Η Αποθέωση του Ηρακλή (αρ. 9.55), Μουσείο της Ακρόπολης

Εναέτια σύνθεση που κοσμούσε κάποιο μικρό αρχαϊκό κτήριο ή, σύμφωνα με άλλη ερμηνεία, το ένα από τα αετώματα του παλαιότατου Παρθενώνα, του λεγόμενου Εκατόμπεδου.
Βρέθηκε θρυμματισμένο το 1888 ανατολικά και νοτιοανατολικά του Παρθενώνα. Η συναρμολόγηση έγινε από τον καθηγητή Χέμπερνταϊ.
Το τριγωνικό αέτωμα της Αποθέωσης του Ηρακλή έχει διαστάσεις 6,6μ (βάση) και 94 εκ. (ύψος).
Είναι από πώρινο λίθο και χρονολογείται γύρω στο 570 π.Χ. Από τα αρχικά 6,6 μέτρα της βάσης σώζονται μόλις 1,74 μέτρα. Αποκαταστάθηκε το κεντρικό τμήμα και το μισό περίπου της δεξιάς πτέρυγας του αρχικού αετώματος, ενώ η αριστερή πτέρυγα λείπει.
Είναι έργο αττικού εργαστηρίου της αρχαϊκής περιόδου και έχει ως θέμα την «Αποθέωση» του Ηρακλή, δηλαδή την υποδοχή του στον Όλυμπο μετά το θάνατό του.
Εικονίζεται ο Δίας με την Ήρα και ο Ηρακλής που ανέβηκε στον Όλυμπο μετά την ολοκλήρωση των άθλων του, φορώντας τη λεοντή και συνοδευόμενος από την Ίριδα, αγγελιοφόρο των θεών. Αριστερά εικονίζεται το ζεύγος των θεών, ο επιβλητικός Δίας (στο κεντρικό τμήμα εικονίζεται ένας γενειοφόρος άνδρας καθισμένος σε θρόνο προς τα δεξιά. Ακουμπάει τα πόδια του σε υποπόδιο. Στο κεφάλι φοράει διάδημα που είναι διακοσμημένο με μαιάνδρους και φύλλα. Λείπουν μέρη της κόμης, το αριστερό χέρι, το δεξί χέρι από τον αγκώνα, το αριστερό πόδι και μέρη του κάτω σώματος. Λείπουν επίσης τμήματα του θρόνου. Η κόμη είναι κυματιστή μπροστά και χωρισμένη με λεπτές ραβδώσεις, ενώ πίσω καταλήγει σε μακριές παχιές πλεξούδες μέχρι τους ώμους. Φοράει χιτώνα με κοντά μανίκια, και ιμάτιο με μπορντούρα από απλό μαίανδρο που σκεπάζει το δεξί χέρι και τον θρόνο. Στα πόδια φοράει κόκκινα σανδάλια. Στο χέρι κρατάει σκήπτρο ή κεραυνό, και ίσως έναν αετό, που υποδέχεται τον ήρωα καθισμένος σε θρόνο), και η ΄Ηρα (στα δεξιά του μια γυναίκα καθιστή. Λείπει η κεφαλή, το μεγαλύτερο μέρος του αριστερού χεριού, ο δεξιός αγκώνας, και το κάτω σώμα, εκτός από ένα μέρος της δεξιάς πατούσας), η οποία αποδίδεται κατ’ ενώπιον, με τρόπο, δηλαδή, τολμηρό για την εποχή. Προς το μέρος τους έρχεται με γοργό βήμα ο Ηρακλής (ένας άλλος άνδρας που φοράει χιτώνα και λεοντή βηματίζει με το αριστερό πόδι μπροστά), που φορεί κοντό χιτώνα και τη χαρακτηριστική λεοντή, ακολουθούμενος από την Ίριδα, αγγελιαφόρο των θεών. Ανάμεσά τους υπήρχε αρχικά μία άλλη μορφή, ίσως η Αθηνά, προστάτιδα του ήρωα που τον οδηγούσε στον πατέρα της.
Η σύνθεση επιστέφεται από ανάγλυφο και γραπτό κυμάτιο και ζωντανεύει με τα πλούσια χρώματα, ίχνη των οποίων σώζονται μέχρι σήμερα.
Αξιοσημείωτη είναι η εμμονή του καλλιτέχνη στις διακοσμητικές λεπτομέρειες, που αποδίδονται με ανάγλυφο ή εγχάραξη.
Πηγή :
• Claude Rolley , «Η Ελληνική Γλυπτική», Ινστιτούτο του βιβλίου Α. Καρδαμίτσα, Αθήνα 2006
• http://odysseus.culture.gr
( Ενδεικτική Βιβλιογραφία :
• Μπρούσκαρη Μ., Μουσείον Ακροπόλεως: περιγραφικός κατάλογος, Αθήνα, 1979
• Τριάντη Ι., Το Μουσείο Ακροπόλεως, Αθήνα, 1998 )