5.200 χρόνια η Ιστορία δεν εγκατέλειψε την Ακρόπολη των Αθηνών. Τα μυστικά του πιο διάσημου αρχαίου μνημείου στον δυτικό κόσμο αλλά και του Νέου Μουσείου Ακρόπολης αποκαλύπτει μια συλλεκτική έκδοση των «ΝΕΩΝ»
Τι είναι η Ακρόπολη; Ένας αρχιτεκτονικός γρίφος, ένας Ιερός Βράχος που είναι μέρος της Ιστορίας της Αθήνας από τη Νεολιθική Εποχή, το σύμβολο ενός πολιτεύματος που δόξασε το όραμα ενός ανδρός και τη συναίνεση των πολλών. Είναι ένα μνημείο που προκάλεσε τον σεβασμό και τον θαυμασμό σε ξένους κατακτητές και το οποίο δεινοπάθησε στη διάρκεια των πολεμικών αντεκδικήσεών τους. Είναι η απόδειξη ότι το κάλλος, η αρμονία και η δημοκρατία μπορεί να επικρατήσουν στον κόσμο.
Στις 20 Ιουνίου το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης ανοίγει τις πόρτες του για να μας αποκαλύψει το τι και το πώς του «Χρυσού Αιώνα». Με αυτήν την αφορμή, «ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν μία συλλεκτική έκδοση για την Ακρόπολη. Η θεμελίωση των μνημείων της, η περιπέτεια των αγαλμάτων της, το χρονικό των αναστηλωτικών έργων, οι πρωταγωνιστές, «καλοί και κακοί», η ξενάγηση στο Νέο Μουσείο και στα έργα- σταθμούς παρουσιάζονται με κείμενα, συνεντεύξεις, σχέδια και πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Για να υπογραμμίσουν αυτό που υποδηλώνουν όλα τα ευρήματα των ανασκαφών: ότι για 5.200 χρόνια η Ιστορία δεν εγκατέλειψε την Ακρόπολη.

Ανατίναξη και λεηλασία

Στην εποχή της τουρκοκρατίας η Ακρόπολη έγινε η «Ατίνα Καλεσί», το φρούριο δηλαδή της Αθήνας. Και ο Παρθενώνας, από βυζαντινή και καθολική εκκλησία, μετατράπηκε σε τζαμί. Το ξημέρωμα της 21ης Σεπτεμβρίου 1687 οι Τούρκοι του Κάστρου είδαν τον Πειραιά να γεμίζει από τα πλοία του Βενετού στρατάρχη Φραγκίσκο Μοροζίνι. Ήταν η εποχή του τρίτου Βενετοτουρκικού Πολέμου και τα μισθοφορικά στρατεύματα του Μοροζίνι κατευθύνονταν προς την Αθήνα για να επιτεθούν στους 800 ένοπλους Τούρκους που κλείστηκαν στο κάστρο της Ακρόπολης μαζί με 2.500 γυναικόπαιδα και όμηρους Αθηναίους. Ο Μοροζίνι τοποθέτησε τα κανόνια του στη συνοικία του Ραγκαβά- μεταξύ Πλάκας και Αέρηδων. Από εκεί, το βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου εκσφενδονίστηκε το βλήμα που εισχώρησε από μία τρύπα της στέγης και ανατίναξε τον Παρθενώνα. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα σωριάστηκε η στέγη κι ένα πολύ μεγάλο τμήμα των μακρών τοίχων του σηκού κατέπεσε σε ερείπια. Ο Μοροζίνι παρέμεινε λιγότερο από έξι μήνες, καθώς δεν τον συνέφερε οικονομικά να διατηρεί τον μισθοφορικό στρατό. Προτού αναχωρήσει για τη Χαλκίδα σκέφτηκε να ανατινάξει όλη την Ακρόπολη για νααχρηστεύσει το φρούριο. Το κόστος όμως σε εκρηκτικά τον απέτρεψε τελικά. Σκέφτηκε τότε να στείλει ένα ενθύμιο στη Βενετία. Ανέβασε τεχνίτες με σκάλες για να αποσπάσουν το κεντρικό άγαλμα του Ποσειδώνα και το άρμα της Νίκης από το δυτικό αέτωμα, τα γλυπτά όμως έπεσαν κι έγιναν κομμάτια. Έτσι διακόπηκε η πρώτη επιχείρηση λεηλασίας του Παρθενώνα.

