Από την πρώιμη νεολιθική εποχή ο άνθρωπος διέθετε αρκετές ιατρικές γνώσεις ώστε να εφαρμόζει την πρακτική του ακρωτηριασμού με μια μέθοδο ικανή να εξασφαλίσει στον πάσχοντα μια σχετικά μακρόχρονη υγιή ζωή ως ενεργό μέλος της κοινότητας.
Τα πολιτισμικά και κοινωνικά αυτά στοιχεία προκύπτουν από τη μελέτη του υλικού ενός τάφου της πρώιμης νεολιθικής περιόδου που εντοπίστηκε στο Buthiers-Boulancourt, 65 χλμ. νότια της γαλλικής πρωτεύουσας. Ο μεγάλος τάφος, μήκους 2 μ., που περιείχε έναν πέλεκυ από σχιστόλιθο, μια σκαπάνη από πυριτόλιθο και τα κατάλοιπα ενός μικρού ζώου, φιλοξενούσε τη σωρό ενός άνδρα, από την οποία παραδόξως έλειπε το κάτω μέρος του ενός χεριού. Η μετέπειτα ανθρωπολογική έρευνα έδειξε ότι ο βραχίονας του νεκρού είχε κοπεί με τομή στο κάτω μέρος του, κάτι που συστήνει την εφαρμογή ηθελημένου ακρωτηριασμού με τρόπο ιδιαίτερα μεθοδικό αλλά και αποτελεσματικό. Ο ίδιος ο ακρωτηριασμός πρέπει να εφαρμόστηκε με πυριτολιθικό εργαλείο. Η προσοχή με την οποία έχει εκτελεστεί ο ακρωτηριασμός συστήνει ότι ο ασθενής είχε ακινητοποιηθεί με αναισθητικό, ενώ η απουσία στοιχείων σήψης της πληγής συστήνει ότι η απολύμανση του τραύματος (πιθανόν με φασκόμηλο) ήταν τόσο δραστική που απέτρεψε τη μόλυνση της πληγής. Φαίνεται επίσης ότι ο ασθενής επέζησε για αρκετό διάστημα μετά την εγχείριση, ενώ ο μεγάλος και πλούσιος τάφος του αποτελεί ένδειξη ότι παρά την απουσία του άκρου, ο άνδρας ήταν αποδεκτός από την κοινότητά του.
«Δεν νομίζω να μπορούμε να πούμε ότι εκείνοι που εκτέλεσαν την εγχείρηση ήταν γιατροί με τη σύγχρονη έννοια του ότι ασχολούνταν μόνο με αυτό, αλλά σίγουρα είχαν ιατρικές γνώσεις», λέει η αρχαιολόγος Cécile Buquet-Marcon, που ηγείται της έρευνας μαζί με την επίσης αρχαιολόγο Anaick Samzun και τον φυσικό ανθρωπολόγο Philippe Charlier.
Μέχρι σήμερα ήταν γνωστό ότι ο άνθρωπος της λίθινης εποχής μπορούσε να τελέσει τρυπανισμό του κρανίου αλλά ακρωτηριασμοί δεν μας ήταν ευρέως γνωστοί. Το εύρημα του Buthiers-Boulancourt αποτελεί τη σημαντικότερη μέχρι τώρα μαρτυρία για την πρόοδο της πρακτικής ιατρικής στην Ευρώπη του 4900 π.Χ.
Πηγή: Times Online, 25/01/10
http://www.timesonline.co.uk/tol/news/science/biology_evolution/article7000810.ece
Ζ.Ξ.
