίζεται με έναν οικιστικό μύθο της περιοχής της Μητρόπολης και με τη δημιουργία των πρώτων πόλεων-κρατών.
Στο δεύτερο μέρος της έκθεσης γίνεται αναφορά στο ρόλο των δύο Κοινών των Θεσσαλών, στην έννοια της πόλης-κράτους, στις πολιτικές αρχές των θεσσαλικών πόλεων, στο Μηνολόγιο, στο εμπόριο και την οικονομία, στα αρχαιότερα δείγματα επιγραφικών κειμένων της περιοχής, αλλά και στη γεωγραφική κατανομή των πόλεων στην περιοχή της Π.Ε. της Καρδίτσας.
Συγκεκριμένα παρουσιάζονται ευρήματα από το Ομοσπονδιακό Θεσσαλικό Ιερό της Ιτωνίας Αθηνάς και από τις πόλεις: Κιέριον, Όρθη, Μητρόπολις, Γόμφοι και Αργιθέα.
Η επιλογή των παραπάνω πόλεων, αλλά και η σειρά τους μέσα στην έκθεση προσδιορίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη σειρά με την οποία αναγράφονται σε μία δελφική επιγραφή των μέσων του 2ου αι. π.Χ.
Ξεχωρίζουν τα μαρμάρινα γλυπτά από το Ιερό του Ασκληπιού, που βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα ΒΔ του Κιερίου και πάνω στην πορεία αρχαίου δρόμου που συνέδεε το Κιέριο με το αρχαίο Μεθύλιο. Το Ασκληπιείο του Κιερίου αποτελούσε ένα από τα πολυσύχναστα κατά την αρχαιότητα ιατρικά κέντρα της περιοχής και η ανεύρεσή του είναι ιδιαίτερα σημαντική, διότι το ιερό αυτό είναι το εγγύτερα ευρισκόμενο στο μεγάλο Ασκληπιείο της Τρίκκης, που ήταν η πόλη καταγωγής του μεγάλου ιατρού θεού Ασκληπιού και από την οποία ξεκίνησε και εξαπλώθηκε η λατρεία του σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο. Με την έκθεση των μαρμάρινων γλυπτών από το Ασκληπιείο, και δεδομένου του ότι πολλά από τα γλυπτά ανήκουν σε παιδικές μορφές, δίνονται στοιχεία για τον τρόπο λειτουργίας των Ασκληπιείων αλλά και για το ρόλο που έπαιζε η παρουσία των παιδιών μέσα σε αυτά.
Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας, Λαχανά 1 και Τζέλλα, Καρδίτσα (τηλ. 24410 25219). Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Κυριακή, 09.00-16.00.
