Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους έχουν ήδη ψηφιοποιήσει τα αρχεία του Αγώνα και της καποδιστριακής περιόδου. Η ιστοσελίδα δέχεται 45.000 μοναδικές επισκέψεις το χρόνο ενώ περίπου 2.000 άνθρωποι έρχονται να δουν τα κείμενα από κοντά. Στο αναγνωστήριο υπάρχουν 10 σταθμοί ψηφιακής ανάγνωσης. Τα ΓΑΚ διαθέτουν βιβλιοθήκη 10.000 τίτλων και 3,5 χιλιόμετρα ταξινομημένο υλικό, το οποίο εκτείνεται μέχρι και τα Αρχεία της Κυβέρνησης της Μέσης Ανατολής αλλά και το αρχείο των δικαστικών αποφάσεων από το 1835 μέχρι το 1990. Στα υπόγεια, την «κοιλιά» του μοντέρνου κτιρίου, δουλεύουν συντηρητές και στεγάζονται τα ταξινομημένα αρχεία σε βιβλιοθήκες που ανοιγοκλείνουν ηλεκτρονικά και σε μόνιμα χαμηλές θερμοκρασίες.

Εκεί τους βρήκαμε να συντηρούν από χάρτες φοδραρισμένους με ύφασμα μέχρι κείμενα σε περγαμηνό υπόστρωμα, μολυβδόβουλα, κερόβουλα, χρυσόβουλα. Καταγράφουν τις διαφορετικές ποιότητες χαρτιού που χρησιμοποιούσαν λ.χ. την εποχή του Καποδίστρια, ενώ έχουν καταγράψει και 200 διαφορετικά υδατόσημα. Με μεταλλογαλλικό μελάνι διαπιστώνουν το βαθμό διάβρωσης και ανακαλύπτουν πόσο καλύτερης ποιότητας ήταν το παλιό φυτικό χαρτί από αυτό που άρχισε να χρησιμοποιείται από το 1920-1930 και μετά. Στις περγαμηνές αφαιρούν την επιφανειακή ρύπανση για να ακολουθήσει η ύγρανση και η επιπεδοποίηση. «Η περγαμηνή είναι ζωντανή, έχει μνήμη και επανέρχεται», λένε.

«Πρότασή μας είναι όλα τα αρχεία, δημόσια και ιδιωτικά –τα σπουδαιότερα από τα οποία είναι του ΕΛΙΑ, του Μουσείου Μπενάκη, της Εθνικής Τράπεζας, της Alpha Bank και τελευταία και της Eurobank– να θεωρηθούν εθνική αρχειακή κληρονομιά», λέει ο Ηρακλειώτης καθηγητής. «Να παίρνουν όλα κάποια επιχορήγηση, αλλά με την υποχρέωση να τα έχουν ανοιχτά στο κοινό. Στην Καβάλα, λ.χ., ιδρύθηκε Μουσείο Καπνού και του δόθηκαν τα αρχεία των καπνοβιομηχανιών. Αλλά το μουσείο δεν δίνει πρόσβαση στους ερευνητές και χρησιμοποιεί τα αρχεία για να εκδίδει το ίδιο λευκώματα».

Ο Νίκος Καραπιδάκης εξηγεί ότι η σύγχρονη τάση διεθνώς είναι να ενοποιείται η διαχείριση της πνευματικής κληρονομιάς – κυρίως βιβλιοθήκες και αρχεία, και σε δεύτερη φάση και τα μουσεία. Το συνολικό κόστος, συμπεριλαμβανομένης της μισθοδοσίας, όλων μαζί των δημόσιων βιβλιοθηκών και των κρατικών αρχείων της χώρας, είναι 13 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Οταν, λ.χ., η λειτουργία των πανεπιστημίων χρειάζεται 875 εκατομμύρια ετησίως, σύμφωνα με τον νέο νόμο.