Ανθρωπόμορφοι Κίονες

Οι Καρυάτιδες του Ερεχθείου κράτησαν τη θέση τους επί 2.400 χρόνια. Ο λόγος που αφήνουν μια ανεξίτηλη εντύπωση βρίσκεται στο ίδιο το σώμα, στον συνδυασμό στάσης και κίνησης, την εναλλαγή κρυφού και φανερού, γυμνού και ντυμένου. Οι «Κόρες» των Αθηνών ονομάσθηκαν Καρυάτιδες πολύ αργότερα στη ρωμαϊκή εποχή από τον Βιτρούβιο, από τις Καρυάτιδες Παρθένες της Λακωνίας που τελούσαν χορούς με κάνιστρα στο κεφάλι σε ένα ιερό της Αρτέμιδος Καρυάτιδας. Η στητή κορμοστασιά τους έγινε λέξη παροιμιώδης. Ο 20ός αιώνας τις γέρασε απότομα. Στη θέση τους στέκουν πιστά αντίγραφα. Στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης θα εκτίθενται χωρίς τη γυάλινη θήκη μετά τον καθαρισμό τους με λέιζερ- μαζί με την αποκαταστημένη αυθεντική μορφή της έκτης χαμένης Καρυάτιδας, που βρισκόταν στις αποθήκες του παλιού μουσείου.

Οι «πρωτιές» του Νέου Μουσείου

Η έκθεση των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης έχει μία παγκόσμια πρωτιά: για πρώτη φορά παρουσιάζεται το σύνολο του γλυπτού διακόσμου. «Η έκθεση συνιστά την πληρέστερη έως σήμερα παρουσίαση των γλυπτών, αν λάβουμε υπόψη ότι μαζί με τα πρωτότυπα έργα θα εκτεθούν και εκμαγεία όλων εκείνων των γλυπτών που βρίσκονται εκτός Ελλάδας» λέει ο δρ Αλέξανδρος Μάντης, έφορος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Ακρόπολης. «Μέχρι τώρα το Βρετανικό Μουσείο θεωρούνταν ότι κατείχε το μεγαλύτερο ποσοστό των σωζόμενων γλυπτών του Παρθενώνα- πάνω από το 50%. Στην αίθουσα του Παρθενώνα στο Νέο Μουσείο συγκεντρώνονται σχεδόν το 55% των γλυπτών. Θα εκτεθεί ολόκληρη η δυτική ζωφόρος, μήκους 21 μ., δεκατέσσερις δυτικές μετόπες και κάποιες από τις ανατολικές, έργα που κατέβηκαν πρόσφατα από το μνημείο».


Ιστορία έξι χιλιετιών

Το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου, έργο του Φειδία στον ναό του Παρθενώνα, έφερε 1.150 κιλά σε χρυσό, που μπορούσε να αφαιρεθεί και να επανατοποθετηθεί. Ο Παρθενώνας κόστισε όσο 200 πολεμικά πλοία μέσου μεγέθους. Κάθε κίονάς του ζυγίζει 75 τόνους και απαιτούσε 19.000 εργατοώρες. Όσες χρειάζονται σήμερα για την ανέγερση μιας μεσαίου μεγέθους πολυκατοικίας. 232 επιγραφές χαραγμένες στα μάρμαρα του Παρθενώνα αποτελούν ένα «λίθινο χρονικό» για τη βυζαντινή Ιστορία της Αθήνας. Το 1458 ο Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής επισκέφτηκε και θαύμασε την Ακρόπολη. Το Νέο Μουσείο θα αναδείξει περισσότερες από 4.000 αρχαιότητες από τη Νεολιθική Εποχή έως τον Μεσαίωνα.

Πηγή: Τα Νέα, Ε. Φαλίδα, 24/4/09