Στη Βάδη-Βυρτεμβέργη θα κτιστεί μία ολόκληρη μεσαιωνική μοναστική πολιτεία, τηρώντας αυστηρά «ιστορικά» κριτήρια: μηχανήματα, αδιάβροχα, αλλά και… καφές θα απαγορεύονται αυστηρά! Οι ερευνητές ελπίζουν πως με αυτόν τον τρόπο θα αποκτήσουν νέες γνώσεις για τον 9ο αιώνα.

Τι έκανε ένας λιθοξόος του Μεσαίωνα, αν την ώρα που εργαζόταν ξέσπαγε μια δυνατή ανοιξιάτικη μπόρα; Η ομπρέλα είναι ένα μάλλον ακατάλληλο αξεσουάρ για το εργοτάξιο. Το πολυτετραφθοροαιθυλένιο που χρησιμοποιείται σήμερα σε γνωστή φίρμα αδιάβροχων ήταν ακόμη άγνωστο, όπως άγνωστο ήταν και το PVC για τις νιτσεράδες. Έτσι, ο λιθοξόος έριχνε πάνω του ένα πανωφόρι από ειδικό, αδιάβροχο μαλλί.

Ένα τέτοιο εργοτάξιο, υπήρχε ίσως τον 9ο αιώνα στο Meßkirch, στη νότια Άνω Σουηβία, ανάμεσα στον Δούναβη και τη Λίμνη Κωνσταντίας. Στο σημείο αυτό, το 2013 θα αρχίσει να κτίζεται μια καρολίγγεια μοναστική πολιτεία με τα υλικά και τις μεθόδους του μακρινού παρελθόντος. Από το κονίαμα μέχρι την τοιχοποιία, τους τρόπους προστασίας από τις βροχοπτώσεις μέχρι τη σίτιση, όλα θα είναι ακριβώς όπως την εποχή του Καρλομάγνου. «Θέλουμε να δουλέψουμε όσο το δυνατόν πιο αυθεντικά» λέει ο Bert Geurten.

Ο επιχειρηματίας από τη Ρηνανία κυοφορεί πολλές δεκαετίες το εγχείρημα. Ήταν μόλις 16 ετών όταν είδε σε κάποια έκθεση το μοντέλο της μοναστικής πολιτείας του St. Gallen. Επρόκειτο για μια ιδανική πολιτεία, την οποία είχε συλλάβει (στο χαρτί) ο ηγούμενος Χάιτο φον Ράιχεναου. Ο ηγούμενος είχε συμπεριλάβει στο σχέδιο τα πάντα, από το κοτέτσι μέχρι τον κεντρικό ναό που θα χωρούσε 2.000 πιστούς, ή μάλλον ό,τι θεωρούσε απαραίτητο για τη λειτουργία μιας μοναστικής πολιτείας. Τα 52 συνολικά κτίρια δεν κτίστηκαν ποτέ. Το σχέδιο του ηγούμενου θα υλοποιηθεί το επόμενο έτος. Αναμένεται δε να έχει ολοκληρωθεί ως το 2050.

Το μεγαλόπνοο εγχείρημα θα απασχολήσει 12 ειδικούς, ιστορικούς, αρχιτέκτονες και αρχαιολόγους, που θα επιβλέπουν τις εργασίες. Τέτοιου είδους πειράματα υπόσχονται συνήθως να φωτίσουν άγνωστες πτυχές της καθημερινότητας του παρελθόντος. Το πώς έκτιζαν οι άνθρωποι τα σπίτια τους, πώς μαγείρευαν και πώς έραβαν τα ρούχα τους μπορεί κανείς να το ανακαλύψει συχνά με έναν και μόνο τρόπο: δοκιμάζοντάς το στην πράξη. Έτσι τουλάχιστον πιστεύουν οι Γερμανοί επιστήμονες. Χάρη στην πειραματική αρχαιολογία, γνωρίζουν σήμερα, π.χ., πώς παρασκευαζόταν η μπίρα την Εποχή του Χαλκού.

Έτσι λοιπόν, οι λίθοι για την κατασκευή των κτιρίων θα μεταφερθούν με κάρα που θα τα σέρνουν βόδια μιας ειδικής ράτσας, που πλησιάζει στα χαρακτηριστικά τις αντίστοιχες της καρολίγγειας περιόδου.

Όμως, στις μεσαιωνικές συνθήκες θα προσαρμοστούν όχι μόνον οι εργάτες, αλλά και οι μελλοντικοί επισκέπτες. Οι εμπνευστές του εγχειρήματος σχεδιάζουν να κτίσουν το χώρο στάθμευσης των αυτοκινήτων σε αρκετά μεγάλη απόσταση από την πολιτεία, την οποία οι… ενδιαφερόμενοι θα διανύουν με τα πόδια. Αυτό προκειμένου να πραγματοποιήσουν ένα «ταξίδι στο χρόνο». Και αν τυχόν πεινάσουν, οι επισκέπτες θα βρουν μόνον ό,τι υπήρχε τον 9ο αιώνα. Για παράδειγμα, η πατάτα ήταν άγνωστη τότε. Το ίδιο και ο καφές. Καφές λοιπόν και τηγανητές πατάτες δεν θα σερβίρονται.

Όσο για το αν αυτό το πολύ αυστηρό σκεπτικό δεν θα αποτρέψει τους επισκέπτες να έρθουν, υπάρχει προηγούμενο που δείχνει το ακριβώς αντίθετο. Στη Βουργουνδία, στο κάστρο Guédelon, έχουν εφαρμοστεί παρόμοιες προδιαγραφές. Το αποτέλεσμα; Όχι μόνο υπάρχει αυξημένη επισκεψιμότητα, αλλά σύμφωνα με τις στατιστικές ο κάθε επισκέπτης επιστρέφει στον πύργο κάθε τρία χρόνια κατά μέσο όρο!

Η χρηματοδότηση του εγχειρήματος του Geurten (από τα ταμεία της περιφέρεια και της ΕΕ) καλύπτει μόνο τα πρώτα χρόνια των εργασιών. Στη συνέχεια, το πρόγραμμα θα πρέπει να αυτοχρηματοδοτηθεί. Οι μισθοί των εργατών θα είναι 1.200 ευρώ καθαρά. Όσοι προσληφθούν θα εργάζονται επί 8 μήνες, με ένα μόνο Σαββατοκύριακο ρεπό. Οι αιτήσεις είναι πολλές. Το ίδιο μεγάλη είναι και η ανταπόκριση ανθρώπων που θα εργαστούν εθελοντικά.

Ώσπου να τοποθετηθεί και το τελευταίο λιθαράκι της μοναστικής πολιτείας θα περάσουν περίπου 40 χρόνια. Ο 62χρονος σήμερα Guerten κατά πάσα πιθανότητα δεν θα είναι πια εν ζωή. Γεγονός που δεν φαίνεται να τον πειράζει: «Θέλω μόνο έναν τάφο στην κρύπτη, όπου θα αναφέρομαι ως κτήτορας. Εκεί θα μπορεί να έρχεται ο κόσμος και να μου ανάβει ένα κερί».